ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ FCM

H FCM (Ομοσπονδία Ορκωτών Λογιστών μεσογείου / Fédération des Experts Comptables Méditerranéens) υπό ελληνική προεδρία έχει αυξήσει σημαντικά τη δραστηριότητά της με στόχο τη σύγκλιση και αναβάθμιση του επαγγέλματος στη μεσόγειο.

Εκτός των άλλων, είχε έντονη παρουσία στο πρόσφατο συνέδριο του ρουμανικού ινστιτούτου στο Βουκουρέστι με θέμα: «προς μια νέα προσέγγιση του ελεγκτικού επαγγέλματος», ενώ ακολουθεί στις 21 Οκτωβρίου 2010 εκδήλωση στη νάπολη σε συνεργασία με το ιταλικό ινστιτούτο και θέμα τη δυνατότητα συνεργασίας των χωρών της μεσογείου σε χρηματοοικονομικά και ελεγκτικολογιστικά ζητήματα. Έχει επίσης προγραμματισθεί το 9ο συνέδριο της FCM στις 2-3 δεκεμβρίου 2010 στη μασσαλία, σε συνεργασία με το γαλλικό ινστιτούτο, και θέμα:

«Ο οδικός χάρτης για τη σύγκλιση στη μεσόγειο». Στο συνέδριο αυτό αναμένεται πολυπληθής ελληνική παρουσία από μέλη του ΣΟΕΛ.

<<ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΘΑ ΕΠΩΦΕΛΗΘΟΥΝ ΑΠΟ ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ>>, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ (SEC)

Το 2011 θα είναι το έτος που η επιτροπή θα αποφασίσει εάν τα ΔΠΧΠ θα ενσωματωθούν στο σύστημα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης των ΗΠΑ και εάν ναι, πότε και πώς. Η απόφαση θα ληφθεί αφού εξεταστεί ένα πλάνο εργασιών που καταρτίζε- ται από το προσωπικό του SEC και θα βοηθήσει στην αξιολόγηση του αντίκτυπου της χρήσης των ΔΠΧΠ από αμερικάνικες εταιρείες. Προς το παρόν δεν εξετάζονται μόνο τα υπάρχοντα ΔΠΧΠ αλλά και διάφορα «έργα σύγκλισης» (convergence) ανάμεσα στα αμερικανικά GAAP (Generally Accepted Accounting Principles) και τα ΔΠΧΠ. Υπενθυμίζεται πως το προτεινόμενο πλάνο που είχε εκδοθεί από το SEC το νοέμβριο 2008 για την εξέταση της πιθανότητας σύγκλισης των GAAP με τα ΔΠΧΠ αποτέλεσε έναυσμα συζητήσεων και σχολιασμού από οικονομικά στελέχη και παράγοντες των αγορών καθώς και από ακαδημαικούς, επενδυτές και διεθνείς οίκους.

Για να επωφεληθούν οι επενδυτές, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του SEC, ορισμένα από τα καίρια θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, ώστε να επιτευχθεί ο διπλός στόχος της βελτίωσης του συστήματος χρηματοοικονομικής πληροφόρησης στις ηπα και της μείωσης των διαφορών στη χρηματοοικονομική πληροφόρηση ανά χώρα, είναι η επάρκεια και η συνέπεια των ΔΠΧΠ για το σύστημα πληροφόρησης των ΗΠΑ, η ενημέρωση και η εξοικείωση των αμερικανών επενδυτών με τα ΔΠΧΠ, καθώς και οι πιθανές επιδράσεις της μετάβασης σε ΔΠΧΠ για την αμερικάνικη νομοθεσία ή κανονισμούς (π.χ. φορολογική νομοθεσία ή κανονιστικές αναφορές).

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΕΛΟΥΣ ΧΡΗΣΗΣ: Η ΚΡΙΣΗ ΥΠΑΓΟΡΕΥΕΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ

Σχετικά με τις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Τέλους Χρήσης, η FEΑ (Federation of European Accountants) συνιστά στους ελεγκτές και τη διοίκηση των εταιρειών να εστιάσουν σε ορισμένα σημαντικά ζητήματα. Ειδικά σε ενεργές αγορές χρηματοοικονομικών προϊόντων, η διαφάνεια πρέπει να αποτελεί πάντα βασικό μέλημα της διοίκησης και οι πιθανοί κίνδυνοι που έχουν αναληφθεί πρέπει να αντικατοπτρίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Οι πιέσεις στις επιχειρήσεις που καλούνται να παρουσιάσουν μια θετική συνολική εικόνα, κυρίως λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί, κάνουν ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη βέλτιστης διακυβέρνησης για την αποφυγή ή τον εντοπισμό οποιασδήποτε απάτης. Ο υπολογισμός της εύλογης αξίας των χρηματοοικονομικών προϊόντων πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες του IASB, ενώ η απομείωση, ειδικά μη χρηματοοικονομικών στοιχείων, προσελκύει όλο και περισσότερη προσοχή απότις ρυθμιστικές αρχές. Τέλος, στο υπάρχον περιβάλλον έλλειψης ρευστότητας, η βιωσιμότητα (going concern) της επιχείρησης πρέπει να εξετάζεται τόσο από τη διοίκηση όσο και από τους ελεγκτές, καθώς είναι θεμελιώδης για την ανάκαμψη της οικονομίας.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΠΧΠ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΗ;

