Στις 9 Δεκεμβρίου 2013 το Διεθνές Συμβούλιο Ενιαίας Αναφοράς (IIRC), ένας παγκόσμιος συνασπισμός ρυθμιστικών αρχών, επενδυτών, εταιρειών, φορέων καθορισμού προτύπων, του λογιστικού επαγγέλματος και μη κυβερνητικών οργανώσεων, εξέδωσε το Διεθνές Ενιαίο Πλαίσιο Αναφοράς (IR) (http://www.theiirc.org/wp-content/uploads/2013/12/13-12-08-THE-INTERNATIONAL-IR-FRAMEWORK-2-1.pdf), ένα πλαίσιο που βασίζεται σε αρχές για την προετοιμασία μιας ενιαίας αναφοράς.
Διεθνές Πλαίσιο Ενιαίας Αναφοράς
Eυφροσύνη Γριζά
ορκωτός λογιστής ελεγκτής, senior manager, deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης Α.Ε.
Κωνσταντίνα Νταβίλη
financial services industry, deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης Α.Ε.
Το Πλαίσιο IR αντικατοπτρίζει την άποψη του IIRC ότι η εταιρική αναφορά πρέπει να εξελιχθεί έτσι ώστε να πληροφορεί για το πλήρες φάσμα των παραγόντων που επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών οικονομικών ή κατασκευασμένων πόρων, καθώς και τους εξίσου σημαντικούς ανθρώπινους, πνευματικούς, κοινωνικούς, διαπροσωπικούς και φυσικούς πόρους που απαιτούνται για να λειτουργούν οι επιχειρήσεις τον 21ο αιώνα.
Η Ενιαία Αναφορά δεν είναι ένας συνδυασμός αναφορών. Ως εκ τούτου, μια Ενιαία Αναφορά δεν είναι μια αναφορά που συνδυάζει τις οικονομικές καταστάσεις ή την ετήσια αναφορά και κάθε ξεχωριστή έκθεση εταιρικής ευθύνης ή βιωσιμότητας σε μια μόνο αναφορά. Είναι περισσότερο μια «συνοπτική διαμήνυση σχετικά με το πώς η στρατηγική, η διακυβέρνηση, οι επιδόσεις και οι προοπτικές ενός οργανισμού, στο πλαίσιο του εξωτερικού περιβάλλοντός του, μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία αξίας βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα».
Το Πλαίσιο IR είναι οργανωμένο σε δύο μέρη, το καθένα αποτελούμενο από δύο κεφάλαια:
• Το μέρος Ι παρέχει καθοδήγηση σχετικά: 1) με τη χρήση του Πλαισίου και 2) με τις θεμελιώδεις έννοιες της Ενιαίας Αναφοράς.
• Το μέρος ΙΙ ασχολείται με τις κατευθυντήριες αρχές και το περιεχόμενο των στοιχείων που σχετίζονται με την προετοιμασία και την παρουσίαση μιας Ενιαίας Αναφοράς.
Και τα δύο μέρη Ι και ΙΙ περιλαμβάνουν τις προϋποθέσεις σε έντονους πλάγιους χαρακτήρες που πρέπει να πληρούνται ώστε κάθε πληροφόρηση να μπορεί να θεωρηθεί μια ενιαία αναφορά σύμφωνη με το Πλαίσιο IR. Οι προϋποθέσεις αυτές παρατίθενται στο παράρτημα του Πλαισίου IR και περιλαμβάνονται σε έναν πίνακα ως παράρτημα στο τέλος του παρόντος άρθρου.
Χρησιμοποιώντας το Πλαίσιο IR
Σκοπός και χρήστες μιας Ενιαίας Αναφοράς
Ο πρωταρχικός σκοπός μιας ενιαίας αναφοράς είναι να εξηγήσει στους παρόχους του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου πώς ένας οργανισμός μπορεί να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου. Η Ενιαία Αναφορά έχει ως στόχο:
• Τη βελτίωση της ποιότητας των πληροφοριών που είναι διαθέσιμες στους παρόχους του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου για να καταστεί δυνατή η αποτελεσματικότερη και πιο παραγωγική κατανομή των κεφαλαίων.
• Να προωθηθεί μια περισσότερο συνεκτική και αποτελεσματική προσέγγιση της εταιρικής πληροφόρησης που βασίζεται σε διάφορους τομείς των αναφορών και να γίνει γνωστό το πλήρες φάσμα των παραγόντων που επηρεάζουν ουσιωδώς την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου.
• Την ενίσχυση της υπευθυνότητας και τη διατήρηση μιας ευρύτερης βάσης κεφαλαίων (οικονομικών, κατασκευασμένων, πνευματικών, ανθρώπινων, κοινωνικών και διαπροσωπικών, καθώς και φυσικών), καθώς επίσης και την προώθηση της κατανόησης των αλληλεξαρτήσεων μεταξύ τους.
