Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ
Ο πρόεδρος του ΣΟΕΛ Χαρίλαος Αλαμάνος μιλάει για την οικονομική συγκυρία, τον αναβαθμισμένο ρόλο του ελεγκτικού επαγγέλματος και τις πρωτοβουλίες που προτίθεται να πάρει. Συνέντευξη στον Γιάννη Ν. Μπασκόζο
Κύριε Αλαμάνε, το ελεγκτικό επάγγελμα είναι παλιό μεν αλλά αναμορφωμένο σε νέες βάσεις. Πού βρίσκεται σήμερα;
Το ελεγκτικό επάγγελμα είναι σήμερα πλήρως απελευθερωμένο, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται από την 8η Κοινοτική Οδηγία, και έχουμε εναρμονισθεί πλήρως με τις επικρατούσες στον κλάδο συνθήκες των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Στον ελεγκτικό χώρο δραστηριοποιούνται 24 εταιρείες, οι οποίες απασχολούν πάνω από 2.500 εξειδικευμένους επιστήμονες οικονομικής κατεύθυνσης και οι οποίες το 2009 επέτυχαν συνολικό τζίρο 193 εκ. ευρώ. Δύο χιλιάδες περίπου στελέχη μας βρίσκονται σε αναστολή και στελεχώνουν τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Ποιες είναι οι προτεραιότητες που έχει θέσει το ΣΟΕΛ;
Οι προτεραιότητες του ΣΟΕΛ κινούνται στους εξής τρεις άξονες: την αναβάθμιση του ελεγκτικού επαγγέλματος, την παροχή υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης στα μέλη του ΣΟΕΛ και τη διενέργεια συστηματικών ποιοτικών ελέγχων.
Θεωρείτε αναγκαίο να υπάρξουν ενέργειες για μια περαιτέρω αναβάθμιση του ελεγκτικού επαγγέλματος;
Είναι απαραίτητο να γίνουν νομοθετικές παρεμβάσεις οι οποίες να προσδιορίζουν και να αποσαφηνίζουν θέματα όπως την ευθύνη του ελεγκτή, την ασφαλιστική κάλυψη του ελεγκτή, αλλά και την εγγραφή στα μητρώα του ΣΟΕΛ μόνο επαγγελματιών πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Εμείς έχουμε αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση ενίσχυσης και προώθησης των ανωτέρω και είμαστε αισιόδοξοι ότι οι πρωτοβουλίες αυτές θα ευοδωθούν, μιας και υπάρχει άριστη συνεργασία με τους σχετικούς κυβερνητικούς φορείς και το κλίμα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό.
Παράλληλα με τα ανωτέρω και με σκοπό την αναβάθμιση του ελεγκτικού επαγγέλματος, το ΣΟΕΛ έχει ήδη αναλάβει τις εξής πρωτοβουλίες: Κατόπιν σχετικής έρευνας, έχουμε προβεί στην επιλογή συγκεκριμένου software που περιλαμβάνει πρόγραμμα ελέγχου πλήρως εναρμονισμένο με τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα, με χαμηλό κόστος, ώστε να το προμηθευτούν ελεγκτικές εταιρείες που δεν διαθέτουν ανάλογα εργαλεία. Επίσης, με την καθοδήγηση του Επιστημονικού Συμβουλίου, έχει συσταθεί η Τεχνική Επιτροπή του ΣΟΕΛ, η οποία αποτελείται από έμπειρους και υψηλής εξειδίκευσης ορκωτούς ελεγκτές και η οποία έχει σκοπό την παροχή υποστήριξης/καθοδήγησης στα μέλη του ΣΟΕΛ αναφορικά με θέματα ελεγκτικά, IFRS, λογιστικά, φορολογικά και λοιπά σχετικά θέματα.
