Πώς μπορούν οι ηγέτες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στη διαταραχή της αγοράς και να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;
Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε ένα απαιτητικό γεωπολιτικό και μακροοικονομικό τοπίο. Τα τελευταία πέντε έτη, η ευρωπαϊκή οικονομία αναπτύσσεται κατά μέσο όρο με ρυθμό μικρότερο από 2% ετησίως, ενώ οι οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποδεικνύουν μια μεσοπρόθεσμη προοπτική μέτριας ανάπτυξης του ΑΕΠ, κατά μόλις 1,4% ετησίως για το 2020 και το 2021, κι αυτό χωρίς να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις της πανδημίας του Covid-19.
Επομένως, πώς μπορεί μια επιχείρηση να γίνει επιτυχημένη εν μέσω της συνεχούς πολιτικής αβεβαιότητας, των αυξανόμενων μέτρων προστατευτισμού και της στασιμότητας στην ανάπτυξη των εγχώριων αγορών;
Η BDO προσπάθησε να κατανοήσει τις στρατηγικές που σκοπεύουν να υιοθετήσουν τα ευρωπαϊκά στελέχη για να τονώσουν την ανάπτυξη, τις στρατηγικές δηλαδή που θα τους βοηθήσουν να επιτύχουν ή να διατηρήσουν την ηγετική θέση στον κλάδο τους.
Με βάση τις αυθόρμητες απαντήσεις τους, εντοπίσαμε 5 σημαντικά σημεία και 3 στρατηγικούς τομείς επένδυσης.
Για να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές προκλήσεις, ο ηγέτης πρέπει να έχει το θάρρος να θέτει τολμηρά ερωτήματα και να είναι προετοιμασμένος να δημιουργήσει την κουλτούρα που θα ενθαρρύνει και τους άλλους να θέτουν παρόμοια τολμηρά ερωτήματα, εντός και εκτός της αίθουσας συνεδριάσεων. Πρέπει συνειδητά να ενεργοποιήσει όλες τις διαφορετικές ομάδες των εμπλεκομένων μερών.
Πρέπει να προσεγγίσει τη νέα γενιά και να ακούσει τις αμερόληπτες σκέψεις και προτάσεις της. Η καταγραφή των φρέσκων ιδεών που προέρχονται από τους πρώτους, πραγματικά ψηφιακούς γηγενείς (digital natives), αδιαμφισβήτητα θα οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες συζητήσεις και θα έχει πραγματική προστιθέμενη αξία.
Με βάση τις απαντήσεις στην έρευνά μας, καταλήξαμε σε μια λίστα με 10 ερωτήσεις τις οποίες οι ηγέτες των επιχειρήσεων θα πρέπει να εξετάσουν και να συζητήσουν, προκειμένου να οδηγήσουν την επιχείρησή τους στον δρόμο για την ηγεσία της αγοράς.
