François Morin
Ένας κόσμος χωρίς τη Wall Street; Προτάσεις για ένα νέο παγκόσμιο σύστημα
Μετάφραση: Αριστέα Κομνηνέλλη Μεταίχμιο, σ. 213, 13,30 ευρώ
Ο συγγραφέας προβλέπει ότι μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση είναι αναπόφευκτη και μάλιστα πιστεύει ότι θα είναι καταστροφική. Κατά τη γνώμη του, η καταστροφή θα προέλθει από την επιμονή των G20 να διατηρούν τα παράγωγα προϊόντα, τα οποία με την ταχύτητα που αναπτύσσονται γίνονται συνεχώς πιο επικίνδυνα. Μια άλλη αιτία είναι, σύμφωνα με τον συγγραφέα, ότι οι ηγέτες δεν έδειξαν να κατανοούν το μέγεθος της καταστροφής που προκαλεί η νόρμα της μετοχικής απόδοσης στον κόσμο της εργασίας.
Ο συγγραφέας προτείνει συμβολικά αλλά και ουσιαστικά να καταργήσουμε τη Wall Street και να απεμπλέξουμε την οικονομία της αγοράς από τη χρηματοοικονομική σφαίρα. Εννοείται ότι θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και διαφορετικά, λέει ο Morin, να ανακαλύψουμε την αξία του πλουραλισμού και της ανοχής στις ετερόδοξες απόψεις. Σε ένα δεύτερο στάδιο θα πρέπει να βρεθεί ένα κοινό νόμισμα και παράλληλα να καταργήσουμε τη μετοχική απόδοση από την επιχειρηματική δραστηριότητα. Κατόπιν θα πρέπει να λυθεί το ζήτημα των τραπεζών και γενικά των χρηματοδοτήσεων των κάθε λογής παραγωγικών επενδύσεων. Και ταυτόχρονα να επιλυθεί το ενεργειακό και κλιματικό ζήτημα. Αναπόφευκτα, λέει ο συγγραφέας, θα φτάσουμε έτσι στην καρδιά του προβλήματος, που είναι η δημοκρατία και ποιος θα παίρνει τις αποφάσεις. Έτσι ο Morin καταλήγει να προτείνει έναν κόσμο χωρίς χρηματιστήριο, που θα διευθύνεται από μια παγκόσμια κυβέρνηση. Αυτής πρώτο μέλημα θα είναι ένα κοινό νόμισμα και η φροντίδα για τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας, το ενεργειακό, την κλιματική αλλαγή, τη φτώχεια και την ειρήνη. Ο ίδιος λέει ότι δεν πρέπει να μας φοβίζει μια τόσο μεγάλη αλλαγή. Πρέπει τώρα να σκεφτούμε λύσεις πριν έρθει η ολική καταστροφή.
Έρολ Ουσέρ
Ηθική Οικονομία
Μετάφραση: Βάσω Κρις Ψυχογιός, σ. 150, 11,00 ευρώ
Μπορεί να τον νομίσετε αιθεροβάμονα, ο συγγραφέας όμως πιστεύει ότι η σημερινή παγκόσμια κρίση θέτει τους ανθρώπους της αγοράς μπροστά σε προβλήματα ηθικής. Τα προβλήματα, κατά τον Ουσέρ, σήμερα είναι ότι ο πλούτος της αγοράς δεν μοιράζεται και, κατά δεύτερο λόγο, η προσφορά υπερκατανάλωσης διαστρεβλώνει τις αξίες της κοινωνίας. Προτείνει λοιπόν μια νέα στρατηγική, κυρίως του μάρκετινγκ, που θα λαμβάνει υπόψη της όχι μόνον το κέρδος αλλά και τις κοινωνικές ανάγκες. Παράλληλα, η στρατηγική αυτή θα πρέπει να διαμορ- φώνει την αντίστοιχη καταναλωτική συνείδηση, ώστε αγορά και καταναλωτής να υπακούν σε κοινές αξίες.
