• Σήμερα είναι: Δευτέρα, 10 Φεβρουαρίου, 2025

Τα πρώτα χρόνια του Σώματος Ορκωτών Λογιστών

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ι. Νιφορόπουλος

Ορκωτός Ελεγκτής – Λογιστής, Ωρίων Α.Ε.

Η σύσταση του Σώματος Ορκωτών Λογιστών και το πρώτο Εποπτικό Συμβούλιο

1931: Απόπειρα δημιουργίας ελεγκτικού επαγγέλματος με τον Ν. 5076/1931 «περί ανωνύμων εταιρειών και τράπεζων» (ΦΕΚ τ. Α’ 186 /7-7-1931)

Το άρθρο 31 «Ορκωτοί Λογισταί», του νόμου αυτού, έδιδε τη δυνατότητα στον υπουργό της Εθνικής Οικονομίας να συστήσει Σώμα Ορκωτών Λογιστών. Εκδόθηκαν τα προβλεπόμενα διατάγματα «περί συστάσεως και διοικήσεως σώματος ορκωτών λογιστών» (11/9/1932) και «εσωτερικού οργανισμού του σώματος» (27/7/1932), αλλά δεν τέθηκαν σε λειτουργία λόγω διαφοράς αντιλήψεων των αρμοδίων (στοιχεία από το άρθρο του Σωτ. Βαρδάκου, «Ελεγκτική και ορκωτοί λογισταί», περιοδικό «Επιθεώρησις Ελληνικής Οικονομίας», τ. 3, Μάρτιος 1950).

1949-1955: «Σημειωθείσης ἐν τῷ μεταξὺ σημαντικῆς ἀναπτύξεως τῆς οἰκονομίας τῆς Ἑλλάδος, καθίστατο ὁσημέραι αἰσθητοτέρα ἡ ἀνάγκη τῆς ὑπάρξεως Ἑλλήνων Ὁρκωτῶν Λογιστῶν. Οὕτως ἐξεδόθησαν: (α) Ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 12984/13.9.49 Ἀπόφ. Ὑπ. Συντονισμοῦ «περὶ συστάσεως Συντονιστικοῦ Συμβουλίου θεσμοῦ Ὁρκωτῶν Λογιστῶν», (β) Ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 16498/16.11.49. Ἀπόφ. Ὑπ. Συντονισμοῦ «περὶ συμπληρώσεως Συντονιστικοῦ Συμβουλίου θεσμοῦ ὁρκωτῶν λογιστῶν» (ΦΕΚ /Β/200/1949), (γ) Ἡ ὑπ’ ἀριθμ. 1001/20/29.10.50 Π.Υ.Σ. «περὶ καταρτίσεως σχεδίου Νόμου περὶ συστάσεως Σώματος Ἑλλήνων Ὁρκωτῶν Λογιστῶν ΦΕΚ/Α/255/1950).

Κατὰ τὸ 1951-52, ἐπὶ κυβερνήσεως Πλαστήρα καὶ Ὑπουργοῦ Ἐμπορίου τοῦ Σ. Παπαπολίτη, ἀπεφασίσθη ἡ σύστασις τοῦ Σώματος τούτου, κατηρτίσθη δὲ καὶ δωδεκαμελὴς πίναξ ἐκ καθηγητῶν, Δ/ντῶν Τραπεζῶν καὶ Οἰκονομικῶν Ὑπουργείων καὶ ἐκ λοιπῶν εἰδικῶν προσώπων, ἅτινα θὰ ἀπετέλουν τὸν πρῶτον πυρῆνα λειτουργίας τοῦ Σώματος, ἀλλ’ ἡ Κυβέρνησις ἐκείνη παρητήθη κατ’ Ὀκτώβριον τοῦ 1952 καὶ τὸ θέμα παρέμεινε.