• Την υποστήριξη μιας ολοκληρωμένης σκέψης και της λήψης αποφάσεων και δράσεων που επικεντρώνονται στη δημιουργία αξίας βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Ένας πρωταρχικά καθορισμένος στόχος της Ενιαίας Αναφοράς είναι να στηρίξει την ενιαία σκέψη και τη λήψη αποφάσεων. Το Πλαίσιο IR ορίζει την ενιαία σκέψη ως «την ενεργό θεώρηση από έναν οργανισμό των σχέσεων μεταξύ των διαφόρων λειτουργικών και υπηρεσιακών μονάδων του και των πόρων (κεφαλαίων) που ο οργανισμός χρησιμοποιεί ή επηρεάζει». Έτσι ακριβώς όπως η Ενιαία Αναφορά γεννά την ενιαία σκέψη, έτσι και η ενιαία σκέψη οδηγεί στην Ενιαία Αναφορά, καθένα είναι συνάρτηση του άλλου.
Πολλές από τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα της Ενιαίας Αναφοράς του IIRC επικεντρώνονται αρχικά στην ενιαία σκέψη με την εφαρμογή των εννοιών της Ενιαίας Αναφοράς, εσωτερικά, για να προσαρμόσουν τα συστήματα πληροφοριών τους και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, πριν από τη δημιουργία και σύνταξη Ενιαίων Αναφορών για εξωτερική χρήση. Για λεπτομέρειες και περιπτωσιολογικές μελέτες, αναφορά γίνεται στο πιλοτικό πρόγραμμα Yearbook 2013 στην ιστοσελίδα του IIRC.
Παρά το γεγονός ότι η Ενιαία Αναφορά επικεντρώνεται κυρίως στους παρόχους του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου, ωφελεί όλους τους φορείς που ενδιαφέρονται για την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, των πελατών, των προμηθευτών, των επιχειρηματικών εταίρων, των τοπικών κοινοτήτων, των νομοθετών, των ρυθμιστικών αρχών, καθώς και των φορέων χάραξης πολιτικής. Αυτό συμβαίνει επειδή ο τρόπος με τον οποίο ο οργανισμός αλληλεπιδρά με το εξωτερικό περιβάλλον και τους πόρους (οικονομικούς, ανθρώπινους, κοινωνικούς, διαπροσωπικούς και φυσικούς) επηρεάζει την ικανότητά του να δημιουργεί αξία βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Μορφή της έκθεσης και σχέση με άλλες πληροφορίες
Σύμφωνα με το Πλαίσιο IR, μια Ενιαία Αναφορά είναι «μια καθορισμένη και αναγνωρισμένη επικοινωνία», που διαφέρει από τις οικονομικές καταστάσεις και τις εκθέσεις βιωσιμότητας. Παρόλα αυτά, μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας άλλης αναφοράς που συντάσσει ένας οργανισμός για σκοπούς συμμόρφωσης, υπό την προϋπόθεση ότι η σύνοψη πληροφοριών εκτός του πεδίου εφαρμογής των οδηγιών «δεν επισκιάζει τις συνοπτικές πληροφορίες που απαιτούνται από το Πλαίσιο IR».
Το όραμα του IIRC είναι τολμηρό: ιδανικά, μια ενιαία σκέψη και μια ενιαία αναφορά θα γίνει ο κανόνας, με τις έννοιες της Ενιαίας Αναφοράς καλά ενσωματωμένες σε όλες τις μορφές της εταιρικής επικοινωνίας, ανεξάρτητα από το αν αυτή είναι εξωτερική (π.χ. όλη η ακολουθία εταιρικών αναφορών, από την τακτική έκθεση έως την τριμηνιαία επενδυτική παρουσίαση) ή εσωτερική (π.χ. εκθέσεις διαχείρισης). Η παράγραφος 3.7 του Πλαίσιου IR αναφέρει: «Όσο περισσότερο μια ενιαία σκέψη είναι ενσωματωμένη στις δραστηριότητες του οργανισμού τόσο πιο φυσικά θα ρέει η σύνδεση των πληροφοριών σε εκθέσεις διαχείρισης, σε αναλύσεις και λήψεις αποφάσεων».
Δήλωση συμμόρφωσης
Κάθε ανακοίνωση που ισχυρίζεται ότι είναι μια Ενιαία Αναφορά και παραπέμπει στο Πλαίσιο IR πρέπει να συμμορφώνεται με όλες τις προϋποθέσεις που προσδιορίζονται από το Πλαίσιο IR με τους πλάγιους έντονους χαρακτήρες, εκτός αν συντρέχει κάποια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
•
Δεν είναι διαθέσιμες αξιόπιστες πληροφορίες.
•
Ειδικές νομικές απαγορεύσεις αποκλείουν τη δημοσιοποίηση των ουσιωδών πληροφοριών.
•
Πρόκληση σημαντικής ζημιάς στον ανταγωνισμό που να προκύπτει από την γνωστοποίηση ουσιωδών πληροφοριών.
Στις δύο πρώτες περιπτώσεις ο οργανισμός πρέπει να αναφέρει τη φύση των πληροφοριών που έχουν παραληφθεί και να εξηγήσει γιατί έχουν παραλειφθεί. Όταν αξιόπιστες πληροφορίες δεν είναι διαθέσιμες, ο οργανισμός πρέπει επίσης «να προσδιορίζει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να συγκεντρωθούν οι πληροφορίες και το αναμενόμενο χρονικό πλαίσιο που απαιτείται για κάτι τέτοιο».