ΗIFAC (International Federation of Accountants), με έναυσμα τη συνάντηση των ηγεσιών των G-20 στο Τορόντο τον περασμένο Ιούνιο, ζητά με επιστολή της από τις κυβερνήσεις να παρέχουν χρηματοοικονομική πληροφόρηση για τα οικονομικά τους παρόμοια με αυτή που απαιτείται να γνωστοποιούν οι εισηγμένες εταιρείες στους επενδυτές τους. Για τον διευθύνοντα σύμβουλο της IFAC Ian Ball, η μειωμένη εμπιστοσύνη στην πιστοληπτική ικανότητα των κρατών αποτελεί και λογιστική/ελεγκτική απο- τυχία.

Προτείνεται στις κυβερνήσεις να κάνουν χρήση της λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση που, ενώ έχει επιβληθεί στις εισηγμένες εταιρείες όλων των χωρών, δεν έχει ακόμη αντικαταστήσει τη λογιστική σε ταμειακή βάση ορισμένων μεγάλων οικονομιών. Έτσι μπορεί να διορθωθεί η ανεπαρκής απεικόνιση ορισμένων εκ των κρατικών υποχρεώσεων και των περιουσιακών στοιχείων, κάνοντας εμφανέστερο τον αντίκτυπο σημερινών αποφάσεων στο μέλλον.

Η ξεκάθαρη, συνοπτική χρηματοοικονομική πληροφόρηση είναι το ζητούμενο και όσον αφορά τα πακέτα στήριξης/ προγράμματα κινήτρων που έχουν δοθεί σε τράπεζες και άλλους οργανισμούς, ώστε να μπορούν να γίνουν κατανοητά από τους επενδυτές και τους φορολογούμενους και να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία και τη διαφάνεια.

Επιθυμητά για τη διευκόλυνση της μετακίνησης επενδύσεων και ίσως την εξομάλυνση της παρούσας κρίσης και την αποφυγή μιας μελλοντικής θα ήταν, κατά την IFAC, και τα κοινά διεθνή λογιστικά και ελεγκτικά πρότυπα τόσο στον ιδιωτικό όσο και το δημόσιο τομέα.

Ο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Ο IAASB (International Auditing and Assurance Standards Board) δημοσίευσε προσχέδιο έκθεσης προς συζήτηση για το προτεινόμενο αναθεωρημένο πρότυπο που αφορά τις ευθύνες του εξωτερικού ελεγκτή σχετικά με τη χρήση της εργασίας του εσωτερικού ελεγκτή. Το προτεινόμενο Διεθνές Ελεγκτικό Πρότυπο (ISA) 610 (Αναθεωρημένο), «Κάνοντας χρήση του έργου των εσωτερικών ελεγκτών», στοχεύει να ενισχύσει την απόδοση του εξωτερικού ελεγκτή παρέχοντας ένα καλά θεμελιωμένο πλαίσιο αξιολόγησης και χρήσης του έργου των εσωτερικών ελεγκτών μιας οντότητας. Σχετικές βελτιώσεις που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ο εξωτερικός ελεγκτής σε σχέση με τη λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου προτείνονται και στο ISA 315 (Αναθεωρημένο), «Εντοπίζοντας και αξιολογώντας τους κινδύνους σημαντικών λανθασμένων διατυπώσεων μέσω της κατανόησης της οντότητας και του περιβάλλοντός της». Το προσχέδιο έκθεσης είναι αναρτημένο προς σχολιασμό στη διεύθυνση www. iaasb.org/exposuredrafts.php μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2010, ενώ η εφαρμογή του προβλέπεται να αφορά ελέγχους για οικονομικές καταστάσεις χρήσεων που κλείνουν την 15η Δεκεμβρίου 2013 και έπειτα.

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ

Η επιτροπή μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (SMP Committee) της iFAC κυκλοφόρησε τον ιούλιο την δεύτερη έκδοση του Οδηγού ποιοτικού ελέγχου για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αφορά το αναθεωρημένο διεθνές πρότυπο για τον ποιοτικό Έλεγχο (iSQC) 1. η πρώτη έκδοση (μάρτιος 2009) αποτέλεσε την δεύτερη περισσότερο κατεβασμένη έκδοση από την ιστοσελίδα της iFAC κατά τον περασμένο χρόνο, μετά το εγχειρίδιο ελέγχου και δεοντολογίας για επαγγελματίες Ορκωτούς ελεγκτές. Λίγο νωρίτερα είχε κυκλοφορήσει σε συνεργασία με την Ένωση Ορκωτών ελεγκτών αυστραλίας και η έκδοση Οδηγός διαχείρισης επιχειρήσεων για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που περιλαμβάνει αρχές διοίκησης και βέλτιστες πρακτικές για θέματα όπως ο στρατηγικός σχεδιασμός, η διαχείριση προσωπικού, οι σχέσεις με πελάτες και ο σχεδιασμός διαδοχής. με case studies, φόρμες, προτεινόμενη βιβλιογραφία και λίστες ελέγχου, η έκδοση μπορεί να αξιοποιηθεί και για εκπαιδευτικούς σκοπούς. και οι δυο εκδόσεις είναι διαθέσιμες δωρεάν σε μορφή .pdf στην ιστοσελίδα της iFAC.

