Θέμης Λιανόπουλος
Σύμβουλος Διοίκησης, Grant Thornton
Σωτήρης Γιούσιος
Senior Partner, Tax, Grant Thornton
Βασίλης Βλάχος
Partner, Tax, Grant Thornton
Η διαδικασία των «Ηλεκτρονικών Βιβλίων ΑΑΔΕ» [My Digital Accounting and Tax Application, (MyDATA)] ανακοινώθηκε ως προς τα βασικά της χαρακτηριστικά και στάλθηκε από τη φορολογική διοίκηση προς διαβούλευση τον Αύγουστο του 2019. Τότε είχε καθοριστεί ότι η έναρξη υποχρεωτικής εφαρμογής της σχετικής πλατφόρμας θα λάμβανε χώρα εντός του 2020.
Παρά την αναμενόμενη και δικαιολογημένη καθυστέρηση λόγω του Covid-19, η φορολογική διοίκηση προχώρησε πρόσφατα στη δημοσίευση περαιτέρω οδηγιών αναφορικά με την έκταση, τον χρόνο και τη διαδικασία πρακτικής εφαρμογής (Α.1138, 15.6.2020).
Ηλεκτρονικά Βιβλία ΑΑΔΕ (MyDATA) – Κεντρική ιδέα και βασικές στοχεύσεις
Υπενθυμίζεται ότι η κεντρική ιδέα πίσω από την πλατφόρμα MyDATA είναι ότι οι επιχειρήσεις που υποχρεούνται να εφαρμόζουν τις ρυθμίσεις των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, ανεξαρτήτως της μορφής, του μεγέθους τους και του τρόπου τήρησης των αρχείων τους, θα πρέπει να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ, σε πραγματικό χρόνο, τα δεδομένα όλων των φορολογικών αρχείων (στοιχείων) που εκδίδουν. Περαιτέρω, θα πρέπει να διαβιβάζουν σε εύλογους χρόνους τα δεδομένα των υπόλοιπων λογιστικών τους αρχείων, τα οποία διαμορφώνουν τη λογιστική και φορολογική τους βάση (αγορών/εξόδων, προβλέψεων, αποσβέσεων κ.λπ.).
Οι διακηρυγμένες βασικές στοχεύσεις της πλατφόρμας είναι:
– Η μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων όσον αφορά τις δηλωτικές φορολογικές υποχρεώσεις, μέσω της επικείμενης αυτόματης προσυμπλήρωσης των διάφορων φορολογικών δηλώσεων και της κατάργησης των ΜΥΦ.
– Η διευκόλυνση των ελεγκτικών επαληθεύσεων, στο πλαίσιο πάταξης της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου.
– Η επίσπευση της επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ή πιστωτικών υπολοίπων φόρων στις συνεπείς επιχειρήσεις.
Αντικείμενο της διαβίβασης
Ο υπόχρεος οφείλει να διαβιβάζει στην πλατφόρμα MyDATA τη σύνοψη:
– Των δεδομένων των φορολογικών αρχείων που εκδίδει (τιμολόγια χονδρικής, αποδείξεις λιανικής, στοιχεία αυτοπαράδοσης κ.λπ.).
– Κατ’ εξαίρεση, των δεδομένων συγκεκριμένων φορολογικών αρχείων που λαμβάνει (όπως τιμολόγια που αφορούν αποκτήσεις/λήψεις και εκδίδονται από οντότητες της αλλοδαπής, παραστατικά λιανικών αποκτήσεων, αποδείξεις κοινοχρήστων, συνδρομών, παραστατικά συναλλαγών με πιστωτικά ιδρύματα, αποδεικτικά καταβολών σε ασφαλιστικά ταμεία, καθώς και τιμολόγια που λήφθηκαν από τον υπόχρεο αλλά δεν διαβιβάστηκαν κατά παράβαση από τον εκδότη τους).
Ως «σύνοψη», για σκοπούς της πλατφόρμας MyDATA, νοείται το υποχρεωτικό περιεχόμενο του εκδιδόμενου αρχείου, εξαιρουμένης της αναλυτικής διάκρισης των αγαθών και υπηρεσιών.
Επιπλέον, ο υπόχρεος θα πρέπει να προβαίνει στον χαρακτηρισμό της κάθε συναλλαγής που τον αφορά, δηλαδή τόσο των εκδοθέντων δικών του αρχείων όσο και αυτών που οι άλλοι υπόχρεοι έχουν διαβιβάσει και τον αφορούν. Ο χαρακτηρισμός αυτός θα πραγματοποιείται με βάση 17 τυποποιήσεις δεδομένων τις οποίες έχει ορίσει η ΑΑΔΕ. Σκοπός αυτού του χαρακτηρισμού θα είναι προοπτικά η αυτόματη προσυμπλήρωση των διάφορων φορολογικών δηλώσεων του υπόχρεου. Τέλος, ο υπόχρεος θα πρέπει να διαβιβάζει και τακτοποιητικές εγγραφές εσόδων/εξόδων (μισθοδοσίας, αποσβέσεων, προβλέψεων, λογιστικών αναμορφώσεων κ.λπ.), ώστε να προσδιορίζονται στην πλατφόρμα τα λογιστικά και τα φορολογικά του αποτελέσματα.