Στην περίπτωση που η γνωστοποίηση θα μπορούσε να προκαλέσει αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, ο οργανισμός πρέπει να εξετάσει το «πώς να περιγράψει τη σημαντικότητα του θέματος, χωρίς να προσδιορίζει συγκεκριμένες πληροφορίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντική απώλεια του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος». Το Πλαίσιο IR αναφέρει περαιτέρω ότι ο οργανισμός αναλόγως «κρίνει τι πλεονέκτημα θα μπορούσε να κερδίσει ένας ανταγωνιστής από τις πληροφορίες μιας Ενιαίας Αναφοράς, και το εξισορροπεί έναντι της ανάγκης για Ενιαία Αναφορά, έτσι ώστε να επιτύχει τον πρωταρχικό σκοπό της».
Ο ρόλος όσων είναι επιφορτισμένοι με τη διακυβέρνηση
Για να συμμορφωθεί με το Πλαίσιο IR, μια Ενιαία Αναφορά πρέπει γενικά να περιλαμβάνει μια δήλωση από όσους είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση ότι: 1) αναγνωρίζουν την ευθύνη τους για την εξασφάλιση της ακεραιότητας της Ενιαίας Αναφοράς, 2) αναγνωρίζουν ότι «έχουν εφαρμόσει την ενιαία σκέψη για την προετοιμασία και την παρουσίαση της Ενιαίας Αναφοράς» και 3) ότι παρέχουν «γνώμη ή συμπέρασμα για το αν η Ενιαία Αναφορά παρουσιάζεται σύμφωνα με το Πλαίσιο IR».
Αν μια τέτοια δήλωση δεν περιλαμβάνεται, η Ενιαία Αναφορά απαιτείται να εξηγήσει: 1) «τον ρόλο που έπαιξαν στην προετοιμασία και παρουσίασή της όσοι είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση, 2) τα μέτρα που ο οργανισμός λαμβάνει «για να περιλαμβάνει μια τέτοια δήλωση σε μελλοντικές εκθέσεις» και 3) το «χρονικό πλαίσιο για το σκοπό αυτό, το οποίο δεν θα πρέπει να είναι αργότερα από την τρίτη Ενιαία Αναφορά στην οποία γίνεται αναφορά στο Πλαίσιο IR».
Το ερώτημα κατά πόσον όσοι είναι επιφορτισμένοι με τη διακυβέρνηση πρέπει να παρέχουν δήλωση αναγνωρίζοντας την ευθύνη τους για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της Ενιαίας Αναφοράς ήταν το πιο αμφιλεγόμενο ζήτημα που τέθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου της διαβούλευσης, με μόλις πάνω από το 50% των ερωτηθέντων να εκφράζει την υποστήριξη της πρότασης αυτής. Οι εκπρόσωποι των επενδυτών γενικά θεωρούν ότι η δήλωση είναι απαραίτητη για να δώσει αξιοπιστία στην αναφορά και να αποφύγει το γεγονός η αναφορά να φαίνεται σαν ένα διαφημιστικό έγγραφο. Το κύριο επιχείρημα εναντίον της άποψης αυτής τέθηκε από τους ερωτηθέντες σε χώρες όπως η Ιαπωνία, όπου δεν υπάρχει τέτοια απαίτηση σε σχέση με τις οικονομικές καταστάσεις και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι επενδυτές βλέπουν τις ιαπωνικές μετοχές λιγότερο ευνοϊκά. Διατηρώντας την Ενιαία Αναφορά σε ένα υψηλότερο επίπεδο, το IIRC κινδυνεύει να αποθαρρύνει τις εταιρείες στις εν λόγω αγορές να υιοθετήσουν το Πλαίσιο IR.Ο χρόνος θα δείξει αν κάτι τέτοιο συμβεί.
Βασικές έννοιες
Η Ενιαία Αναφορά στηρίζεται σε τρεις θεμελιώδεις έννοιες:
•
Δημιουργία αξίας για τον οργανισμό και για τους άλλους.
•
Πόροι.
•
Διαδικασία δημιουργίας αξίας.
Το διάγραμμα δημιουργίας αξίας του Πλαισίου IR (βλ. Σχήμα 1 κατωτέρω) συνδέει τις θεμελιώδεις έννοιες της Ενιαίας Αναφοράς με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε μια Ενιαία Αναφορά.
Δημιουργία αξίας για τον οργανισμό και για άλλους
Το Πλαίσιο IR αναφέρει ότι «η αξία που δημιουργήθηκε από έναν οργανισμό με την πάροδο του χρόνου εκδηλώνεται σε αυξήσεις, μειώσεις ή μετατροπές των πόρων που προκαλούνται από τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες και χρήσεις. Η αξία αυτή έχει δύο αλληλένδετες πλευρές: η αξία που δημιουργείται:
•
για τον ίδιο τον οργανισμό, η οποία επιτρέπει τις οικονομικές αποδόσεις προς τους παρόχους του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου,
•
άλλους (δηλαδή τους φορείς και την κοινωνία γενικότερα).