<<ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Ο ΝΕΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ;>>

Στο ερώτημα αν οι χώρες της να ευρώπης είναι ο νέος επενδυτικός ορίζοντας κλήθηκαν δεκάδες στελέχη επιχειρήσεων να απαντήσουν στην εκδήλωση που οργάνωσε η Grant Thornton στις 16 σεπτεμβρίου στο «Westin Athens, Astir Palace Beach Resort». Τα θέματα που παρουσιάστηκαν ήταν το επενδυτικό περιβάλλον στις χώρες της να ευρώπης, η έρευνα iFRS για τη χρήση 2009 για εισηγμένες στο Χα επιχειρήσεις καθώς και η έρευνα iFRS για τη χρήση 2009 για εισηγμένες στο ΧΑ τράπεζες. Η Grant Thornton ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της αγοράς έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια μια σειρά ενεργειών που σκοπό έχουν να συνδράμουν στην προσαρμογή των ελληνικών επιχειρήσεων στο διαρκώς μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο παρουσιάστηκε σχετική έκδοση που παρέχει σημαντική πληροφόρηση για το επενδυτικό περιβάλλον των χωρών της νοτιοανατολικής ευρώπης, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των παρευρισκομένων στην εκδήλωση.

Τέλος, με βάση την καθιερωμένη ετήσια έρευνα της Grant Thornton, παρουσιάστηκαν οι κυριότερες αδυναμίες που εντοπίστηκαν από τις επιπτώσεις των iFRS στις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο αθηνών επιχειρήσεις και τράπεζες, καθώς και οι προτεινόμενες βελτιώσεις στις ετήσιες οικονομικές αναφορές τους.

ΝΕΟ BRAND ΓΙΑ ΤΗΝ PwC

Η PricewaterhouseCoopers, ένα από τα πιο γνωστά brand ανάμεσα στα τέσσερα μεγαλύτερα δίκτυα παροχής επιχειρηματικών υπηρεσιών στον κόσμο (Big Four), ανανέωσε την εταιρική της ταυτότητα προκειμένου να ενισχύσει και να εκσυγχρονίσει την παρουσίαση του παγκοσμίου δικτύου της προς τους πελάτες της, τους εργαζόμενούς της και τις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιείται.

Το νέο brand περιλαμβάνει ένα απλοποιημένο λογότυπο, αποτελούμενο από τα αρχικά «pwc» σε πεζά γράμματα. Στην πράξη, από την ίδρυση του δικτύου το 1998, τα αρχικά «PwC» έχουν χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά με την επωνυμία “PricewaterhouseCoopers”. Τώρα, με την επίσημη αυτή απλοποίηση, το όνομα PwC θα χρησιμοποιείται με συνέπεια και ευκολία από τις εταιρείες του δικτύου της σε όλο τον κόσμο. Όσον αφορά νομικά έγγραφα και πιστοποιητικά ελέγχων, θα διατηρηθεί ολογράφως η επίσημη επωνυμία ‘PricewaterhouseCoopers’.

«πιστεύουμε ότι με το νέο brand η PwC ξεχωρίζει οπτικά, έτσι όπως διακρίνεται για την ποιότητα και την εμπειρία των ανθρώπων της», υπογραμμίζει ο Dennis Nally, πρόεδρος της PwC international. Το νέο brand εμφανίστηκε για πρώτη φορά τη δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου στα websites της PwC σε όλο τον κόσμο.

Ο ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΩΣ ΚΥΡΙΑ ΑΠΕΙΛΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

Εβδομήντα κορυφαία στελέχη εταιρειών και αναλυτές από 14 επιχειρηματικούς κλάδους εντοπίζουν τους κορυφαίους επιχειρη- ματικούς κινδύνους.

Η διαχείριση ταλέντων και η αντιμετώπιση των προβλημάτων στις αναδυόμενες αγορές είναι οι ταχύτερα ανερχόμενοι κίνδυνοι στο ετήσιο ραντάρ κινδύνων. Η τρίτη ετήσια έκθεση της Ernst & Young με τίτλο Παγκόσμιος επιχειρηματικός κίνδυνος (Global Business Risk) τονίζει πως, παρότι οι έντονες πιέσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης έχουν παρέλθει, οι εταιρείες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πληθώρα επανεμφανιζόμενων και νέων απειλών και προκλήσεων σε όλους τους τομείς, καθώς η παγκόσμια οικονομία εξέρχεται από την κρίση. Κατά τη διάρκεια μιας σειράς ενδελεχών συνεντεύξεων, ζητήθηκε σε περισσότερα από 70 κορυφαία στελέχη εταιρειών και αναλυτές από 14 επιχειρησιακούς κλάδους να εντοπίσουν και να κατατάξουν τους κορυφαίους επιχειρηματικούς κινδύνους κάθε κλάδου, για τους 12 προσεχείς μήνες, καθώς και τους κινδύνους που επί του παρόντος δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, αλλά οι οποίοι θα μπορούσαν να ανέλθουν στις 10 κορυφαίες θέσεις κατά τα επόμενα έτη.

