Μετάφραση: Σπύρος Αλαμάνος, Γραφείο Διεθνών ΣΟΕΛ
Η ηθική ευθύνη του λογιστή μπροστά στα φαινόμενα διαφθοράς και η ικανότητα να αναλάβει τις ευθύνες του, να συγκρουστεί και να κάνει τη διαφορά.
Από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση και εντεύθεν, η εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης στις επιχειρηματικές οργανώσεις έχει σοβαρά διαβρωθεί και δεν δείχνει πιθανή η γρήγορη αποκατάστασή της.
Δεν πιστεύω ότι οι περισσότεροι από αυτούς που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά το κάνουν όντας αποφασισμένοι να δράσουν κατά τρόπο αντιδεοντολογικό, αλλά υπάρχει ένας τεράστιος σκεπτικισμός, ο οποίος πρέπει να υπερκερασθεί. Είναι σημαντικό να ανευρεθούν τρόποι αποκατάστασης της απολεσθείσας εμπιστοσύνης και η εμπιστοσύνη αυτή να είναι αιτιολογήσιμη.
Τα τελευταία χρόνια, η αντιμετώπιση της εταιρικής ή θεσμικής αποτυχίας συνίστατο στην έκκληση για υιοθέτηση περισσότερων κανονιστικών ρυθμίσεων. Προφανώς υπάρχει ανάγκη για καλές, αποτελεσματικές κανονιστικές ρυθμίσεις, αλλά από μόνες τους δεν επαρκούν. Σε τελική ανάλυση, κάθε εταιρική αποτυχία έχει τις ρίζες της σε μια προσωπική αποτυχία, εκ μέρους ενός ή περισσοτέρων ατόμων, να ακολουθήσουν τον σωστό δρόμο.
Πιστεύουμε ότι δεν είναι ορθό να εστιάσουμε την προσοχή μας στις κανονιστικές ρυθμίσεις σε τέτοιο βαθμό ώστε να υπάρχει κίνδυνος να παραβλεφθούν ορισμένες θεμελιώδεις αρχές των κανόνων αυτών. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, το ICAS ανέλαβε μια σημαντική πρωτοβουλία, υπό τον τίτλο «Η δύναμη του ενός», για να συνδράμει τα μέλη του στην εκ μέρους τους άσκηση ηθικής – δεοντολογικής ηγεσίας.
Προπαντός, προσβλέπουμε στην ανάδειξη του καίριου ρόλου της προσωπικής ευθύνης στην επιχειρηματική δεοντολογία. Αφορά την ικανότητα του ατόμου να αναλάβει τις ευθύνες του, να συγκρουστεί και να κάνει τη διαφορά: η δύναμη του ενός.
Υπενθυμίζουμε στα 21.000 μέλη μας ανά τον κόσμο ότι είναι επαγγελματικό τους χρέος να αναλάβουν προσωπική ευθύνη, ιδίως ενάντια στην ανήθικη και αντιδεοντολογική συμπεριφορά, και να κάνουν το σωστό. Επίσης παρέχουμε πρόσθετους πόρους και υποστήριξη στα μέλη μας σε ζητήματα δεοντολογίας, συμπεριλαμβανομένης και σειράς αναφορών σχετικά με τις βασικές έννοιες και την πρακτική της επιχειρηματικής δεοντολογίας, και έχουμε προσθέσει περιπτωσιολογικές μελέτες στη μελέτη μας, που έχουν να κάνουν με πραγματικά ηθικά διλήμματα.
Το άτομο που αντιπαλεύει κάποια ανήθικη ή αντιδεοντολογική συμπεριφορά βρίσκεται συχνά σε πολύ μοναχική θέση. Η πρωτοβουλία της δύναμης του ενός έχει ως στόχο να δείξει σε στελέχη που αντιμετωπίζουν ανήθικη ή αντιδεοντολογική συμπεριφορά ότι δεν είναι μόνοι. Χιλιάδες ορκωτοί ελεγκτές – λογιστές στέκονται πίσω τους και τους υποστηρίζουν, και μάλιστα αναμένουν ότι οι συνάδελφοί τους θα αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν. Πολύ απλά, η επιρροή και το αποτέλεσμα της ηθικής – δεοντολογικής ηγεσίας θα υποστηριχθεί, θα ενισχυθεί και θα ενθαρρυνθεί από τη δύναμη του ενός.
