Οι 5 σημαντικότεροι κλάδοι της ανερχόμενης συνεργατικής οικονομίας (sharing economy) της Ευρώπης θα μπορούσαν να αποφέρουν 570 δισ. ευρώ έως το 202
Σύμφωνα με τη νέα μελέτη της PwC, ο συνολικός όγκος των συναλλαγών των 5 σημαντικότερων κλάδων της συνεργατικής οικονομίας στην Ευρώπη –συνεργατική χρηματοδότηση, υπηρεσίες φιλοξενίας μεταξύ ιδιωτών, υπηρεσίες μεταφορών μεταξύ ιδιωτών, κατ’ απαίτηση οικιακές υπηρεσίες και κατ’ απαίτηση επαγγελματικές υπηρεσίες– θα μπορούσε να εικοσαπλασιαστεί, αγγίζοντας τα 570 δισ. ευρώ έως το 2025, από μόλις 28 δισ. ευρώ που είναι σήμερα.
Αυτό θα ωφελήσει ιδιαίτερα τους προμηθευτές των υπηρεσιών, οι οποίοι αναμένεται να εισπράξουν το 85%, ή 487 δισ. ευρώ, της αξίας των συναλλαγών της συνεργατικής οικονομίας έως το 2025.
Η ανάπτυξη της συνεργατικής οικονομίας στην Ευρώπη θα είναι ταχεία, καθώς οι 4 από τους 5 σημαντικότερους οικονομικούς κλάδους αναμένεται να αποδώσουν πάνω από 100 δισ. ευρώ ετήσιων συναλλαγών έως το 2025, με μόνο τις κατ’ απαίτηση επαγγελματικές υπηρεσίες να μην κατορθώνουν αυτόν τον στόχο. Παρόλα αυτά, εξακολουθεί να υπάρχει μια σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης για τις επαγγελματικές υπηρεσίες κατ’ απαίτηση, οι οποίες, σύμφωνα με τις προβλέψεις της PwC, αναμένεται να αναπτυχθούν κατά 40% ετησίως, σε 20 δισ. ευρώ ετήσιων συναλλαγών έως το 2025, από περίπου 1 δισ. ευρώ που ήταν το 2015.
Σχολιάζοντας τις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωπαϊκής συνεργατικής οικονομίας, ο Rob Vaughan, οικονομολόγος της PwC, παρατηρεί: «Η συνεργατική οικονομία ωριμάζει με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς εξελίσσεται από μόδα σε σταθερή επιλογή των νέων καταναλωτών. Στην επόμενη δεκαετία, η δύναμη της συνεργατικής οικονομίας θα μπορούσε να τη μετατρέψει στη φωτεινή εξαίρεση της νέας ευρωπαϊκής πραγματικότητας χαμηλής ανάπτυξης.
Εκτός από το ότι δημιουργεί ευκαιρίες να επεκταθούν τα οφέλη της ανάπτυξης στην ευρύτερη οικονομία, η ευρωπαϊκή συνεργατική οικονομία έχει εξελιχθεί σε μια εδραιωμένη κοινωνικοοικονομική τάση, που αλλάζει θεμελιωδώς τον τρόπο που ζούμε. Από τις πλατφόρμες δικτύωσης ελεύθερων επαγγελματιών, που αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε, μέχρι τις πλατφόρμες διοργάνωσης συνεργατικών γευμάτων, που δημιουργούν νέους τρόπους δικτύωσης στις τοπικές κοινωνίες, οι επιχειρήσεις της συνεργατικής οικονομίας δημιουργούν νέους τρόπους οικονομικής και κοινωνικής αλληλεπίδρασης στην Ευρώπη».
Κάτω από τους εντυπωσιακούς τίτλους έχει αναδυθεί ένα πολυσυλλεκτικό συνεργατικό οικοσύστημα: Η εμπεριστατωμένη έρευνα της PwC σε εννιά χώρες μέλη της Ε.Ε. αποκαλύπτει ότι τουλάχιστον 275 οργανισμοί της συνεργατικής οικονομίας έχουν ιδρυθεί σε αυτές τις περιοχές μέχρι σήμερα.
Από τους πέντε αυτούς κλάδους της συνεργατικής οικονομίας, ο κλάδος παροχής κατ’ απαίτηση οικιακών υπηρεσιών προβλέπεται να έχει την ταχύτερη ανάπτυξη, με αύξηση των εσόδων κατά σχεδόν 50% ετησίως έως το 2025. Στην ανάπτυξη του κλάδου πρωταγωνιστεί μια νέα γενιά καταναλωτών, που στρέφεται όλο και περισσότερο στις υπηρεσίες κατ’ απαίτηση για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους σε ό,τι αφορά το νοικοκυριό, όπως είναι το Deliveroo για διανομή φαγητού από εστιατόρια και το TaskRabbit για χειρωνακτικές εργασίες τύπου «φτιάξ’ το μόνος σου» (DIY).