Οι κανονιστικές ρυθμίσεις και η συμμόρφωση κατέλαβαν και πάλι την πρώτη θέση στην πλειονότητα των κλάδων, ενισχυμένες κυρίως από τη γενικότερη αβεβαιότητα που περιβάλλει τις κανονιστικές ρυθμίσεις και οι οποίες, κατά τη γνώμη των σχολιαστών, καθυστερούν τη διαδικασία λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων. Ωστόσο, η πρόσβαση στις πιστώσεις και η απειλή της συνεχιζόμενης ασθενούς οικονομικής απόδοσης σε ορισμένα μέρη του κόσμου παρέμειναν υψηλά στη λίστα των δυνητικών παραγόντων ανησυχίας.

Κίνδυνοι που σχετίζονται με την επιστροφή στην ομαλότητα. Η στελέχωση και η διαχείριση ταλέντων ανήλθε σημαντικά στον πίνακα κινδύνων φέτος, όπως και η αντιμετώπιση των προβλημάτων στις αναδυόμενες αγορές. Ο κίνδυνος κοινωνικής αποδοχής και η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) έκαναν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους στη λίστα φέτος, υποδεικνύοντας διαφορετικές πιέσεις στις επιχειρήσεις, καθώς η οικονομική ανάκαμψη λαμβάνει σάρκα και οστά.

Ο Γιώργος Παπαδημητρίου, υπεύθυνος του συμβουλευτικού τμήματος της Ernst& Young στην Ελλάδα και των υπηρεσιών διαχείρισης κινδύνων στην Κεντρική και Νοτιανατολική Ευρώπη, δήλωσε: «Παρότι υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο κάποια σχετική αίσθηση ομαλότητας, με τις εταιρείες να επικεντρώνονται και πάλι στο πώς θα παραμείνουν ανταγωνιστικές με τα ήδη διαθέσιμα ταλέντα και να εξετάζουν κινδύνους, αλλά και ευκαιρίες που παρουσιάζονται μετά την κρίση, η πρόσβαση στις πιστώσεις εξακολουθεί να είναι διεθνώς ο δεύτερος μεγαλύτερος κίνδυνος στο ραντάρ επιχειρηματικών κινδύνων. Ο συγκεκριμένος κίνδυνος είναι αναμφίβολα εξαιρετικά σημαντικός και για το ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον στο πλαίσιο της κρίσης που διανύουμε και πιθανότατα περισσότερο σημαντικός από τον κίνδυνο κανονιστικής συμμόρφωσης, ο οποίος για μια ακόμη χρονιά καταλαμβάνει την πρώτη θέση στο σχετικό ραντάρ».

Ανάλυση κατά κλάδο. Η έκθεση επισημαίνει τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους αναδύονται οι βασικοί κί δυνοι στους διάφορους κλάδους. Καθώς οι σημαντικότεροι επιχειρηματικοί κίνδυνοι για το 2010 συγκεντρώνονται στους τομείς της κανονιστικής ρύθμισης και της συμμόρφωσης, πολλές από αυτές τις απειλές συνδέονται με τα επακόλουθα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης. Οι κλάδοι διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού, τραπεζικής και, σε μικρότερο βαθμό, ο κλάδος ασφαλειών έρχονται αντιμέτωποι με ένα πολιτικό μπούμερανγκ και την εξονυχιστική κανονιστική εποπτεία μετά την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση. Οι κλάδοι πετρελαίου και φυσικού αερίου, ακινήτων, εξορύξεων και μετάλλων έρχονται αντιμέτωποι με τις προσπάθειες αποκόμισης εσόδων από πλευράς των κυβερνήσεων, με περιορισμένους πόρους. Επιπρόσθετα, οι επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα καλούνται να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες αποφάσεις που λαμβάνουν οι πολιτικοί ηγέτες υπό πίεση. Ιδιαίτερη απειλή για τη φήμη των κλάδων διαχείρισης στοιχείων ενεργητικού και τραπεζικής αποτελεί ο κίνδυνος κοινωνικής αποδοχής και η ΕΚΕ, «ο κίνδυνος διαχείρισης προγραμματισμού και κοινωνικής αποδοχής» για τις εταιρείες ενέργειας και κοινής ωφέλειας, η διατήρηση της «κοινωνικής άδειας λειτουργίας» για τους κλάδους εξορύξεων και μετάλλων, ενώ αρκετοί ακόμη κίνδυνοι μικρότερης εμβέλειας καραδοκούν για τους κλάδους τεχνολογίας, τηλεπικοινωνιών και το δημόσιο τομέα. Παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς τον αντίκτυπο ανά κλάδο της έλλειψης «πρόσβασης σε πιστώσεις», η οποία θεωρήθηκε ως ο δεύτερος σημαντικότερος κίνδυνος. Οι διαφοροποιήσεις κυμαίνονται από «θέματα ποιότητας υπολειπόμενης πίστωσης» στον τραπεζικό κλάδο, έως το γενικότερο «χρηματοοικονομικό σοκ» στον κλάδο ασφαλειών και τα προβλήματα «πρόσβασης σε κεφάλαια» για τους κλάδους ενέργειας, οργανισμών κοινής ωφέλειας, εξορύξεων και μετάλλων. Επισημάνθηκαν επίσης το ευρύτερο ζήτημα της «πρόσβασης και κατανομής κεφαλαίων» για τις επιστήμες ζωής και η αυξανόμενη απειλή της «αδυναμίας διαχείρισης της πολιτικής χρέους και της δημοσιονομικής πολιτικής» στο δημόσιο τομέα.