Κώστας Βεργόπουλος
Μετά το τέλος Η οικονομία της καταστροφής μετά το τέλος
Λιβάνης, σ. 303, 14,00 ευρώ
Μια εποχή έχει τελειώσει κι εμείς ζούμε το τέλος της, ισχυρίζεται ο Κώστας Βεργόπουλος στο τελευταίο βιβλίο του. Η καινούργια εποχή είναι ακόμα συγκεχυμένη και αδιαμόρφωτη. Οι πιστωτές συμπεριφέρονται σαν αρπακτικά, με διάθεση δικαστικού κλητήρα, προβαίνουν σε κατασχέσεις και εκποιήσεις, ενώ οι οφειλέτες, δηλαδή η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών, συνειδητοποιούν την αυταπάτη της οποίας υπήρξαν θύματα στη διάρκεια της τελευταίας τριακονταετίας. Ο Κώστας Βεργόπουλος πιστεύει πως οι λύσεις πια δεν είναι μονοσήμαντες, ότι δεν υπάρχουν οικονομικοί μονόδρομοι και μπορεί να αναπτυχθεί μια αλλαγή στρατηγικής σκέψης για την οικονομία και την ανάπτυξη.
Ζαν Πολ Φιτουσί – Ελουά Λοράν
Η νέα πολιτική οικολογία Οικονομία και ανθρώπινη ανάπτυξη Μετάφραση: Σπύρος Κακουριώτης Μεταίχμιο, σ.160, 13,20 ευρώ
Τι γίνεται όταν η υπερβολική ανάπτυξη καταπιέζει και αποδιαρθρώνει την ανθρώπινη κοινωνία; Οι δύο συγγραφείς, εκτιμώντας ότι το βιοτικό επίπεδο της ανθρωπότητας μέσα σε μια δεκαετία (1990-2000) αυξήθηκε τόσο όσο είχε αυξηθεί ανάμεσα στο έτος 1 και το 1820, προσπαθούν να δουν τι θα γίνει στο μέλλον, ποιο θα είναι το επόμενο σενάριο για την ανθρωπότητα. Θα αναγκαστούμε να απαρνηθούμε την ανάπτυξη για να κερδίσουμε την τόσο απαραίτητη για μας φύση; Οι ίδιοι πιστεύουν ότι μπορούμε να συνεχίσουμε το δρόμο της ανθρώπινης ανάπτυξης χωρίς να θυσιάσουμε τα οικοσυστήματα του πλανήτη, υπό τον όρο να εντείνουμε τις δημοκρατικές διαδικασίες, ώστε να επιτευχθεί οικολογική ισότητα.
Γιάνης Βαρουφάκης
Κρίσης λεξιλόγιο Οι οικονομικοί όροι που μας δυναστεύουν Ποταμός, σ. 175, 15,00 ευρώ
Τι σημαίνει και πώς μπορεί να γίνει μια αναδιάρθρωση χρέους; Τι έκανε η Αργεντινή και ξέμπλεξε με το χρέος; Τι σημαίνει «φούσκα» και πώς εκδηλώνεται αυτή; Τι είναι τα ομόλογα και πώς δια- πραγματεύονται; Τι είναι ο μηχανισμός ανακύκλωσης πλεονασμάτων; Ερωτήματα οικονομικής πολιτικής που συνήθως οι πολίτες δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να απαντήσουν με ακρίβεια, ανεξαρτήτως αν πολλές από αυτές τις έννοιες τις χρησιμοποιούν καθημερινά. Ο συγγραφέας, οικονομολόγος, πολύ γνωστός από τις συχνές παρεμβάσεις του τον τελευταίο καιρό, αποφάσισε να συντάξει ένα μικρό οικονομικό λεξικό της κρίσης πιστεύοντας ότι η γνώση της οικονομίας δεν πρέπει να είναι μονοπώλιο των οικονομολόγων.
Niall Ferguson
Η εξέλιξη του χρήματος Μια οικονομική ιστορία του κόσμου
Μετάφραση: Ευτυχία Παγουλάτου Αλεξάνδρεια, σ. 414, 34,08 ευρώ
Ο Νάιαλ Φέργκισον στη μελέτη του υποστηρίζει ότι το χρήμα είναι η βάση κάθε προόδου, ο κινητήριος μοχλός της δημιουργίας του ανθρώπινου πολιτισμού. Ο συγγραφέας αναλύει το πώς οι τράπεζες, τα ομόλογα, οι μετοχές δημιούργησαν το χρήμα, την κοινωνική ευδαιμονία και ταυτόχρονα τον πολιτισμό. Είναι χαρακτηριστική η ατάκα του: «Θα είχαμε την ανάπτυξη των τεχνών στην Αναγέννηση, θα είχαμε την Αφροδίτη του Μποτιτσέλι, αν δεν είχαμε του Μέδικους, τους ιταλούς τραπεζίτες, που επενδύσανε στην τέχνη και την αρχιτεκτονική;» Οι προτάσεις του, στηριγμένες στη συμπεριφορική οικονομία, είναι αμφιλεγόμενες αλλά τα ιστορικά στοιχεία του βιβλίου είναι πολύ ενδιαφέροντα.
