Τι διδαχθήκαμε από το SME Assembly 2016
Τα ερωτήματα που έθεσαν, στην πλειονότητά τους, οι κριτές στους διαγωνιζόμενους αφορούσαν κυρίως τις αγορές στις οποίες στοχεύουν, ποια είναι η στρατηγική που ακολουθούν, ώστε η επιχείρησή τους να μεγαλώσει, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και ποια κανάλια διανομής χρησιμοποιούν για την προώθηση των προϊόντων ή των αντίστοιχων υπηρεσιών τους.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η ομιλία που πραγματοποίησε στέλεχος της Mojo Capital. Αντιπαραβάλλοντας την Ευρώπη με την Αμερική, κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι Ευρωπαίοι είναι περισσότερο απαισιόδοξοι σε θέματα χρηματοδότησης σε σχέση με τους Αμερικάνους, που έχουν ανεπτυγμένη την επιχειρηματική κουλτούρα, και όχι άδικα αφού η δυσκολία του να κερδίσει κανείς την εμπιστοσύνη υποψηφίων πελατών και συνεργατών μεγαλώνει στην Ευρώπη των γεωγραφικών, νομικών και πολιτιστικών διαφορών, στο εσωτερικό της οποίας απουσιάζει παντελώς η έννοια της κοινής επιχειρηματικής αγοράς. Η λύση, όπως είπε, θα προκύψει από τη διαφοροποίηση, αλλά και την ικανότητα μετουσίωσης των προκλήσεων σε ευκαιρίες.
Στο ίδιο πάνελ βρέθηκε και εκπρόσωπος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της Εσθονίας, ο οποίος μίλησε για το success story της χώρας, που λόγω ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος έχει καταφέρει να προσελκύσει πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες. Όπως είπε, πέρα από τη μείωση της γραφειοκρατίας, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Εσθονία υιοθετούν ολοένα και περισσότερο την πρακτική τού να δουλεύει ο κόσμος από το σπίτι, αφού έχει αποδειχθεί στην πράξη ότι οι εργαζόμενοι κερδίζουν πολύτιμο χρόνο και είναι συνάμα πιο παραγωγικοί.
Πρόσθεσε δε πως για να προσελκύσει μια χώρα ταλέντα πρέπει να είναι σε θέση να απλοποιήσει τις διαδικασίες που απαιτούνται για τη δραστηριοποίηση μιας εταιρείας, ενώ ζωτικής σημασίας είναι οι πολίτες της να έχουν διεθνή εκπαίδευση. Εξίσου σημαντικό όμως είναι οι χαράσσοντες την οικονομική – επιχειρηματική πολιτική να είναι σε θέση να κρίνουν πότε μια πολιτική αποβαίνει μη αποτελεσματική και να την σταματούν άμεσα, ώστε να αποφευχθούν «παρασιτικές» επιχειρήσεις με περιορισμένο χρόνο ζωής.
Με δεδομένο ότι ζούμε σε μια εποχή που τα πράγματα αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς και το οικοδόμημα της Ενωμένης Ευρώπης υφίσταται κλυδωνισμούς, δεν έλειψαν και ερωτήσεις αναφορικά με το πώς το Brexit αναμένεται να επηρεάσει τους εμπορικούς δεσμούς μεταξύ χωρών που παρέχουν φορολογικά κίνητρα σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Βρετανία ενώ διατηρούν αλλού τη φορολογική τους έδρα. Η απάντηση ήταν πως δεν έχει παρατηρηθεί αλλαγή του κλίματος και πως το γεγονός ότι πολυεθνικοί κολοσσοί, όπως η Google, που πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε επενδύσεις στην περιοχή του King’s Cross στο Λονδίνο, αποδεικνύουν την ψήφο εμπιστοσύνης που υπάρχει.
Άρωμα Κρήτης στην καρδιά της Μπρατισλάβα
Στο SME Assembly 2016, μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με την σλοβάκικη Προεδρία, που έχει τεθεί επικεφαλής του Συμβουλίου της Ε.Ε. για το τρέχον εξάμηνο, το Επιμελητήριο Ηρακλείου διακρίθηκε για την ιδέα του να τοποθετήσει τοπικά προϊόντα στα ξενοδοχεία του νησιού, φέρνοντας κοντά ντόπιους παραγωγούς του πρωτογενούς τομέα με τους ξενοδόχους της Κρήτης.
Έπειτα από πέντε χρόνια δράσης, ο αριθμός των b2b συναντήσεων που κλείνονται μεταξύ παραγωγών και ξενοδόχων κυμαίνεται, ανά χρονιά, μεταξύ 7.500 και 12.000 ραντεβού! Το Επιμελητήριο Ηρακλείου κάνει το mix & match, χωρίς κόστος για τα μέλη του, καθορίζοντας, με στοχευμένα ραντεβού, ποιος παραγωγός θα μιλήσει με συγκεκριμένους ξενοδόχους που έχουν εκφράσει την επιθυμία για τοποθέτηση συγκεκριμένων παραδοσιακών προϊόντων στην επιχείρησή τους.
Τα οφέλη από μια τέτοια συνέργεια είναι πολλαπλά και για τις δύο πλευρές. Οι μεν ξενοδόχοι πετυχαίνουν καλύτερες τιμές στις παραγγελίες τους, οι δε παραγωγοί μαθαίνουν να γίνονται περισσότερο ανταγωνιστικοί και να πουλούν με ορθότερο τρόπο τα προϊόντα τους, τα οποία σπεύδουν να πιστοποιήσουν με ISO.