Ο Γιώργος Παπαδημητρίου καταλήγει: «Είναι σαφές ότι σε όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, στη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, οι εταιρείες πρέπει να συνεχίσουν να ανιχνεύουν το τοπίο προκειμένου να εντοπίζουν τους αναδυόμενους κινδύνους. Η ικανότητα αναγνώρισης, αξιολόγησης και αντιμετώπισης κινδύνων και η ικανότητα προσαρμογής θα παίξουν σημαντικότερο ρόλο από ποτέ στη αποτελεσματική διοίκηση των ελληνικών επιχειρήσεων».

ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΛΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΧΕΙΡΙΣΜΟ

Το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και το Αμερικανικό Συμβούλιο Προτύπων Χρηματοοικονομικής Λογιστικής διαβουλεύονται το θέμα της «εύλογης αξίας».

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση επηρέασε και τους τομείς της λογιστικής και των χρηματοοικονομικών εργαλείων, φέρνοντας μεγάλες προκλήσεις. Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, τα δύο κορυφαία διεθνώς συμβούλια λογιστικών προ- τύπων παρακινήθηκαν να αντιμετωπίσουν από κοινού τις νέες αυτές προκλήσεις. Έτσι, κατά το τέλος του 2008, το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (International Accounting Standards Board, IASB), καθώς και το Αμερικανικό Συμβούλιο Προτύπων Χρηματοοικονομικής Λογιστικής (Financial Accounting Standards Board, FASB), ξεκίνησαν μία κοινή προσπάθεια για να αναθεωρήσουν όλες τις απόψεις σχετικά με τη λογιστική των χρηματοοικονομικών εργαλείων, έτσι ώστε να επιτευχθεί απλότητα και συνάφεια σε θέματα του κλάδου. Εντούτοις, το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και το Αμερικανικό Συμβούλιο Προτύπων Χρηματοοικονομικής Λογιστικής κινούνται σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Σύμφωνα με την προσέγγιση του Αμερικανικού Συμβούλιου, όλα τα χρηματοοικονομικά εργαλεία θα πρέπει να αναφέρονται σε εύλογη αξία, συμπερι- λαμβανομένων των τραπεζικών δανείων και καταθέσεων. Αντιθέτως, το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων θέλει να διατηρήσει μέρος του υφιστάμενου μοντέλου λογιστικού χειρισμού των χρηματοοικονομικών εργαλείων, που χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό εύλογης αξίας και αποσβεσμένου κόστους, ανάλογα με το είδος του χρηματοοικονομικού εργαλείου, που συχνά αναφέρεται ως «μεικτό μοντέλο επιμέτρησης».

Η κατάσταση αυτή αντικατοπτρίζεται και σε πρόσφατη διεθνή μελέτη που διεξήγαγε η PricewaterhouseCoopers (PwC). Η μελέτη βασίστηκε σε ένα δείγμα επενδυτών και αναλυτών από διαφορετικές περιοχές του κόσμου, από σημαντικούς κλάδους (τραπεζικό, ασφαλιστικό και λοιποί ενδιαφερόμενοι), με διάφορες ειδικότητες (αναλυτές εταιρειών και κεφαλαίων και αναλυτές πιστωτικού κινδύνου) και είδη οργανισμών (οργανισμοί συναλλαγών και οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη δεν αποσκοπούσε στο να καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα για τη λογιστική των χρηματοοικονομικών εργαλείων αλλά στο να συλλέξει και να παρουσιάσει τις απόψεις μιας μεγάλης γκάμας επαγγελματιών, επενδυτών και αναλυτών από το χώρο των επενδύσεων. Στόχο είχε να κατανοήσει εις βάθος την άποψή τους όσον αφορά τη λογιστική και την αναφορά των χρηματοοικονομικών εργαλείων.

Στη μελέτη αυτή καταγράφονται και αναφέρονται οι απόψεις ενός σημαντικού και αντιπροσωπευτικού δείγματος ειδικών από το χώρο των επενδύσεων, για μερικά από τα σημαντικότερα ζητήματα που αφορούν την επιμέτρηση και αναφορά των χρηματοοικονομικών εργαλείων.