Τέλος, τὸ 1955, ἐπὶ κυβερνήσεως Παπάγου καὶ ἐπὶ Ὑπουργῶν Συντονισμοῦ καὶ Ἐμπορίου τῶν Π. Παπαληγούρα καὶ Λ. Μακκᾶ, ἐτέθησαν ὁριστικῶς τὰ θεμέλια διὰ τὴν δημιουργίαν τοῦ παρ’ ἡμῖν Σώματος Ὁρκωτῶν Λογιστῶν (Σ.Ο.Λ.) ψηφισθέντος τὴν 21 Αὐγούστου 1955 τοῦ Ν.Δ. 3329 (ΦΕΚ/Α/230/25.8.55), «περὶ συστάσεως Σώματος Ὁρκωτῶν Λογιστῶν», ὅπερ ἀποτελεῖ καὶ σήμερον τὸ κύριον νομοθέτημα, ἐφ’ οὗ ἐστηρίχθη τὸ συσταθέν Σ.Ο.Λ.

Διὰ τῆς ὑπ’ ἀριθμ. ΓΑ/628/10.11.1955 Κοινῆς Ἀποφάσεως τῶν Ὑπουργῶν Συντονισμοῦ (Ἀν. Ἀποστολίδη), Οἰκονομικῶν (Λ. Δερτιλῆ) καὶ Ἐμπορίου (Π. Παπαληγούρα) κατηρτίσθη, συμφώνως τῷ ἄρθρῳ 6 τοῦ Ν.Δ. 3329/1955, τὸ πρῶτον Ἐποπτικόν Συμβούλιον τοῦ Σ.Ο.Λ., μὲ πρόεδρον τὸν κ. Κυριᾶκον Σπηλιόπουλον, Καθηγητὴν τοῦ Ἐμπορικοῦ Δικαίου εἰς τὴν Ἀνωτάτην Σχολὴν Οἰκονομικῶν καὶ Ἐμπορικῶν Ἐπιστημῶν καὶ Ἀντιπρόεδρον τὸν κ. Δημήτριον Μαγκριώτην, Σύμβουλον τοῦ Ἐλεγκτικοῦ Συνεδρίου, ἀναπληρωματικοὺς δὲ τούτων τοὺς κ.κ. Α. Νέζον, καθηγητὴν τῆς Λογιστικῆς εἰς τὴν Ἀνωτάτην Σχολὴν Οἰκονομικῶν καὶ Ἐμπορικῶν Ἐπιστημῶν καὶ Ι. Παπαγιάννην, Σύμβουλον τοῦ Ἐλεγκτικοῦ Συνεδρίου. Μέλη τοῦ πρώτου τούτου Ἐποπτικοῦ Συμβουλίου τοῦ Σ.Ο.Λ. ἧσαν οἱ κ.κ. Ἀθ. Τριανταφύλλης, Γεν. Δ/ντὴς τοῦ Ὑπουργείου Ἐμπορίου, μὲ ἀναπληρωματικὸν τὸν Ι. Δροσογιάννην, Δ/ντὴν Ἀνων. Ἑταιριῶν τοῦ Ὑπουργ. Ἐμπορίου, Ἰωάν. Λαμπροῦκος, Γεν. Δ/ντὴς τοῦ Ὑπουργείου Συντονισμοῦ, μὲ ἀναπληρωματικὸν τὸν Δημ. Τσίγκρην, Δ/ντὴν τοῦ Ὑπουργείου Οἰκονομικῶν, Δημ. Γαλάνης, ὑποδιοικητὴς τῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος, μὲ ἀναπληρωματικόν τὸν Ἀνδρ. Παπαβασιλείου, Δ/ντὴν τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος, Νικόλ. Ἀλικᾶκος, Δημοσιογράφος-Καθηγητής Ἐμποριολόγος, μὲ ἀναπληρωματικὸν τὸν Ἀρ. Γουναρόπουλον, Τεχνικὸν Σύμβουλον τοῦ Χρηματιστηρίου Ἀξιῶν Ἀθηνῶν, Νικ. Παπανικολάου, Ἐπιμελητής τῶν Ἀνακτόρων, μὲ ἀναπληρωματικὸν τὸν Στ. Βασιλειάδην, Δικηγόρον καὶ οἱ βάσει εἰδικῆς συμβάσεως μετὰ τοῦ Δημοσίου ὑπηρετοῦντες ἐν Ἑλλάδι Βρεταννοὶ Τεχνικοὶ Σύμβουλοι καὶ Ὁρκωτοί Λογισταὶ R. Castle μὲ ἀναπληρωματικὸν τούτου τὸν F. Parr»1.