Ανάπτυξη ή άμυνα: Θα πρέπει η επιχείρηση να εστιάσει κυρίως στην ανάπτυξη μέσω της απόκτησης επιπλέον μεριδίου αγοράς από τους ανταγωνιστές ή στην άμυνα απέναντι στους νέους παίκτες;
Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα: Από ποιους παράγοντες θα εξαρτηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της επιχείρησης στις αγορές που δραστηριοποιείται σήμερα και στις αγορές που σκοπεύει να αναπτυχθεί την επόμενη πενταετία;
Ευελιξία: Καθώς αναπτύσσεται ένας οργανισμός, πώς οι ηγέτες θα διατηρήσουν την ευελιξία που θα τους επιτρέψει να λαμβάνουν γρήγορες αποφάσεις για να εκμεταλλεύονται τις νέες ευκαιρίες στην αγορά;
Ταλέντο, τεχνολογία και καινοτομία: Πώς θα διασφαλίσει η επιχείρηση ότι δεν θα μείνει πίσω στους τρεις πρωτεύοντες τομείς επένδυσης που προσδιόρισαν οι ηγέτες στην έρευνά μας: α) την ανάπτυξη ταλέντου, β) την τεχνολογία και γ) την προϊοντική καινοτομία;
Διεθνείς ευκαιρίες: Μετά το Brexit, πόσο έτοιμη είναι κάθε επιχείρηση να εκμεταλλευτεί νέες εμπορικές ευκαιρίες σε άλλες αγορές και να ελαχιστοποιήσει τη διαταραχή στο υφιστάμενο εμπόριο Ηνωμένου Βασιλείου – Ε.Ε.;
Επανεξέταση κανονιστικού πλαισίου: Πώς μπορεί η επιχείρηση να χρησιμοποιήσει το κανονιστικό πλαίσιο προς όφελός της και να μετατρέψει την προσέγγισή της από απλή υποχρέωση συμμόρφωσης σε ευκαιρία βελτίωσης της κερδοφορίας;
Πράσινη δράση: Ποια πρακτικά μέτρα θα λάβει η επιχείρηση για να δείξει τη δέσμευσή της στη μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου κατά την επόμενη πενταετία;
Σχεδιασμός σεναρίων: Πόσο έτοιμη είναι η επιχείρηση να αντιμετωπίσει ακραίες καταστάσεις, όπως μια ύφεση ή αναπάντεχα πολιτικά γεγονότα, και ποιες είναι οι στρατηγικές πρόληψης που έχει γι’ αυτά τα σενάρια;
Κυβερνοασφάλεια και ασφάλεια δεδομένων: Σε τι βαθμό η διοίκηση της επιχείρησης έχει τις δεξιότητες να κατανοήσει εάν τα δεδομένα και τα συστήματα του οργανισμού προστατεύονται επαρκώς από κυβερνοεπιθέσεις;
Μετασχηματιστική αλλαγή: Ποιο είναι το κατάλληλο επίπεδο μετασχηματιστικής αλλαγής που απαιτείται για τις λειτουργίες και τις διαδικασίες της επιχείρησης, έτσι ώστε να στηρίξει τις φιλοδοξίες ανάπτυξης και να εκτελέσει με επιτυχία την επιχειρηματική στρατηγική της;
Τα 5 κύρια πορίσματά μας επιβεβαιώνουν ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για τη διαταραχή –η οποία πλέον αποτελεί μέρος της ζωής. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μια σειρά νέων προκλήσεων, όπως οι αναδυόμενες τεχνολογίες, παράλληλα με θέματα σχετικά με το μέλλον της εργασίας και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα (βλέπε διάγραμμα 1).
3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ
Το ταλέντο, η τεχνολογία και η καινοτομία θα ξεκλειδώσουν τις φιλοδοξίες ανάπτυξης
Προκειμένου να επιτύχουν τις αναπτυξιακές φιλοδοξίες τους, οι ηγέτες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων αναγνωρίζουν ότι πρέπει να είναι ευέλικτοι και να προσαρμόζουν τη στρατηγική τους καθώς μεταβάλλονται οι αγορές. «Είμαστε μια μικρή αλλά πολύ ευέλικτη εταιρεία» δήλωσε στην έρευνά μας ένα μέλος του διοικητικού συμβουλίου μιας βελγικής εταιρείας διαχείρισης φυσικών πόρων. «Είμαστε σε θέση να λαμβάνουμε αποφάσεις και να προσαρμοζόμαστε γρήγορα. Έχουμε τη στήριξη των μετόχων μας, οι οποίοι συμμερίζονται τις ίδιες αξίες και μας δίνουν την ευκαιρία να αναπτυχθούμε και να επεκταθούμε».
Αυτή η άποψη είναι χαρακτηριστική της πρόκλησης που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις στην έρευνά μας. Κατανοούν την ανάγκη για διατήρηση του δυναμισμού της επιχειρηματικότητας, ο οποίος είναι πολύ χρήσιμος για να ανταποκρίνονται γρήγορα σε νέες ευκαιρίες της αγοράς, με ταυτόχρονη επιδίωξη επιθετικής ανάπτυξης και τυποποίησης των επιχειρησιακών πρακτικών τους.