Τα συμπεράσματα της μελέτης, τα οποία βασίζονται σε 62 προσωπικές συνεντεύξεις που διήρκεσαν μία ώρα περίπου, δίνουν μία εικόνα της χρήσης πληροφοριών για τα χρηματοοικονομικά εργαλεία κατά τη διαδικασία ανάλυσης που εκτελούν. Οι συνεντεύξεις ήταν σχεδιασμένες ώστε οι συμμετέχοντες να λάβουν μέρος σε μια ουσιαστική συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν τις πληροφορίες των οικονομικών καταστάσεων, καθώς και για τις αλλαγές που θα έκαναν για να τις βελτιώσουν.

Εκφράστηκαν πολλές και διαφορετικές θέσεις για όλες τις πλευρές του συγκεκριμένου ζητήματος, υπήρχαν όμως και αρκετά σημεία όπου οι συμμετέχοντες είχαν συγκλίνουσες απόψεις. Μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προέκυψαν:

• Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων προτιμά το μεικτό μοντέλο επιμέτρησης, με χρήση της εύλογης αξίας για τα βραχείας περιόδου χρηματοοικονομικά εργαλεία και του αποσβεσμένου κόστους για τα χρηματοοικονομικά εργαλεία μεγαλύτερης διάρκειας (συγκεκριμένα, για τα τραπεζικά δάνεια και τις καταθέσεις), σε περιπτώσεις όπου μία εταιρεία σκοπεύει να κρατήσει τα συγκεκριμένα εργαλεία έτσι ώστε να συλλέξει τις συμβατικές ταμειακές ροές. Η άποψη αυτή επικρατεί σταθερά σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές, καθώς και τους κλάδους που περιλαμβάνονται στο δείγμα της μελέτης.

• Οι συμμετέχοντες που προτιμούν το μεικτό μοντέλο επιμέτρησης πιστεύουν ότι οι εν λόγω πληροφορίες αντανακλούν καλύτερα τις οικονομικές δραστηριότητες μιας εταιρείας, καθώς και τους οικονομικούς λόγους κατοχής ενός εργαλείoυ. Επιπλέον, τονίζουν πως έχει ιδιαίτερη σημασία να παραμείνει το καθαρό εισόδημα απαλλαγμένο από οποιεσδήποτε κινήσεις εύλογης αξίας σε εργαλεία που αποσκοπούν περισσότερο στις μακρoπρόθεσμες ταμειακές ροές παρά στα βραχυπρόθεσμα κέρδη.

• Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων θεωρεί ότι οι πληροφορίες αναφορικά με τις εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών εργαλείων είναι αξιόλογες, χωρίς όμως να αποτελούν τον κύριο παράγοντα στην ανάλυση μιας εταιρείας. Χρησιμοποιούνται με ποικίλους τρόπους από τους συμμετέχοντες, κυρίως όταν διαμορφώνουν τις απόψεις τους για τη ρευστότητα μιας εταιρείας ή την κεφαλαιακή της επάρκεια ή για τον υπολογισμό της αξίας μιας επιχείρησης. Σε σπάνιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ως δείκτης μελλοντικών ταμειακών ροών.

• Οι συμμετέχοντες στη μελέτη δηλώνουν επίσης την κοινή τους επιθυμία για βελτιωμένη δημοσιοποίηση των πληροφοριών εύλογης αξίας. Ανέφεραν συγκεκριμένες βελτιώσεις, όπως τις λεπτομερείς –αλλά όχι υπερβολικές– πληροφορίες σχετικά με τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου και τους παράγοντες κινδύνου, τις μεθόδους αποτίμησης και τις εκτιμήσεις και παραδοχές, καθώς και την ανάλυση ευαισθησίας για μεταβολές που αφορούν σημαντικές εκτιμήσεις και παραδοχές.

• Οι συμμετέχοντες υποστηρίζουν ευρύτατα το μοντέλο απομείωσης αξίας βάσει των αναμενόμενων ζημιών, σε αντίθεση με εκείνο που βασίζεται στις πραγματοποιηθείσες ζημίες. Η προτίμηση αυτή συνοδεύεται από την επιθυμία καθορισμού του τρόπου με τον οποίο θα εφαρμοζόταν το μοντέλο αναμενόμενων ζημιών. Ακόμη, εκφράζουν την ανησυχία τους ότι αν δεν καθοριστεί ξεκάθαρα, το συγκεκριμένο μοντέλο θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερβολικά υποκειμενικές εκτιμήσεις ζημιών, έτσι ώστε να διευκο- λυνθεί η διαχείριση των κερδών.

Συμπερασματικά, η μελέτη αυτή δείχνει ότι η απόκλιση των διαφόρων προτάσεων λογιστικού χειρισμού αντανακλά το ευρύ φάσμα απόψεων που επικρατεί μεταξύ χρηστών των οικονομικών καταστάσεων, καθώς και εκείνων που τις καταρτίζουν. Η ένταση των απόψεων αυτών αποδεικνύεται από τον όγκο και την ποικιλία των άρθρων που δημοσιεύονται σε όλο τον κόσμο, σε έντυπα του κλάδου, τηλεοπτικά κανάλια και blogs, καθώς και από επιστολές που απεστάλησαν τόσο στο Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων όσο και στο Αμερικανικό Συμβούλιο Προτύπων Χρηματοοικονομικής Λογιστικής.