Το πρώτο σύγγραμμα «Ελεγκτικής» στην Ελλάδα

Εκτός από τον Μάριο Τσιμάρα (1896-1983), ο οποίος θεωρείται σημείο αναφοράς της Λογιστικής Επιστήμης, ο πρώτος που ασχολήθηκε ειδικότερα με την Ελεγκτική ήταν ο Ιωάννης Χρυσοχού του Λεωνίδα (1892-1972). Καθηγητής της Οργανωτικής και Ελεγκτικής στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή (ΑΒΣΠ) από το 1945. Δημοσίευσε σωρεία μελετών εις ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά λογιστικού, οργανωτικού και ελεγκτικού περιεχομένου και πλούτισε την ελληνική βιβλιογραφία με εντελώς νέα δι’ αυτήν συγγράμματα και βοηθήματα προς χρήση των σπουδαστών και γενικότερα των σκαπανέων της Οργανωτικής και της Ελεγκτικής. Το βιβλίο «Οι έλεγχοι υπό των ανεγνωρισμένων ορκωτών λογιστών (Η φύσις και η σημασία των)», το οποίο ήταν απόδοση μετά σχολίων του τευχιδίου «Audits by Certified Public Accountants (their nature and significance)» του American Institute of Accountants, το οποίο κυκλοφόρησε το 1951, με εκδότη το Γραφείον Βιομηχανικών και Εμπορικών Ερευνών της Ανωτέρας Σχολής Βιομηχανικών Σπουδών, είναι μάλλον το πρώτο αμιγές βιβλίο Ελεγκτικής που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα. Νωρίτερα, το 1949, ο ίδιος είχε εκτενές άρθρο ανάλογου περιεχομένου, στο Δελτίο Φορολογικής Νομοθεσίας (ΔΦΝ).

Οι πρώτοι «τεχνικοί σύμβουλοι» βρετανοί ορκωτοί λογιστές

«Ως πρώτον βήμα προς αντιμετώπιση των αναγκών της ελληνικής οικονομίας μετεκλήθησαν βρετανοί ορκωτοί λογισταί» (Μ. Τσιμάρας «Αρχαί Γενικής Λογιστικής», εκδοσις β’,σελ. 683).

«Συμφώνως προς την Συμφωνίαν Οικονομικής Συνεργασίας της 2ας Ιουλίου 1948, η παρούσα Σύμβασις συνομολογείται μεταξύ της Ειδικής Αποστολής Οικονομικής Συνεργασίας, αντιπροσωπευούσης την Κυβέρνησιν των Ην. Πολιτειών της Αμερικής … Στ) Διά βοηθείας παρεχομένης εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν διά την ίδρυσιν εν καταλλήλω χρόνω Σώματος Ελλήνων Δημοσίων Λογιστών…»