Επιπλέον, το Πλαίσιο IR εξηγεί ότι οι πάροχοι του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου ενδιαφέρονται για την αξία που δημιουργεί ένας οργανισμός για τους άλλους, «όταν επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργήσει αξία για τον ίδιο ή συνδέεται με ένα καθορισμένο στόχο του οργανισμού (π.χ. ένας σαφής κοινωνικός σκοπός) που επηρεάζει τις αξιολογήσεις του».
Η υπόθεση στην περίπτωση αυτή είναι ότι αν ένας οργανισμός δημιουργεί αξία για άλλους, επηρεάζεται ουσιωδώς η ικανότητά του να δημιουργεί αξία για τον εαυτό του –και αν ένας οργανισμός δημιουργεί αξία για τον εαυτό του επηρεάζεται ουσιωδώς η ικανότητά του να δημιουργεί αξία για άλλους. Αυτός είναι ο λόγος που το επιχειρηματικό μοντέλο και η διαδικασία της δημιουργίας αξίας ενός οργανισμού δημιουργεί όφελος όχι μόνο στους παρόχους του χρηματοοικονομικού κεφαλαίου αλλά και σε όλα τα άλλα μέρη που ενδιαφέρονται για την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου.
Η διαδικασία δημιουργίας αξίας για το Πλαίσιο IR στο διάγραμμα (βλ. Σχήμα 1 ανωτέρω) απεικονίζει αποτελεσματικά αυτή τη δυναμική σχέση: οι δραστηριότητες ενός οργανισμού, οι αλληλεπιδράσεις, οι σχέσεις, οι εκροές και τα αποτελέσματα που σχετίζονται με τους διάφορους πόρους που χρησιμοποιεί και επηρεάζει, επηρεάζουν την ικανότητά του να αντλεί αυτούς τους πόρους σε συνεχή βάση.
Οι πόροι
Οι πόροι (κεφάλαια) –δηλαδή οι «πηγές και οι σχέσεις που χρησιμοποιούνται και επηρεάζονται από τον οργανισμό»– κατηγοριοποιούνται στο Πλαίσιο IR ως «οικονομικοί, κατασκευασμένοι, πνευματικοί, ανθρώπινοι, κοινωνικοί, διαπροσωπικοί και φυσικοί». Ωστόσο, αυτή η κατηγοριοποίηση είναι μόνο μια κατευθυντήρια γραμμή, η οποία προβλέπεται να διασφαλίζει ότι ένας οργανισμός δεν παραβλέπει πόρους που χρησιμοποιεί ή επηρεάζει. Το Πλαίσιο IR δεν απαιτεί από τους οργανισμούς που χρησιμοποιούν και προετοιμάζουν μια Ενιαία Αναφορά να υιοθετούν αυτήν την κατηγοριοποίηση.
Το Πλαίσιο IR καθορίζει περαιτέρω τους πόρους ως «αποθέματα αξίας που αυξάνονται, μειώνονται ή μετασχηματίζονται μέσω των δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων του οργανισμού» και δίνει πολλά παραδείγματα (όπως η βελτίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω της κατάρτισης των εργαζομένων, ενώ οι σχετιζόμενες με την εκπαίδευση δαπάνες μειώνουν το οικονομικό κεφάλαιο).
Το Πλαίσιο IR είναι σαφές ως προς το ότι δεν απαιτεί από έναν οργανισμό να ποσοτικοποιεί ή να εκφράζει σε χρηματικές μονάδες τη χρήση ή τις επιπτώσεις σε όλους τους πόρους. Οι ποσοτικοί δείκτες πρέπει να περιλαμβάνονται σε μια ενιαία έκθεση μόνο όταν είναι εφικτό και σχετικό να περιλαμβάνονται. Οι κατευθυντήριες γραμμές αναφέρουν ότι η «ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία μπορεί να παρουσιαστεί καλύτερα μέσα από ένα συνδυασμό ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων».
Κατά την προετοιμασία μιας Ενιαίας Αναφοράς, οι οργανισμοί θα πρέπει να εξετάσουν τη γνωστοποίηση των σημαντικών αλληλεξαρτήσεων ή συμβιβασμών μεταξύ των πόρων ή μεταξύ των στοιχείων του κεφαλαίου που επηρεάζουν τη δημιουργία αξίας με την πάροδο του χρόνου (π.χ. τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης μέσω μιας δραστηριότητας που επηρεάζει αρνητικά το περιβάλλον).
Το Πλαίσιο IR δεν προβλέπει μια Ενιαία Αναφορά του οργανισμού να καλύπτει κάθε πόρο, αφού οι πόροι δεν θα είναι εξίσου σημαντικοί για όλους τους οργανισμούς. Η αλληλεπίδραση ενός οργανισμού με ορισμένους πόρους μπορεί να μην είναι επαρκώς σημαντική έτσι ώστε να γνωστοποιηθεί στην Ενιαία Αναφορά του.