PricewaterhouseCoopers

Eάν επιθυμείτε να αποκτήσετε έντυπο αντίγραφο της έρευ- νας ή σχετικές διευκρινίσεις, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τον κ. Παναγιώτη Ζήση, IFRS Partner της PwC, τηλ.: 210-68.74.745, panagiotis.zisis@gr.pwc.com

ΑΥΣΤΗΡΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ

Η ανάγκη αναβάθμισης του εσωτερικού ελέγχου σε στρατηγικό σύμβουλο της ανώτερης διοίκησης για την εκτίμηση και διαχείριση κινδύνων

Η παγκόσμια οικονομική κρίση έφερε στην επιφάνεια σοβαρά θέματα διαχείρισης κινδύνου, που πλέον αποτελεί καίριο ζήτημα για τα ανώτερα διοικητικά στελέχη των επιχειρήσεων. Οι εξελίξεις που παρατηρούνται σε όλο τον κόσμο έχουν ως αποτέλεσμα τον αυστηρότερο έλεγχο των πρακτικών διαχείρισης κινδύνου των οργανισμών σε όλους τους κλάδους. Καθώς μάλιστα πολλοί αποδίδουν την οικονομική κρίση στη μη αποτελεσματική διαχείριση κινδύνου, παρατηρείται ότι οι διευθύνοντες σύμβουλοι οργανισμών σε διαφορετικούς τομείς της αγοράς επιθυμούν να αναβαθμίσουν τη δυνατότητα συνολικής διαχείρισης κινδύνου, με στόχο να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι για το γεμάτο προκλήσεις επιχειρηματικό περιβάλλον που πλέον διαμορφώνεται. Στο πλαίσιο αυτό, τα διευθυντικά στελέχη εσωτερικού ελέγχου μπορούν να αναλάβουν έναν αναβαθμισμένο ρόλο. Αξιοποιώντας την εμπειρία τους σε θέματα εκτίμησης και διαχείρισης κινδύνου, μπορούν να γίνουν πολύτιμοι στρατηγικοί σύμβουλοι της διοίκησης.

Ο νέος αυτός ρόλος που μπορούν να αναλάβουν τα στελέχη του εσωτερικού ελέγχου φαίνεται επίσης μέσα από μία πρόσφατη παγκόσμια έρευνα για τον κλάδο που διεξήγαγε η PricewaterhouseCoopers (PwC) για το 2010. Η έρευνα εξέτασε τις απόψεις περισσοτέρων από 2.000 στελέχη σε 55 χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα. Αναλυτικότερα, για τη χώρα μας, τα στελέχη εσωτερικού ελέγχου που συμμετείχαν εργάζονται σε εταιρείες που αντιπροσωπεύουν πολλούς και διαφορετικούς κλάδους, όπως τηλεπικοινωνίες, ναυτιλία, βιομηχανία, τράπεζες, εμπόριο, ενέργεια, κατασκευές και υγεία.

Ένα από τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας αυτής, όσον αφορά την Ελλάδα, είναι ότι οι επικεφαλής εσωτερικού ελέγχου πιστεύουν πως στο άμεσο μέλλον θα αυξηθεί η ανάγκη για εστίαση του ελέγχου στη διαχείριση κινδύνων και όχι απλώς στην παροχή διασφάλισης ως προς την απρόσκοπτη λειτουργία των υπαρχόντων εσωτερικών δικλίδων ασφαλείας.

Οι έλληνες συμμετέχοντες στην έρευνα στόχο έχουν να επιτύχουν τον καλύτερο συντονισμό, καθώς και τη συνεργασία των διαφορετικών φορέων που παρέχουν υπηρεσίες ελέγχου, διαχείρισης κινδύνων και κανονιστικής συμμόρφωσης μέσα στις εταιρείες. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι μέσα από την έρευνα φάνηκε πως υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες μεγαλύτερης αξιοποίησης της τεχνολογίας, καθιστώντας την πολύτιμο εργαλείο για τα τμήματα εσωτερικού ελέγχου στην Ελλάδα.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, ένα από τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας ήταν ότι οι αυξημένες απαιτήσεις των διοικήσεων, και γενικότερα όλων των ενδιαφερομένων μερών (stakeholders), καθιστούν αναγκαία και απαραίτητη τη μετεξέλιξη του εσωτερικού ελέγχου σε ένα ανώτερο επαγγελματικό επίπεδο. Ο αναβαθμισμένος αυτός ρόλος των στελεχών εσωτερικού ελέγχου θα είναι να παρέχουν ακριβή, αλλά κυρίως πρακτική, πληροφόρηση, καθώς και προτάσεις για τη διαχείριση του επιχειρηματικού κινδύνου.

Στην παρούσα κατάσταση, οι ανάγκες αλλά και οι προσδοκίες που έχουν οι επιχειρήσεις από τον εσωτερικό έλεγχο είναι μεγαλύτερες από ποτέ άλλοτε. Κατά συνέπεια, το βασικό ζητούμενο είναι κατά πόσον ο εσωτερικός έλεγχος μπορεί να αποδώσει βάσει αυτών των προσδοκιών. Επιπλέον, βασική πρόκληση αποτελεί και η συμφωνία όλων των εμπλεκομένων μέσα σε κάθε επιχείρηση αναφορικά με την επέκταση και την αναμόρφωση του ρόλου του εσωτερικού ελέγχου σε ένα πιο στρατηγικό επίπεδο.