«Διὰ τοῦ ἄρθρου 17 τοῦ Ν.Δ. 3329/1955, παράγρ. 1, ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνησις προέβλεψε τὴν παραμονὴν εἰς τὴν ὑπηρεσίαν δύο Βρεταννῶν Ο.Λ. ὑπηρετησάντων ἐν τῇ χώρᾳ δυνάμει τῆς κυρωθείσης διὰ τοῦ Ν.Δ. 2181/1952 συμβάσεως, ἐπὶ χρονικὸν διάστημα μέχρι δύο ἐτῶν ἀπὸ τῆς λήξεως ταύτης ἵνα χρησιμοποιηθῶσιν, ὁ μὲν εἶς ὡς μέλος τοῦ Ε.Σ. τοῦ Σ.Ο.Λ., ὁ δ’ ἕτερος ὡς Σύμβουλος παρ’ αὐτῷ. Ἐπὶ τῇ βάσει τῆς διατάξεως ταύτης, μετέπειτα δὲ διὰ τῶν ὑπ’ ἀριθμ. 1328/10.7.57 καὶ 100/2.7.59 Πράξεων τοῦ Ὑπουργικοῦ Συμβουλίου, κυρωθεισῶν ἐν συνεχείᾳ διὰ τοῦ ἄρθρου 6 τοῦ Ν.Δ. 4107/1960 ὡς καὶ διὰ μεταγενεστέρων ἀποφάσεων, δύο Ἄγγλοι Ὁρκωτοὶ Λογισταὶ ὑπηρετούν εἰς τὸ Σ.Ο.Λ. ὡς τεχνικοὶ σύμβουλοι καὶ μέλη τοῦ Ε.Σ. αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ἱδρύσεώς του μέχρι τῆς 30ῆς Ἰουνίου 1964, ὅτε δὲν ἀνενεώθη πλέον ἡ σύμβασις τούτων.

Οἱ βρεταννοὶ τεχνικοὶ σύμβουλοι, κατὰ τὸ ἄρθρον 6, παράγρ. 2γ τοῦ Ν.Δ. 3329/1955, ὡς τοῦτο συνεπληρώθη ὑπὸ τοῦ ἄρθρου 8 τοῦ μεταγενεστέρου Ν.Δ. 4107/1960, κατήρτιζον καὶ εἰσηγοῦντο εἰς τὸ Ε.Σ. τὰς ἑκάστοτε γενικὰς καὶ εἰδικὰς ἤ τεχνικὰς ὁδηγίας, ὡς μέλη δὲ τοῦ Ε.Σ. τοῦ Σ.Ο.Λ. ὑπεῖχον καὶ τὴν κατὰ τὸ ἄρθρον 12 παράγρ. 5 τοῦ Ν.Δ. 3329/1955 ὑποχρέωσιν ἐχεμυθείας.

Ἐκ τούτων ὁ τελευταῖος Leslie A. Mattingly, [έτος γεννήσεως: 1927] ἀδείᾳ τοῦ Ε.Σ. τοῦ Σ.Ο.Λ. ὑπῆρξεν ὁ συγγραφεὺς τοῦ ἐν ἔτει 1963 ἐκδοθέντος βιβλίου «Ελεγκτικής» [Έκδοση «Οικονομικής και Λογιστικής Εγκυκλοπαίδειας», Αθήνα 1963], ὅπερ περιέλαβε κυρίως τὴν ὑπ’ αὐτοῦ προπαρασκευασθεῖσαν ὕλην πρὸς χάριν τῶν μελῶν τοῦ Σ.Ο.Λ.»

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 26/9/1958)

Οι πρώτοι ορκωτοί λογιστές

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 8/5/1956)

«Το Εποπτικόν Συμβούλιον του Σώματος των Ορκωτών Λογιστών, κατόπιν μακράς και εμπεριστατωμένης ερεύνης, η οποία απέβλεψεν εις την εξακρίβωσιν των τυπικών, ουσιαστικών και ηθικών προσόντων των υποβαλόντων υποψηφιότητα διά την θέσιν του Ορκωτού Λογιστού, προέβη εις την επιλογήν επτά προσώπων συγκεντρούντων τα περισσότερα προσόντα εκ των 122 υποψηφίων. Η εργασία της επιλογής ήτο δύσκολος, διότι διά την ιδιότητα του Ορκωτού Λογιστού δεν αρκεί μόνον η ιδιότης του καλού λογιστού και ελεγκτού, αλλ’ απαιτούνται, πλην της επιστημονικής μορφώσεως και μεγάλης λογιστικής πείρας και ειδικά τεχνικά προσόντα»2.