Προθεσμίες διαβίβασης δεδομένων
î Σύνοψη και χαρακτηρισμός αρχείων που εκδίδονται από τον υπόχρεο: Σε πραγματικό χρόνο.
î Σύνοψη και χαρακτηρισμός συγκεκριμένων αρχείων που λαμβάνει ο υπόχρεος (αποκτήσεις/λήψεις από την αλλοδαπή, παραστατικά λιανικών αποκτήσεων κ.λπ.): Έως την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης ΦΠΑ της οικείας περιόδου.
î Χαρακτηρισμός συναλλαγών που αφορούν τον υπόχρεο αλλά διαβιβάζονται από άλλους (έξοδα κ.λπ.): Έως την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης ΦΠΑ της οικείας περιόδου.
î Εγγραφές μισθοδοσίας: Έως την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης του φόρου μισθωτών υπηρεσιών (ΦΜΥ).
î Εγγραφές τακτοποίησης εσόδων/εξόδων: Έως την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Έναρξη εφαρμογής
– Από 20.7.2020 οι υπόχρεοι που εκδίδουν αρχεία μέσω Πάροχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων διαβιβάζουν υποχρεωτικά τη σύνοψη και προαιρετικά τον χαρακτηρισμό των αρχείων που εκδίδουν από την ημερομηνία αυτή.
– Από 1.10.2020 οι υπόλοιποι υπόχρεοι διαβιβάζουν υποχρεωτικά:
α) Τη σύνοψη και τον χαρακτηρισμό των αρχείων που εκδίδουν από την ημερομηνία αυτή.
β) Τον χαρακτηρισμό των αρχείων που λαμβάνουν από την ημερομηνία αυτή.
– Μέχρι 31.12.2020 όλοι οι υπόχρεοι διαβιβάζουν υποχρεωτικά:
α) Τη σύνοψη και τον χαρακτηρισμό των αρχείων που εξέδωσαν από 1.1.2020 έως και 30.9.2020.
β) Τις εγγραφές της μισθοδοσίας που διενεργήθηκε από 1.1.2020 έως 30.9.2020.
– Μέχρι 28.2.2021 όλοι οι υπόχρεοι διαβιβάζουν υποχρεωτικά τους χαρακτηρισμούς των λογιστικών αρχείων που έχουν λάβει από 1.1.2020 έως 30.9.2020.
Φορολογικά κίνητρα για την επιλογή τιμολόγησης μέσω Πάροχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων
Μέσω τροπολογίας που αναμενόταν να ψηφιστεί, προβλέπεται η παροχή ο φορολογικών κινήτρων προς:
– Τις επιχειρήσεις που επιλέγουν την ηλεκτρονική τιμολόγηση, μέσω Παρόχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων, ως αποκλειστικό τρόπο έκδοσης, διαβίβασης και αρχειοθέτησης των παραστατικών πώλησης.
– Τις επιχειρήσεις που αποδέχονται τη λήψη των σχετικών παραστατικών που εκδίδονται ηλεκτρονικά μέσω Παρόχου Ηλεκτρονικής Έκδοσης Στοιχείων.
Συγκεκριμένα, τα κίνητρα είναι συνοπτικά τα εξής:
– Περιορισμός του χρόνου παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να προβεί σε έκδοση πράξης διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου σε:
α) 3 έτη για την εκδότρια επιχείρηση και
β) 4 έτη για τη λήπτρια, για τα φορολογικά έτη για τα οποία έχει επιλεγεί/γίνει αποδεκτός, αντίστοιχα, αυτός ο τρόπος τιμολόγησης.
– Πλήρης απόσβεση της δαπάνης για την αρχική προμήθεια του σχετικού τεχνικού εξοπλισμού στο έτος πραγματοποίησής της, προσαυξημένης κατά 100%.
– Έκπτωση της δαπάνης για την παραγωγή, διαβίβαση και ηλεκτρονική αρχειοθέτηση ηλεκτρονικών τιμολογίων για το πρώτο έτος έκδοσης των παραστατικών προσαυξημένης κατά 100%.
– Σύντμηση της προθεσμίας που τίθεται προς τη διοίκηση προκειμένου να απαντήσει σε αιτήματα επιστροφής στις 45 ημέρες (αντί 90). Αυτό σημαίνει ότι από την παρέλευση των 45 ημερών θα εκκινεί και η τοκοφορία σε βάρος του Δημοσίου.
Τα εν λόγω κίνητρα αναμένεται να ισχύσουν για τα φορολογικά έτη 2020-2022.