Η διαδικασία δημιουργίας αξίας
Το Σχήμα 1 παραπάνω συνδέει τις διάφορες συνιστώσες της διαδικασίας δημιουργίας αξίας με όλα τα στοιχεία που περιέχονται σε μια Ενιαία Αναφορά. Οι επεξηγηματικοί σύνδεσμοι του Πλαισίου IR συνδέουν το «επιχειρηματικό μοντέλο», στοιχείο του περιεχομένου, ως εξής: «Στο επίκεντρο του οργανισμού είναι το επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο βασίζεται σε διάφορους πόρους ως εισροές και, μέσω των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του, τους μετατρέπει σε εκροές (προϊόντα, υπηρεσίες, υποπροϊόντα). Οι δραστηριότητες του οργανισμού και τα προϊόντα του έχουν αντίκτυπο στους πόρους». Το Πλαίσιο IR εξηγεί περαιτέρω ότι «τα αποτελέσματα είναι οι εσωτερικές και εξωτερικές συνέπειες (θετικές και αρνητικές) για τους πόρους, ως αποτέλεσμα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και των αποτελεσμάτων ενός οργανισμού».
Το διάγραμμα του Πλαισίου IR, όσον αφορά τη διαδικασία δημιουργίας αξίας, παρουσιάζει τη σχέση μεταξύ του επιχειρηματικού μοντέλου ενός οργανισμού (που θα πρέπει να είναι δυναμική και όχι στατική) και την ικανότητά του να δημιουργεί αξία. Τα αποτελέσματα που σχετίζονται με τους αντίστοιχους πόρους είναι εξίσου σημαντικά με αυτά των εκροών του οργανισμού (προϊόντα και υπηρεσίες) για να μπορούν να διευκολύνουν τον οργανισμό να συνεχίσει να δημιουργεί αξία.
Τα δομικά στοιχεία: οι κατευθυντήριες αρχές και τα στοιχεία του περιεχομένου
Παρακάτω παρουσιάζονται οι επτά κατευθυντήριες αρχές που διέπουν την προετοιμασία και παρουσίαση μιας Ενιαίας Αναφοράς και τα οκτώ βασικά στοιχεία περιεχομένου που περιλαμβάνονται σε μια τέτοια αναφορά.
Τελικά, το περιεχόμενο μιας Ενιαίας Αναφοράς θα εξαρτηθεί από τις ιδιαίτερες περιστάσεις σε κάθε οργανισμό, καθώς και την άσκηση σκεπτικισμού από τη διοίκηση και από όσους είναι επιφορτισμένοι με τη διακυβέρνηση στην εφαρμογή των κατευθυντήριων αρχών του Πλαισίου IR και των στοιχείων του περιεχομένου.
Τα στοιχεία του περιεχομένου μιας Ενιαίας Αναφοράς δεν χρειάζεται να αναφέρονται με την ίδια σειρά με την οποία απαριθμούνται στο Πλαίσιο IR. Ωστόσο, ένας οργανισμός υποχρεούται να υποβάλει το περιεχόμενο με τρόπο που να δείχνει ξεκάθαρα πώς αυτά τα στοιχεία συνδέονται.
Κατευθυντήριες αρχές
Οι ακόλουθες επτά βασικές αρχές διέπουν την προετοιμασία και παρουσίαση μιας Ενιαίας Αναφοράς, σχετικά με το περιεχόμενό της και τον τρόπο παρουσίασης των πληροφοριών:
➜ Στρατηγική εστίαση και μελλοντικός προσανατολισμός.
➜ Σύνδεση των πληροφοριών.
➜ Σχέσεις των ενδιαφερομένων μερών.
➜ Σημαντικότητα.
➜ Περιεκτικότητα.
➜ Αξιοπιστία και πληρότητα.
➜ Συνέπεια και συγκρισιμότητα.
Στοιχεία περιεχομένου
Μια ολοκληρωμένη έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει τα ακόλουθα οκτώ βασικά στοιχεία του περιεχόμενου:
➜ Οργανωτική επισκόπηση και εξωτερικό περιβάλλον.
➜ Διακυβέρνηση.
➜ Επιχειρηματικό μοντέλο.
➜ Κίνδυνοι και ευκαιρίες.
➜ Στρατηγική και κατανομή των πόρων.
➜ Επίδοση.
➜ Προοπτική.
➜ Πλαίσιο προετοιμασίας και παρουσίασης.
Σκεπτικισμός απαιτείται όταν είναι εμφανές ότι υπάρχει διάσταση μεταξύ των κατευθυντήριων αρχών (π.χ. μεταξύ περιεκτικότητας και πληρότητας). Το Πλαίσιο IR δεν παρέχει πρόσθετη καθοδήγηση σχετικά με το πώς θα υλοποιείται αυτός ο σκεπτικισμός, αλλά σημειώνει ότι οι «κατευθυντήριες αρχές εφαρμόζονται μεμονωμένα και συλλογικά για τον σκοπό της προετοιμασίας και παρουσίασης μιας ενιαίας έκθεσης».