«Εκ των 126 υποβαλόντων αιτήσεις διά την θέσιν ορκωτού λογιστού επελέγησαν υπό του Ε.Σ. οι κατωτέρω 10, ων ο διορισμός εδημοσιεύθη εις το ΦΕΚ 166 τ. Γ’ της 11.8.1956.

1. Αθανασιάδης Ιωάννης του Ηρακλείου.

2. Ανδριόλας Βασίλειος του Δημητρίου.

3. Κόκκινος Νικόλαος του Δημητρίου. (*)

4. Κονταράτος Νικόλαος του Αντωνίου.

5. Ραμπαούνης Ηλίας του Βασιλείου.

6. Τσαγγαίος Κων/νος του Σταύρου. (*)

7. Χασάπης Γρηγόριος του Κων/νου.

8. Ανδρέου Κων/νος του Αναστασίου.

9. Γεωργαντάς Ελευθέριος του Δημητρίου. (*)

10. Ζαμάνος Διονύσιος του Λουκά.

Εκ των ανωτέρω δεν ανέλαβον υπηρεσίαν εις το Σώμα οι Βασίλ. Ανδριόλας και Διον. Ζαμάνος, διορισθέντες ο μεν πρώτος εις τα «Ελληνικά Ναυπηγεία», ο δε δεύτερος εις τον «Ο.Χ.Ο.Α.». Διά μεταγενεστέρας αποφάσεως του Ε.Σ. επελέγησαν τρεις εισέτι Ο.Λ.: 1) Μπογέας Θεόδωρος (*) του Δημητρίου, 2) Παπαγεωργίου Δημήτριος του Βελισσαρίου και 3) Πάσχος Αναστάσιος του Δημητρίου, εξ ων ο δεύτερος υπηρετών ήδη παρά τη Τεχνική Διευθύνσει του Σώματος, ανέλαβεν υπηρεσίαν Ο.Λ. την 6.11.59.

Ο διορισμός των πρώτων 9 Βοηθών Ορκωτών Λογιστών εδημοσιεύθη εις το ΦΕΚ 251, τ. Γ’ της 20.12.56 κατά σειράν επιτυχίας ως εξής:

1. Βήλος Νικόλαος του Αθανασίου.

2. Αλικάκος Δημήτριος του Νικολάου.

3. Γιακάς Φιλώτας του Αθανασίου.

4. Νικολόπουλος Διονύσιος του Νικολάου.

5. Πουλιάσης Γεράσιμος του Χρήστου. (*)

6. Χισκάκης Στυλιανός του Μιλτιάδου. (*)

7. Ζογκόλης Βασίλειος του Βλασίου. (*)

8. Καπαρελιώτης Δημήτριος του Ιωάννου. (*)

9. Καμπαλούρης Ιωάννης του Μιχαήλ. (*)

Η πρόσληψις και ο διορισμός της πρώτης σειράς εννέα Δοκίμων Ορκωτών Λογιστών εδημοσιεύθη εις το αυτό ως ανωτέρω ΦΕΚ της 20.12.56, κατά σειράν επιτυχίας ως εξής:

1. Σαρρής Γεώργιος του Αριστείδου.

2. Χασάπης Δημήτριος του Δανιήλ.

3. Γοντζές Δημήτριος του Ανδρέου.

4. Ζωγράφος Νικόλαος του Ιωάννου. (*)

5. Στάικος Θεόδωρος του Σπυρίδωνος.

6. Δαλκαφούκης Χρήστος του Στεφάνου.

7. Γρηγοράκος Θεόδωρος του Γεωργίου. (*)

8. Θανόπουλος Κων/νος του Παναγιώτου.

9. Χατζηγεωργίου Γεώργιος του Παναγιώτου. (*)

Του αριθμού των ανωτέρω δοκίμων κριθέντος ανεπαρκούς, προσελήφθησαν το μεθεπόμενον έτος 13 εισέτι Δόκιμοι, ων ο διορισμός εδημοσιεύθη εις το ΦΕΚ 11 της 21.1.58, κατά σειράν επιτυχίας ως εξής:

1. Ανδρώνης Ιάκωβος του Ιωάννου. (*)

2. Βαρβατσούλης Δημήτριος του Παναγ. (*)

3. Γαρδενιώτης Γεώργιος του Νικολάου.