Οι νέες εποχές φαντάζομαι, κύριε Αλαμάνε, ότι απαιτούν και υψηλής ποιότητας εκπαίδευση. Έχετε πάρει κάποιες πρωτοβουλίες σε αυτήν την κατεύθυνση όσον αφορά τα ήδη μέλη του ΣΟΕΛ;
Ίσως είμαστε ο μοναδικός κλάδος που επενδύουμε στη διά βίου εκπαίδευση, το θεωρούμε θεμελιώδη δέσμευση, καθήκον και υποχρέωση απέναντι στα μέλη μας. Κύριος μοχλός μας σε αυτήν την προσπάθεια είναι το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης του ΣΟΕΛ (ΙΕΣΟΕΛ). Το ΙΕΣΟΕΛ έχει έρθει σε συμφωνία με το ACCA (Association of Chartered Certified Accountants) και πλέον οι πτυχιούχοι του πρώτου μπορούν, με την επιτυχή εξέταση σε κάποια μαθήματα του ACCA, να αποκτήσουν τον τίτλο του ACCA. Το σημαντικότερο βήμα όμως αποτελεί η, κατόπιν συμφωνίας του ΣΟΕΛ και του ACCA, καθιέρωση του Joint Examination Scheme (JES), του οποίου η επιτυχής ολοκλήρωση ισοδυναμεί με την ολοκλήρωση τόσο του ΙΕΣΟΕΛ όσο και του ACCA. Μπορεί δηλαδή κάποιος να γίνει ορκωτός ελεγκτής ολοκληρώνοντας το JES. Το τελευταίο θα πρέπει να πούμε ότι αποτελεί πρόγραμμα υψηλότατου επιπέδου. Ο βασικός κορμός των μαθημάτων και της ύλης του είναι ίδιος με αυτόν του ACCA, οι εξετάσεις είναι στην αγγλική γλώσσα και περιλαμβάνει και μαθήματα σχετικά με τους ελληνικούς νομικούς και φορολογικούς κανόνες, για σκοπούς συμβατότητας με την εγχώρια νομοθεσία. Με την καθιέρωση του ανωτέρω προγράμματος βασική επιδίωξή μας αποτελεί και η αναβάθμιση του ΙΕΣΟΕΛ. Θα πρέπει παράλληλα να υπογραμμίσουμε και τη συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε κοινό Master στην Εφαρμοσμένη Λογιστική και Ελεγκτική, πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα, που συμβάλλει περαιτέρω στην αναβάθμιση της εκπαιδευσης των μελών του ΣΟΕΛ και την ενίσχυση της εικόνας του ορκωτού ελεγκτή ως επαγγελματία υψηλής επιστημονικής κατάρτισης και ειδίκευσης. Τέλος, διοργανώνουμε εκπαιδευτικά προγράμματα με περιεχόμενο φορολογικό, IFRS, εμπορική νομοθεσία κ.λπ., ώστε να συμβάλλουμε όλοι οι επαγγελματίες του κλάδου μας να είναι ενήμεροι των τελευταίων εξελίξεων.
Κύριε Αλαμάνε, ένα εύλογο ερώτημα είναι το ποιος ελέγχει τους ελεγκτές; Πώς ο απλός πολίτης ή ο απλός μέτοχος μπορεί να ξέρει ότι οι έλεγχοι είναι δίκαιοι και σωστοί;
Κύριε Μπασκόζε, στο ΣΟΕΛ πιστεύουμε ότι βασικός παράγοντας για την αναβάθμιση του επαγγέλματος και την πιστοποίηση του ρόλου του στην κοινωνία αποτελεί η διενέργεια ποιοτικών ελέγχων. To 2003 ιδρύθηκε η ΕΛΤΕ, της οποία βασική αρμοδιότητα είναι η διενέργεια ποιοτικών ελέγχων της εργασίας των ορκωτών ελεγκτών. Δυστυχώς, έως το 2008 η ΕΛΤΕ ήταν αδρανής, αλλά έκτοτε έχει ξεκινήσει μια σημαντική προσπάθεια ώστε να παίξει τον ενεργό πρωταγωνιστικό ρόλο που της αρμόζει. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει τα τελευταία έτη στενή συνεργασία με την ΕΛΤΕ. Ήδη το 2009 διενεργήθηκε έλεγχος στις ελεγκτικές εταιρείες αναφορικά με την εφαρμογή του ISQC 1 (International Standard on Quality Control), από τον οποίο προέκυψαν τα σχετικά συμπεράσματα και στάλθηκαν οι προτάσεις βελτίωσης και ενδυνάμωσης των σχετικών διαδικασιών στις υπό εξέταση ελεγκτικές εταιρείες. Παράλληλα, σε συνεργασία με την ΕΛΤΕ, αποφασίσαμε ο ποιοτικός έλεγχος των επιχειρήσεων δημοσίου ενδιαφέροντος (εισηγμένες, τράπεζες, ασφαλιστικές, αμοιβαία κεφάλαια, χρηματιστηριακές να διενεργείτε από τηνΕΛΤΕ, ενώ ο ποιοτικός έλεγχος των μη δημοσίου ενδιαφέροντος επιχειρήσεων, οι οποίες αποτελούν και τη μεγάλη πλειονότητα, να διενεργείται από το ΣΟΕΛ. Για το σκοπό αυτό συστήσαμε επιτροπή η οποία αποτελείται από τρία μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, εκπονήσαμε ολοκληρωμένο κανονισμό διενέργειας ποιοτικών ελέγχων και συγκροτήσαμε ομάδα αποτελούμενη από 17 στελέχη εξειδικευμένα σε ποιοτικούς ελέγχους. Στα μέσα του Νοεμβρίου θα διενεργηθούν ποιοτικοί έλεγχοι σε φακέλους από όλες τις ελεγκτικές εταιρείες. Η επιλογή των φακέλων θα γίνει δειγματοληπτικά. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο σκοπός των ποιοτικών ελέγχων θα είναι συμβουλευτικός προς τις ελεγκτικές εταιρείες, στην κατεύθυνση της αναγνώρισης και διόρθωσης των όποιων αδυναμιών. Με βάση τα ευρήματα των ποιοτικών ελέγχων και σε συνεργασία με την Τεχνική Επιτροπή και το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΣΟΕΛ θα μελετήσουμε τρόπους ενδυνάμωσης της ελεγκτικής εργασίας, ώστε όλες οι ελεγκτικές εταιρείες να είναι σύντομα πλήρως συμμορφούμενες με τις απαιτήσεις των ΔΕΠ (Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα).