Βασικές πτυχές των κατευθυντήριων αρχών και των στοιχείων του περιερχομένου που προσφέρουν καθοδήγηση για την εν λόγω απόφαση περιλαμβάνουν τα εξής:
• Διαβλέπουν προς το μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο, αντί να εστιάζουν αποκλειστικά στο βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
• Με τρόπο που να αντικατοπτρίζει τη σημαντικότητα των σχέσεων με τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, παρέχουν στοιχεία για τη φύση και την ποιότητα των σχέσεων του οργανισμού μαζί τους, καθώς και με το πώς αλλά και σε ποιο βαθμό ο οργανισμός αντιλαμβάνεται, λαμβάνει υπόψη και ανταποκρίνεται στις θεμιτές ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους.
• Την εφαρμογή της έννοιας της σημαντικότητας για τον προσδιορισμό του περιεχομένου μιας ενιαίας έκθεσης, αξιολογώντας τα θέματα που επηρεάζουν ουσιαστικά την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο. Το όριο που θα θέσει ο οργανισμός για την έκταση της πληροφόρησης θα είναι μείζονος σημασίας για την εφαρμογή της έννοιας της σημαντικότητας στο πλαίσιο των ευρύτερων πόρων βάσει του Πλαισίου IR.
• Την κατανόηση της διασύνδεσης των πληροφοριών που παρουσιάζονται στην Ενιαία Αναφορά (π.χ. η σύνδεση μεταξύ της στρατηγικής, των κινδύνων και των ευκαιριών, των επιδόσεων, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών και μη χρηματοοικονομικών βασικών δεικτών απόδοσης) αλλά και σε άλλες ανακοινώσεις του οργανισμού.
• Την υιοθέτηση ενός μελλοντικού προσανατολισμού (π.χ. διατυπώνοντας με σαφήνεια πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα, την ποιότητα και την προσέλκυση των κεφαλαίων που ο οργανισμός αυτός χρησιμοποιεί ή επηρεάζει).
• Την παροχή της βάσης της προετοιμασίας και της παρουσίασης της αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων τυχόν άλλων σημαντικών πλαισίων που χρησιμοποιούνται για την ποσοτικοποίηση ή την αξιολόγηση των ουσιωδών θεμάτων για την συμπερίληψή τους στην αναφορά, εκτός από την γνωστοποίηση: – μιας περίληψης της διαδικασίας προσδιορισμού του ποσού σημαντικότητας του οργανισμού, – μια περιγραφή της έκτασης της πληροφόρησης και το πώς έχει αυτή καθοριστεί.
Όρια πληροφόρησης για μια Ενιαία Αναφορά
Το Πλαίσιο IR περιλαμβάνει την έννοια των ορίων πληροφόρησης ως συστατικό της διαδικασίας προσδιορισμού της σημαντικότητας. Το όριο πληροφόρησης του οργανισμού έχει δύο πτυχές:
• Το όριο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, το οποίο προσδιορίζει τις συναλλαγές με τις θυγατρικές εταιρείες, τις κοινοπραξίες και τις συνδεδεμένες εταιρείες, καθώς και σχετιζόμενα γεγονότα τα οποία περιλαμβάνονται στην οικονομική έκθεση του οργανισμού και καθορίζονται σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.
• Ένα ευρύτερο όριο, πέρα από το όριο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, για τον εντοπισμό εκείνων των κινδύνων, των ευκαιριών και των αποτελεσμάτων που οφείλονται ή συνδέονται με οντότητες ή ενδιαφερόμενα μέρη πέρα από τον φορέα παροχής χρηματοοικονομικών πληροφοριών, που να έχουν σημαντική επίπτωση στην ικανότητα της οικονομικής οντότητας να δημιουργεί αξία. Το Πλαίσιο IR διευκρινίζει ότι, μολονότι αυτές οι άλλες οντότητες ή φορείς θα μπορούσαν να είναι συνδεδεμένα μέρη για τους σκοπούς της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, «κανονικά θα επεκταθούν περαιτέρω». Παραδείγματα δίδονται στην απεικόνιση του Πλαισίου IR για το όριο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης για μια Ενιαία Αναφορά, περιλαμβανομένων των υπαλλήλων, των πελατών, των προμηθευτών, των επιχειρηματικών εταίρων και των κοινοτήτων (βλ. Σχήμα2 παραπάνω).
Υποστηρικτική καθοδήγηση και τεκμηρίωση
Τμήμα 4Ι του Πλαισίου IR, με τίτλο «Οδηγός γενικής πληροφόρησης», περιλαμβάνει περαιτέρω καθοδήγηση σε θέματα που σχετίζονται με διάφορα στοιχεία του περιεχομένου: 1) γνωστοποίηση των ουσιωδών υποθέσεων (συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηριστικών των κατάλληλων ποσοτικών δεικτών), 2) γνωστοποιήσεις σχετικά με τους πόρους, 3) τα βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα χρονικά πλαίσια και 4) τον συνυπολογισμό και επιμερισμό.
Το Πλαίσιο IR συνοδεύεται από δύο έγγραφα, τα οποία είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του IIRC στο Web:
• Βάση για συμπεράσματα.