Οι ηγέτες τους οποίους ρωτήσαμε αναγνωρίζουν ότι η ευελιξία δεν είναι ο μόνος παράγοντας για να αποκτήσεις ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ήταν σαφείς: ο πελατοκεντρισμός, η επένδυση σε ψηφιακές δυνατότητες και η προσέλκυση και διατήρηση του καλύτερου δυνατού ταλέντου είναι οι πιο συνήθεις παράγοντες πίσω από την αποτελεσματική ηγεσία.
«Η ποιότητα, η ταχύτητα και η ευελιξία με την οποία ανταποκρινόμαστε στα αιτήματα των πελατών θα μας βοηθήσουν να διατηρήσουμε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημά μας» δήλωσε στην έρευνά μας ο CEO μιας ιταλικής εταιρείας βιοεπιστημών. «Η κουλτούρα μας είναι προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση του πελάτη και είμαστε υπερήφανοι για τη διαφάνεια στις σχέσεις με τους πελάτες και τους προμηθευτές μας».
Ανάμεσα στους παράγοντες που ωθούν τη στρατηγική ανάπτυξης, το 22% των ηγετών που συμμετείχαν στην έρευνα ξεχώρισε την προσέλκυση και τη διατήρηση του καλύτερου ταλέντου ως τον «πιο σημαντικό» παράγοντα, ενώ το 74% ως «πολύ σημαντικό» (βλ. Διάγραμμα 2).
12%
2%
Οι ηγέτες των επιχειρήσεων έχουν συνειδητοποιήσει ότι η αποτελεσματική εκτέλεση των στρατηγικών τους για ανάπτυξη εξαρτάται από την ύπαρξη και ενίσχυση αφοσιωμένων και εξειδικευμένων εργαζομένων. Γι’ αυτόν τον σκοπό, λένε πως επενδύουν σε δεξιότητες και εκπαιδευτικά προγράμματα, αναθεωρούν τα πακέτα παροχών προς τους εργαζομένους και τους προσφέρουν συναρπαστικές ευκαιρίες για απασχόληση σε καινοτόμα έργα ή έργα στα οποία έρχονται σε απευθείας επαφή με τον πελάτη.
Την έμφαση στο ταλέντο ακολουθεί, με μικρή διαφορά, η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και ψηφιακών λύσεων (το 15% τη θεωρεί ως τον «πιο σημαντικό» παράγοντα και το 71% ως «πολύ σημαντικό») και η βελτίωση υφιστάμενων προϊόντων και υπηρεσιών (το 13% τη θεωρεί ως τον «πιο σημαντικό» παράγοντα και το 67% ως «πολύ σημαντικό»).
Η καινοτομία και η ψηφιακή ατζέντα παρουσιάζουν νέες και συναρπαστικές ευκαιρίες για τους ηγέτες των επιχειρήσεων όσον αφορά τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης των πελατών, καθώς και την εισαγωγή νέων προϊόντων στην αγορά, που ανταποκρίνονται στα μεταβαλλόμενα μοτίβα ζήτησης.
Σχετικά με την έρευνα
Η BDO διενήργησε τηλεφωνικές συνεντεύξεις με 215 ηγέτες επιχειρήσεων από επτά ευρωπαϊκές χώρες κατά το τρίτο τρίμηνο του 2019. Οι συνεντεύξεις έλαβαν χώρα στο Βέλγιο, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Νορβηγία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα εκπροσωπούν διάφορους κλάδους, με σημαντική παρουσία των κλάδων βιομηχανίας, καταναλωτικών προϊόντων και επαγγελματικών και χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Το 57% των συμμετεχόντων είναι μέλη του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησής τους.