Στο μνημόνιο με την τρόικα αναφέρονται συγκεκριμένες ενέργειες των ελεγκτικών εταιρειών σχετικά με την κατάρτιση προϋπολογισμών προγραμμάτων, καθιέρωση διπλογραφικού συστήματος στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και αναβάθμιση και έλεγχο της πληροφόρησης από την Κεντρική και Γενική Κυβέρνηση. Ποια είναι η θέση του ΣΟΕΛ αναφορικά με τα ανωτέρω;
Εμείς από την πρώτη στιγμή έχουμε δηλώσει και σταθεί συμπαραστάτες στο δύσκολο έργο που έχουμε αναλάβει ως χώρα. Όλες οι ελεγκτικές εταιρείες έχουμε συμφωνήσει να δεσμεύσουμε μέρος των πόρων μας για την προσπάθεια αυτή και ήδη διενεργούνται έλεγχοι και συμβουλευτικές εργασίες σε υπουργεία, νοσοκομεία, ασφαλιστικούς και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Παράλληλα, έχουν με την αρωγή μας ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα κατάρτισης προϋπολογισμών προγραμμάτων για το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και το Υπουργείο Παιδείας και Διά Βίου Μάθησης. Το ΣΟΕΛ και το σύνολο των ελεγκτικών εταιρειών, έχοντας έντονο το αίσθημα της κοινωνικής ευθύνης, θα είναι αφοσιωμένοι αρωγοί στο πλευρό της πολιτείας, αλλά και των επιχειρήσεων, παρέχοντας την υψηλή κατάρτιση και τεχνογνωσία των μελών τους ώστε να βοηθήσουμε η χώρα μας να εξέλθει το συντομότερο δυνατό από τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει.
Πρόσφατα είχαμε την ψήφιση νόμου σύμφωνα με τον οποίο ανατίθεται στις ελεγκτικές εταιρείες η έκδοση φορο- λογικού πιστοποιητικού. Τι πιστεύει το ΣΟΕΛ για το ζήτημα αυτό;
Δεν είναι κάπως περίεργο ένα μέρος της ευθύνης της κρατικής μηχανής να ανατίθεται σε εξωτερικούς μηχανισμούς; Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα προσοχή. Στο προσεχές διάστημα το ΣΟΕΛ θα καταθέσει τις προτάσεις του στο υπουργείο. Το βέβαιο είναι ότι, για να έχει το όλο εγχείρημα επιτυχία, θα πρέπει το πλαίσιο που το διέπει να είναι καθολικά αποδεκτό από φορολογικές αρχές και εφοριακούς ελεγκτές, επιχειρήσεις, υπουργείο, να υπάρχει διαφάνεια αλλά και να ορίζονται με σαφήνεια όρια ευθύνης και αρμοδιότητες.
Κύριε Αλαμάνε, η συνέντευξη αυτή δίνεται στο πλαίσιο της έκδοσης του πρώτου τεύχους του περιοδικού του ΣΟΕΛ. θέλετε για το τέλος να πείτε δυο λόγια;
Σε έναν κόσμο που αλλάζει με ραγδαία ταχύτητα δίνουμε μεγάλη σημασία στην παροχή ενημέρωσης προς τα μέλη μας. Φυσικά αυτά ενημερώνονται μέσω της ιστοσελίδας του ΣΟΕΛ και του Ενημερωτικού Δελτίου που εκδίδαμε μέχρι τώρα. Η έκδοση του περιοδικού Ag (Accountancy Greece), στα πρότυπα του περιοδικού του Ινστιτούτου Ορκωτών Ελεγκτών του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι μια αναβάθμιση αυτής της ενημέρωσης. Σκοπός μας είναι το περιοδικό να καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων του οικονομικού πεδίου. Να καλύπτει όχι μόνον τεχνικά θέματα αλλά και γενικότερα θέματα οικονομικού και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, ώστε να συμβάλλει στην παροχή αξιόπιστης, επιστημονικής ενημέρωσης, να προωθεί το διάλογο και την αναζήτηση πάνω σε αυτά. Πιστεύουμε ότι το Ag απευθύνεται όχι μόνο στα στελέχη του ΣΟΕΛ αλλά και σε όλη την επιχειρηματική και λογιστική/οικονομική κοινότητα.
Σας ευχαριστώ πολύ.