Επιπρόσθετα, με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η προβολή της τοπικής κουζίνας του νησιού και δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες έτσι ώστε τα τοπικά προϊόντα να αποκτήσουν εξωστρεφή χαρακτήρα και να τοποθετηθούν σταδιακά στις αγορές του εξωτερικού.
Σημειώνεται πως στα European Enterprise Promotion Awards 2016, στα οποία κατατέθηκαν 57 επιχειρηματικές ιδέες, το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε στη Σουηδία. Τα άλλα έξι έργα, που κέρδισαν στην κατηγορία τους, προέρχονταν από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Πορτογαλία, τη Φινλανδία, τη Σερβία και την Ολλανδία. Η χώρα μας, μαζί με τη Λετονία και την Ιρλανδία, έλαβε ειδική μνεία από την κριτική επιτροπή των European Enterprise Promotion Awards 2016, η οποία αποτελείται από επτά εκπροσώπους της κυβέρνησης, των επιχειρήσεων και του ακαδημαϊκού χώρου από την Ε.Ε.
Εδραιώνεται το μοντέλο της Ευρώπης των δύο ταχυτήτων
Μπορεί η νεοφυής επιχειρηματικότητα και οι πολιτικές στήριξής της να βρέθηκαν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του SME Assembly 2016, ωστόσο, τα βλέμματα όλων στράφηκαν στην παρουσίαση της έρευνας που εκπόνησε η Ε.Ε. αναφορικά με τις επιδόσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές ΜμΕ επέδειξαν υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας για το 2015, ενώ στα επιμέρους μεγέθη παρουσίασαν σημαντική βελτίωση. Συγκεκριμένα, μέσα στο 2015 αυξήθηκε ο αριθμός των ΜμΕ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 1,6%, όπως επίσης η συμβολή τους στην απασχόληση (1,5%) και την παραγόμενη προστιθέμενη αξία (5,7%).
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης διαθέτουν μεγαλύτερες αντιστάσεις και υπερβαίνουν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης, έναντι των χωρών της περιφέρειας, που κινούνται με χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Όπως επισημάνθηκε από τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα σημαντικότερα προβλήματα που εντοπίζονται στις χώρες της περιφέρειας είναι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, οι μειωμένες επενδύσεις, οι μακροοικονομικές ανισορροπίες και η βίαιη διακοπή λειτουργίας, που συνήθως συνοδεύεται από πτώχευση. Συνολικά, 200.000 επιχειρήσεις βάζουν λουκέτο κάθε χρόνο στην Ε.Ε., γεγονός που συνεπάγεται ετήσια απώλεια 1,7 εκ. θέσεων απασχόλησης.
Εξίσου ανησυχητικό είναι και το υψηλό ποσοστό του 50% των νέων επιχειρήσεων που τείνουν να διακόψουν τη δραστηριότητά τους κατά τα πρώτα 5 έτη λειτουργίας, εξαιτίας της υψηλής φορολογίας και του «ανώριμου» επενδυτικού περιβάλλοντος που έχει διαμορφωθεί στους κόλπους της Ευρώπης. Εκτιμάται δε ότι, εάν είχε εφαρμοστεί μέσα στην κρίση η υιοθέτηση ενός γενικού κανόνα για την «εντός τριών ετών ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης», τότε θα ήταν εφικτή η διάσωση 594.000 επιχειρήσεων και 2.376.000 θέσεων απασχόλησης.
Κακά μαντάτα για το ελληνικό επιχειρείν
Σε ,τι αφορά τη χώρα μας, η Ε.Ε. χτύπησε το καμπανάκι, επισημαίνοντας τους κινδύνους που συνεπάγεται το ασταθές οικονομικό περιβάλλον για τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη των ΜμΕ. Μπορεί η γενική οικονομική εικόνα να παραπέμπει σε μια κατάσταση σχετικής σταθεροποίησης της οικονομίας, ωστόσο, οι δείκτες που αφορούν τις πολύ μικρές επιχειρήσεις παρουσιάζουν ένα επιδεινούμενο προφίλ.
Σύμφωνα με το SBA factsheet 2016 (που αφορά στο έτος 2015, αλλά ενσωματώνει προσδοκίες και δεδομένα για το 2016-17), οι πολύ μικρές επιχειρήσεις εκδηλώνουν επιδεινούμενες επιδόσεις συνεισφοράς στην εθνική οικονομία. Συγκεκριμένα, το 2015 η προστιθέμενη αξία στο σύνολο της οικονομίας εμφάνισε συρρίκνωση κατά 35% σε σχέση με το 2008, ενώ η απασχόληση μειώθηκε αντίστοιχα κατά 22%. Οι προοπτικές για το 2017 παραμένουν αναιμικές, καθώς αναμένεται μείωση 2% στην προστιθέμενη αξία και καμιά μεταβολή στην απασχόληση.
Τέλος στους επιμέρους δείκτες αξιολόγησης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η Ελλάδα, παρά τη σχετική πρόοδο των μεταρρυθμίσεων, σημειώνει ασθενικές επιδόσεις στους τομείς των δεξιοτήτων και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ενώ ιδιαίτερα αρνητικοί είναι οι δείκτες στον τομέα πρόσβασης στη χρηματοδότηση, όπου η συγκριτική αξιολόγηση την κατατάσσει στις τελευταίες θέσεις των ΕΕ-28. Από την άλλη, βελτίωση σημειώνεται στους τομείς των δημοσίων συμβάσεων και των κρατικών ενισχύσεων.