• Περίληψη των σημαντικών θεμάτων, τα οποία συζητούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια το πώς το IIRC αντιμετωπίζει τα διάφορα θέματα που θίγονται στα σχόλια των ερωτηθέντων σχετικά με το σχέδιο διαβούλευσης της 13ης Απριλίου 2013 και χαρτογραφεί σημαντικές αλλαγές στη δομή και τις αλλαγές του κειμένου του σχεδίου διαβούλευσης στο πλαίσιο του IR.
Δίκτυα πιλοτικού προγράμματος
Το IIRC διατηρεί ένα πιλοτικό πρόγραμμα για την Ενιαία Αναφορά, που περιγράφεται ως ένα «Κέντρο καινοτομίας». Υπάρχουν δύο πιλοτικά προγράμματα, ένα για τις επιχειρήσεις και ένα άλλο για τους επενδυτές.
Τώρα, στο τρίτο έτος του, το πιλοτικό πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις εξυπηρετεί μια ομάδα άνω των 100 εταιρειών και άλλων επιχειρηματικών οντοτήτων από διάφορες περιφέρειες και βιομηχανίες σε όλο τον κόσμο. Στους συμμετέχοντες ανήκουν και οι εξής οργανισμοί: Deutsche Bank, HSBC, Hyundai Engineering and Construction, Microsoft, Εθνική Τράπεζα της Αυστραλίας, PepsiCo, Tata Steel και Unilever.
Στους συμμετέχοντες στο πιλοτικό πρόγραμμα για τους επενδυτές περιλαμβάνονται οι: AMP, Blackrock, Goldman Sachs, Ταμείο Συντάξεων Κρατικών Υπαλλήλων της Νότιας Αφρικής, Groupama, ING, Natixis, Nissay (της Nippon), Norges Bank και State Street Global Advisors.
Αναδυόμενη πρακτική Ενιαίας Αναφοράς
Η ιστοσελίδα του IIRC διαθέτει μια πιλοτική βάση δεδομένων της Ενιαίας Αναφοράς, με παραδείγματα από διάφορες ετήσιες και ενιαίες αναφορές, που απεικονίζουν συγκεκριμένες κατευθυντήριες αρχές και στοιχεία περιεχομένου.
Στους συμμετέχοντες στην αναδυόμενη Ενιαία Αναφορά, όπως αναφέρονται από το IIRC, περιλαμβάνονται οι εξής: Marks and Spencer Group plc (για την διακυβέρνηση), Lawson Α.Ε. και Sasol (για το επιχειρηματικό μοντέλο), Schiphol (σχετικά με τους κινδύνους και τις ευκαιρίες), Gold Fields και Νέα Ζηλανδία (σχετικά με τη στρατηγική), Nedbank Group και Stockland (στη χρηματοοικονομική επίδοση) και ARM Holdings plc και Novo Nordisk (στην προοπτική).
Παράρτημα
Απαιτήσεις σύμφωνα με το Πλαίσιο IR
Παρακάτω δημοσιεύονται οι απαιτήσεις που σχετίζονται με την προετοιμασία μιας ενιαίας αναφοράς που εμφανίζονται στο Πλαίσιο IR με έντονα πλάγια γράμματα.
Χρησιμοποιώντας το Πλαίσιο
1Ε. Μορφή της αναφοράς και της σχέσης με άλλες πληροφορίες
1.12. Μια ενιαία αναφορά θα πρέπει να αφορά ένα καθορισμένο και αναγνωρίσιμο πλαίσιο επικοινωνίας.
1ΣΤ. Εφαρμογή του πλαισίου
1.17. Κάθε ανακοίνωση που θεωρείται ως μια Ενιαία Αναφορά που αναφέρει το πλαίσιο θα πρέπει να εφαρμόσει όλες τις προϋποθέσεις που αναφέρονται με έντονα πλάγια γράμματα, εκτός εάν:
• Υπάρχει έλλειψη αξιόπιστων πληροφοριών ή ειδικών νομικών απαγορεύσεων που έχουν ως αποτέλεσμα την αδυναμία γνωστοποίησης ουσιωδών πληροφοριών.
• Η δημοσιοποίηση των ουσιωδών πληροφοριών θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική επίπτωση στον ανταγωνισμό.
1.18. Σε περίπτωση μη διαθεσιμότητας αξιόπιστων πληροφοριών ή ειδικών νομικών απαγορεύσεων, μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει:
• Να αναφέρει την φύση των πληροφοριών που έχουν παραληφθεί.
• Να εξηγεί τον λόγο για τον οποίο έχουν παραλειφθεί.
• Σε περίπτωση μη διαθεσιμότητας των δεδομένων, να καθορίζει τα βήματα που πρέπει να ληφθούν για την απόκτηση των πληροφοριών και το αναμενόμενο χρονικό πλαίσιο για κάτι τέτοιο.
1.20. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να περιλαμβάνει μια δήλωση από όσους είναι επιφορτισμένοι με τη διακυβέρνηση που θα περιλαμβάνει:
• Αναγνώριση της ευθύνης τους για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της Ενιαίας Αναφοράς.