Η «Δύναμη του ενός» δεν αφορά την επανασυγγραφή των κανονισμών ή την επανεφεύρεση της επαγγελματικής δεοντολογίας. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι αξίες των μελών μας είναι άρτιες. Το θέμα είναι το πώς θα μπορέσουμε να τους βοηθήσουμε να τηρήσουν τις αξίες αυτές υπό συνθήκες που, ειλικρινά, είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Αυτό μας φέρνει σε ένα άλλο καίριο στοιχείο της πρωτοβουλίας μας: την παρρησία.
Το ICAS συμμερίζεται τις πέντε ρητές θεμελιώδεις αρχές δεοντολογίας που περιέχονται στον Κώδικα Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Λογιστές του IESBA:
➜ Αντικειμενικότητα.
➜ Εχεμύθεια.
➜ Ακεραιότητα.
➜ Επαγγελματική επάρκεια και δέουσα επιμέλεια.
➜ Επαγγελματική συμπεριφορά.
Αυτή τη στιγμή διαβουλευόμαστε σχετικά με την προσθήκη μιας έκτης αρχής, της παρρησίας, όπως επίσης και σχετικά με τροποποιήσεις τριών εκ των υπαρχουσών αρχών.
Τι είναι η παρρησία; Όπως το έθεσε το έγγραφο συζήτησής μας: η παρρησία ενέχει το σθένος και την αποφασιστικότητα να ασκήσει κανείς επαγγελματικό σκεπτικισμό, να αντιμετωπίσει άλλους που συμπεριφέρονται ακατάλληλα και να αντισταθεί στην εκμετάλλευση των παρεχόμενων επαγγελματικών ευκαιριών προς ίδιον όφελος και όχι για το δημόσιο συμφέρον.
Επί της ουσίας, είναι η παρρησία αυτή που υποστηρίζει τις άλλες πέντε αρχές δεοντολογίας.
Το ICAS έχει ήδη δημοσιεύσει δυο έγγραφα στη σειρά «Η δύναμη του ενός», με τίτλο «Προσωπική ευθύνη» και «Ηθική ηγεσία και θάρρος», αντίστοιχα.
Επίσης έχουμε δημιουργήσει Συμβούλιο Δεοντολογίας, το οποίο θα δίνει αναφορά στο Διοικητικό Συμβούλιο του ICAS, ώστε η πρωτοβουλία αυτή να τεθεί στην καρδία του ICAS και της στρατηγικής διεύθυνσής του, και έχουμε ζητήσει από έναν από τους πρεσβύτερους και πλέον σεβαστούς επιχειρηματικούς ηγέτες μας, τον Norman Murray, ορκωτό λογιστή, να είναι επικεφαλής του.
Η «Δύναμη του ενός» είναι μια νέα πρωτοβουλία, αλλά η επαγγελματική δεοντολογία και η έννοια του δημοσίου συμφέροντος βρίσκονται στο επίκεντρο των αξιών του ICAS, το πρώτο Σώμα Ορκωτών Λογιστών παγκοσμίως, από τις απαρχές του.
Οι ιδρυτές μας υιοθέτησαν το σύνθημα Quare Verum («Αναζητήστε την αλήθεια») και αυτό παραμένει το ίδιο επίκαιρο για το ICAS και τα μέλη του όπως και κατά την ίδρυσή του.
Ως μέρος της ανακαίνισης της έδρας μας στο Εδιμβούργο, έχουμε αναγράψει το Quare Verum και την αγγλική μετάφρασή του στη είσοδο. Με την πρωτοβουλία αυτή έχουμε, κυριολεκτικά, χαράξει στην πέτρα τις αξίες μας.
* Δημοσιεύθηκε στο IFAC Global Knowledge Gateway.
Copyright © Ιανουάριος 2016 από τη Διεθνή Ομοσπονδία Λογιστών (IFAC). Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται. Χρησιμοποιείται με άδεια της IFAC. Επικοινωνία στο permissions@ifac.org για αίτηση άδειας αναπαραγωγής, αποθήκευσης ή μετάδοσης αυτού του εγγράφου. Η έκδοση αυτή έχει μεταφραστεί από την αγγλική στην ελληνική γλώσσα από το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών Ελλάδα (ΣΟΕΛ). Η IFAC δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για την ακρίβεια και την πληρότητα της μετάφρασης ή για ενέργειες που μπορεί να προκύψουν ως αποτέλεσμα αυτής.