Η μελέτη της PwC εκτιμά ότι τα έσοδα από τις πλατφόρμες αυτών των πέντε κλάδων της συνεργατικής οικονομίας σε όλη την Ευρώπη θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 83 δισ. ευρώ έως το 2025, από μόλις 4 δις ευρώ που είναι σήμερα.
Ο Rob Vaughan σχολιάζει: «Πιστεύουμε ότι η ανάπτυξη στη συνεργατική οικονομία μόλις τώρα ξεκινά. Έως το 2025 εκτιμούμε ότι πολλοί κλάδοι της συνεργατικής οικονομίας θα ανταγωνιστούν σε μέγεθος τους αντίστοιχους παραδοσιακούς κλάδους.
Εν μέσω αυτής της τεράστιας ανάπτυξης, η Ευρώπη έχει την ευκαιρία να ενισχύσει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά ως εκκολαπτήριο καινοτομίας για τη συνεργατική οικονομία. Όμως, για να επιτύχει αυτόν τον στόχο, θα χρειαστεί να διαμορφώσει ένα πιο ισορροπημένο, συντονισμένο και δυναμικό ρυθμιστικό πλαίσιο στα 28 κράτη μέλη της.
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια ευρωπαϊκή ατζέντα για τη συνεργατική οικονομία αποτελεί ένα προνοητικό πρώτο βήμα στη διαδικασία ανάπτυξης ενός αποτελεσματικού ρυθμιστικού πλαισίου. Προσφέρει σε κάθε χώρα μέλος την ευκαιρία να εξετάσει το κατά πόσο το ρυθμιστικό της πλαίσιο είναι κατάλληλο γι’ αυτόν τον σκοπό και εάν προβλέπεται να αρθούν τυχόν εμπόδια που υπάρχουν, προασπίζοντας ταυτόχρονα τον θεμιτό ανταγωνισμό, τα εργασιακά δικαιώματα και τα δικαιώματα των καταναλωτών. Μια προσέγγιση που θα βασίζεται σε αποδεδειγμένα στοιχεία θα είναι καίριας σημασίας, σε συνδυασμό με μια ευέλικτη νοοτροπία που θα επιτρέπει στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να συνεργαστούν με τις επιχειρήσεις της συνεργατικής οικονομίας και τους οργανισμούς του ιδιωτικού τομέα να πειραματιστούν με τις καινοτομίες του ρυθμιστικού πλαισίου».
Σημειώσεις
1. Το 2014, η παγκόσμια μελέτη της PwC για τη συνεργατική οικονομία προέβλεπε ότι τα έσοδα από πλατφόρμες στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αυξάνονταν από 500 εκατ. λίρες στερλίνες το 2013 σε 9 δισ. λίρες στερλίνες το 2025. Δύο χρόνια μετά η PwC επανέφερε το ερώτημα για τις ευκαιρίες που δημιουργούνται στην αγορά από τη συνεργατική οικονομία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Παρά το γεγονός ότι η εμπεριστατωμένη προσέγγιση όσον αφορά το μέγεθος και τις προβλέψεις είναι η ίδια για το 2014 και το 2016, η μεγαλύτερη διαθεσιμότητα δεδομένων και ο υψηλότερος βαθμός ανάλυσης έδωσαν τη δυνατότητα εμβάθυνσης στην ανάλυσή και βελτίωσης της επιλογής και του προσδιορισμού των κλάδων που καλύπτει η μελέτη. Για παράδειγμα, το 2014 στο φάσμα των κλάδων που καλύπτονταν είχε συμπεριληφθεί ο κλάδος παροχής βίντεο και μουσικής με συνεχή ροή (streaming), όμως δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι οικιακές υπηρεσίες κατ’ απαίτηση, οι οποίες συμπεριελήφθησαν στην ανανεωμένη ανάλυση της PwC. Παρότι η άμεση σύγκριση μεταξύ των ευρημάτων των δύο μελετών θα ήταν καλό να αποφευχθεί, και οι δύο μελέτες ενισχύουν την άποψη ότι η συνεργατική οικονομία έχει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης την επόμενη δεκαετία και καταλήγουν στην ίδια εκτίμηση όσον αφορά την τάξη μεγέθους αυτής της ευκαιρίας.
2. Οι προβλέψεις που παρουσιάζονται στο παρόν άρθρο βασίζονται σε, αλλά είναι ξεχωριστές από, την έρευνα που ανέθεσε στην PwC η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το τρέχον μέγεθος και την παρουσία της συνεργατικής οικονομίας στην Ευρώπη. Η έρευνα είναι διαθέσιμη στο ec.europa.eu/DocsRoom/