• Ότι έχουν εφαρμόσει ομαδικό πνεύμα για την προετοιμασία και την παρουσίαση της Ενιαίας Αναφοράς.
• Τη γνώμη ή το συμπέρασμά τους σχετικά με το αν η Ενιαία Αναφορά υποβάλλεται σύμφωνα με το παρόν Πλαίσιο ή, αν αυτό δεν συμβαίνει, θα πρέπει να εξηγήσει:
– Ποιος είναι ο ρόλος που έπαιξαν όσοι είναι υπεύθυνοι για τη διακυβέρνηση στην προετοιμασία και την παρουσίαση της.
– Ποια μέτρα έχουν ληφθεί για να συμπεριληφθεί μια τέτοια δήλωση σε μελλοντικές εκθέσεις.
– Το χρονικό πλαίσιο για να γίνει αυτό, το οποίο δεν θα πρέπει να είναι το αργότερο από την τρίτη Ενιαία Αναφορά του οργανισμού στην οποία γίνεται αναφορά στο Πλαίσιο.
Κατευθυντήριες αρχές
3Α. Στρατηγική εστίαση και μελλοντικός προσανατολισμός
3.3. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να παρέχει διορατικότητα στη στρατηγική του οργανισμού και τις πληροφορίες για το πώς αυτή σχετίζεται με την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία, τόσο βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, καθώς επίσης και με τη χρήση και τον αντίκτυπο στους πόρους του.
3Β. Συσχέτιση πληροφοριών.
3.6. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να δείχνει μια ολιστική εικόνα του συνδυασμού, των αλληλοσυσχετίσεων και των εξαρτήσεων μεταξύ των παραγόντων που επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου.
3C. Σχέσεις των ενδιαφερομένων.
3.10. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να παρέχει γνώσεις σχετικά με τη φύση και την ποιότητα των σχέσεων του οργανισμού με τους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του πώς και σε ποιο βαθμό ο οργανισμός αντιλαμβάνεται, λαμβάνει υπόψη και ανταποκρίνεται στις θεμιτές ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους.
3D. Σημαντικότητα
3.17. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να γνωστοποιεί πληροφορίες σχετικά με τα θέματα που επηρεάζουν ουσιαστικά την οργάνωση και την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
3Ε. Περιεκτικότητα
3.36. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να είναι συνοπτική.
3F. Αξιοπιστία και πληρότητα.
3.39. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα ουσιώδη ζητήματα, τόσο θετικά όσο και αρνητικά, με ισορροπημένο τρόπο και χωρίς ουσιώδη σφάλματα.
3G. Συνέπεια και συγκρισιμότητα.
3.54. Οι πληροφορίες σε μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να υποβάλλονται :
• Σε μια βάση που να είναι συνεπής κατά την πάροδο του χρόνου.
• Με έναν τρόπο που να επιτρέπει τη σύγκριση με άλλους οργανισμούς, στο βαθμό που είναι ουσιώδης για την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία με την πάροδο του χρόνου.
Στοιχεία περιεχομένου
4Α. Οργανωτική επισκόπηση και εξωτερικό περιβάλλον.
4.4. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Τι κάνει ο οργανισμός και κάτω από ποιές συνθήκες λειτουργεί;
4Β. Διακυβέρνηση.
4.8. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Με ποιον τρόπο η δομή της διακυβέρνησης του οργανισμού υποστηρίζει την ικανότητά του να δημιουργεί αξία βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα;
4Γ. Επιχειρηματικό μοντέλο
4.10. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Ποιο είναι το επιχειρηματικό μοντέλο του οργανισμού;
4D. Κίνδυνοι και ευκαιρίες
4.23. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Ποιοι είναι οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι και οι ευκαιρίες που επηρεάζουν την ικανότητα του οργανισμού να δημιουργεί αξία βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, και πώς ο οργανισμός τούς αντιμετωπίζει.
4Ε. Στρατηγική και κατανομή των πόρων
4.27. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Πού θέλει να φτάσει ο οργανισμός και πώς προτίθεται να φτάσει εκεί;
4F. Επιδόσεις
4.30. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Σε ποιο βαθμό ο οργανισμός έχει επιτύχει τους στρατηγικούς του στόχους της περιόδου και ποια είναι τα αποτελέσματά όσον αφορά τις επιπτώσεις στους πόρους του;
4G. Προοπτικές
4.34. Μια Ενιαία Αναφορά πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Ποιες προκλήσεις και αβεβαιότητες είναι πιθανό να αντιμετωπίσει ο οργανισμός κατά τη διαδικασία υλοποίησης της στρατηγικής του, καθώς και ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις για το επιχειρηματικό του μοντέλο και τις μελλοντικές του επιδόσεις;
4Η. Η βάση της προετοιμασίας και της παρουσίασης
4.40. Μια Ενιαία Αναφορά θα πρέπει να απαντά στο ερώτημα: Πώς ο οργανισμός καθορίζει τι έχει σημασία για να περιληφθεί στην Ενιαία Αναφορά και πώς τα εν λόγω ζητήματα ποσοτικοποιούνται ή αξιολογούνται;