Bruce Bueno de Maesquita
Το παιχνίδι της πρόβλεψης
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Κολιόπουλος Ποιότητα, σ. 442, 27,00 ευρώ
Ο συγγραφέας καταθέτει τις σκέψεις του σχετικά με τις προβλέψεις. Το παιχνίδι των προβλέψεων μας διδάσκει ότι μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα εξελιχθεί μια σύγκρουση ή μια κρίση αν εξετάσουμε προσεκτικά τα κίνητρα όλων των μερών που εμπλέκονται στην υπόθεση. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί παραδείγματα από όλη την ιστορία της ανθρωπότητας για να εφαρμόσει σειρά μοντέλων που αναδεικνύουν τον τρόπο πρόβλεψης διαφορετικών καταστάσεων. Στην εισαγωγή του, γραμμένη ειδικά για την ελληνική έκδοση, κάνει μια ανάλυση της ελληνικής κρίσης, θέτοντας σειρά ερωτημάτων και καλώντας τους αναγνώστες να γίνουν γνώστες της λογικής των παιγνίων, ώστε να μπορούν και μόνοι τους να προβλέψουν τη τύχη της χώρας…
Χα-Τζουν Τσανγκ
23 αλήθειες που δεν μας λένε για τον καπιταλισμό
Μετάφραση: Τάσος Σαμουηλίδης Καστανιώτης, σ. 352, 19,17 ευρώ
Ο Χα-Τζουν Τσανγκ, γεννημένος στη Σεούλ, είναι ένας από τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες στον τομέα της αναπτυξιακής οικονομίας και καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας της Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Στο βιβλίο του θέτει βασικά ερωτήματα, όπως: «Είναι πραγματικά ο καπιταλισμός το μόνο βιώσιμο μοντέλο οικονομίας; Υπάρχει κάποια πιο δίκαιη εναλλακτική λύση; Η ψηφιακή τεχνολογία ήταν μια καινοτόμος επανάσταση;» Ζητήματα που έγιναν αντικείμενο πολλαπλών εξηγήσεων και τα οποία προσπαθεί ο συγγραφέας να εξηγήσει, ομολογουμένως απλά, απευθυνόμενος κατευθείαν στον αναγνώστη.
Ο χάρτης της κρίσης Το τέλος της αυταπάτης Συλλογικός τόμος Τόπος, σ. 288, 16,90 ευρώ
Καμία άλλη οικονομική αναταραχή, μετά τη Μεγάλη Κρίση του ’30, δεν προκάλεσε τόσες πολλές αναστατώσεις σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής. Οι μετέχοντες συγγραφείς στο βιβλίο με τίτλο Ο χάρτης της κρίσης, το τέλος της αυταπάτης επιχειρούν να διερευνήσουν τις αιτίες και τις επιπτώσεις της κρίσης. Η διαπραγμάτευσή του γίνεται από μια συγκεκριμένη ριζοσπαστική, κριτική οπτική γωνία και από θέσεις Πολιτικής Οικονομίας, απορρίπτοντας επιχειρήματα όπως, π.χ., ότι το Μνημόνιο αποτελούσε μονόδρομο για να σωθεί η ελληνική οικονομία. Στον τόμο φιλοξενούνται εννέα πρωτότυπα κείμενα διακεκριμένων θεωρητικών που έχουν εδώ και χρόνια λόγο στα δημόσια πράγματα: Λεωνίδας Βατικιώτης, Κώστας Βεργόπουλος, Μενέλαος Γκίβαλος, Μάκης Ζέρβας, Γιάννης Κουζής, Κώστας Λαπαβίτσας, Σταύρος Μαυρουδέας, Πέτρος Παπακωνσταντίνου και Γιάννης Τόλιος.