Σύμφωνα με την έρευνα, αναγνωρίζονται τρεις κρίσιμοι τομείς στους οποίους θα πρέπει να εστιάσουν τα τμήματα εσωτερικού ελέγχου:

• κίνδυνοι και θέματα ζωτικής σημασίας για την επιχείρηση,
• ευθυγράμμιση του ρόλου του εσωτερικού ελέγχου με τις προσδοκίες των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholders), καθώς και
• εναρμόνιση του μοντέλου στελέχωσης του εσωτερικού ελέγχου με τον ανωτέρω ρόλο του.

Πρέπει να τονισθεί ότι η έρευνα επίσης καταδεικνύει ότι οι τρεις προαναφερθέντες τομείς είναι και αυτοί στους οποίους οι επικεφαλής εσωτερικού ελέγχου παγκοσμίως πιστεύουν ότι υπάρχει το μεγαλύτερο περιθώριο για βελτίωση.

Το συμπέρασμα που θα πρέπει να αντλήσουν τα ανώτερα διοικητικά στελέχη από αυτήν την παγκόσμια έρευνα είναι ότι για να αναλάβει μία ομάδα εσωτερικού ελέγχου το ρόλο του στρατηγικού συνεργάτη της διοίκησης θα πρέπει να αποτελείται από έμπειρους και εξειδικευμένους επαγγελματίες. Αυτοί οι επαγγελματίες θα πρέπει να μπορούν να εντοπίζουν εγκαίρως τα προβλήματα, να συνδυάζουν πλήθος δεδομένων και πληροφοριών από διαφορετικούς τομείς, να αξιοποιούν καλύτερα την τεχνολογία, έτσι ώστε να είναι σε θέση να βοηθούν ουσιαστικά την επιχείρηση να επιτύχει τους στόχους της μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις και συχνές αλλαγές.

Δεδομένων αυτών των προκλήσεων, καθώς και των ραγδαίων εξελίξεων στην παγκόσμια αγορά, η PwC πιστεύει ότι ο εσωτερικός έλεγχος πρέπει να προχωρήσει σε ακόμα πιο ριζικές αλλαγές απ’ ό,τι στο παρελθόν. Επίσης, ο εσωτερικός έλεγχος θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει και τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί. Η έρευνα σκιαγραφεί κάποια κύρια βήματα που θα πρέπει να γίνουν. Συγκεκριμένα, ο εσωτερικός έλεγχος θα πρέπει:

• να ξεκινήσει καταστρώνοντας ένα πλάνο αλλαγής,
•  να επανεκτιμήσει τις πρακτικές αξιολόγησης κινδύνων που εφαρμόζει έως σήμερα,
•  να αναπληρώσει τυχόν κενά που μπορεί να υπάρχουν ανάμεσα στις γνώσεις και τις ικανότητες εντός του τμήματος εσωτερικού ελέγχου και σε αυτές που απαιτούνται για την υλοποίηση των αλλαγών,
• να συντονιστεί και να συνεργασθεί αποτελεσματικά με τις υπόλοιπες λειτουργίες που παρέχουν υπηρεσίες ελέγχου εντός της εταιρείας, καθώς και
• να εστιάσει στην αποκόμιση απτών ωφελειών αξιοποιώντας περισσότερο την τεχνολογία.

Η έρευνα εισηγείται την έννοια του «Internal Audit 2.0», έτσι ώστε να ενθαρρυνθούν οι επιχειρήσεις να εξετάσουν τα νέα ζητούμενα και να προχωρήσουν σε ριζικές αλλαγές. Καθώς ο εσωτερικός έλεγχος αντιμετωπίζει νέες και συνεχώς μεταβαλλόμενες ανάγκες και προσδοκίες, είναι απαραίτητο να αναλάβει πρωτοβουλία επαναπροσδιορισμού του ρόλου του. Αυτό σημαίνει να διευρύνει τις γνώσεις και τις ικανότητές του και να ετοιμαστεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο ως μία ισχυρή βάση υποστήριξης των διευ- θυντικών και ανώτερων διοικητικών στελεχών, όσον αφορά την ευθυγράμμιση της εταιρικής στρατηγικής με την ανα- γνώριση επιχειρησιακών κινδύνων, τις δικλίδες ασφαλείας, καθώς και τις εν γένει διαδικασίες διαχείρισης των κινδύνων.

Η «Παγκόσμια έρευνα εσωτερικού ελέγχου 2010» («Internal audit professionals face a future rich in opportunity: Price- waterhouseCoopers 2010 State of the Internal Audit Profession study») διεξήχθη το τέταρτο τρίμηνο του 2009 και περιλαμβάνει τις απαντήσεις περισσότερων από 2.000 συμμετεχόντες από 55 χώρες.

PricewaterhouseCoopers

Info:http://www.pwc.com/us/en/internal-audit/ publications/2010-study-internal-audit-profession. jhtml.