4. Γουργιώτης Δημήτριος του Σταύρου. (*)

5. Διάκονος Κων/νος του Φωτίου. (*)

6. Δημήτριος του Γεωργ.

7. Μερσίνογλου Βασίλειος του Χαραλαμ.

8. Πετρόπουλος Ευάγγελος του Ιωάννου. (*)

9. Σκανδαράς Λουκάς του Ιωάννου. (*)

10. Τσεκούρας Γεώργιος του Κων/νου. (*)

11. Τοτώνης Ιωάννης του Χρήστου. (*)

12. Τυροβολάς Βασίλειος του Παναγιώτου. (*)

13. Τράκος Ιωάννης του Κων/νου. (*)»5.

Σημειώσεις: 1) Το 19763 αναφέρονται 30 άτομα με τον τίτλο του Ορκωτού Λογιστή και εκτός όσων εκ των ανωτέρω έχουν επισημανθεί με (*), ήταν και οι εξής: Χαράπης Ευθ. και Καβαρνός Μιλτ.(φέρονται επιτυχόντες στον πρώτο διαγωνισμό2), Ιορδανίδης Νικόδημος, Λιοντάκης Γεώργιος, Μπαμπίλης Τρύφων, Μπερέκος Σπυρίδων, Πετρίδης Χαράλαμπος και Σκουλαρίκος Γεώργιος.

2) «Ἡ πρώτη συνεδρίασις τοῦ Ε.Σ. τοῦ Σ.Ο.Λ. ἐπραγματοποιήθη τὴν 2αν Δεκεμβρίου 1955. Κατ’ Αὔγουστον τοῦ 1956 διὰ τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. ΦΕΚ/Γ/166/11.8.56 ἐπραγματοποιήθη ὁ διορισμὸς τῶν ὑπὸ τοῦ Ε.Σ. τοῦ Σ.Ο.Λ. ἐπιλεγέντων δέκα (10) πρώτων Ὁρκωτῶν Λογιστῶν (Ο.Λ.), κατὰ δὲ Δεκέμβριον τοῦ ἰδίου ἔτους διὰ τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. ΦΕΚ/Γ/251/20.12.56 ὁ διορισμὸς τῶν πρώτων ἐπιλεγέντων ἐννέα (9) Βοηθῶν Ὁρκωτῶν Λογιστῶν (Β.Ο.Λ.) καὶ ἐννέα (9) Δοκίμων Ὁρκωτῶν Λογιστῶν (Δ.Ο.Λ.)»1 (Βλ. και σχετική διαμαρτυρία στην εφημερίδα «Ελευθερία» της 4/4/1957).

(Εφημερίδα «Μακεδονία», 25/1/1958)

Οι πρώτοι πρόεδροι του ΣΟΛ

1956-57: Αθανασιάδης Ιωάννης

1957-60: Χασάπης Γρηγόριος

1960-63: Ραμπαούνης Ηλίας3

Οι πρώτες εργασίες

Το 1957 εγκρίθηκε ο τύπος και το περιεχόμενο του παρά των ορκωτών λογιστών εκδιδόμενου πιστοποιητικού μετά τον έλεγχο εκάστης επιχειρήσεως, από το Εποπτικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του υπουργού Εμπορίου Παναγή Παπαληγούρα. (στοιχεία από το περιοδικό «Επιθεώρησις Ελληνικής Οικονομίας», τ. 119, Μάιος 1957) και το ίδιο έτος εκτελέστηκαν οι πρώτες εργασίες από το ΣΟΛ, συνολικά 104 εργασίες.

Το 1960 όλες οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών (περίπου 80) υπήχθησαν στον έλεγχο του ΣΟΛ.

(Εφημερίδα «Μακεδονία», 7/2/1959)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 15/5/1960)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 9/3/1961)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 21/5/1964)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 25/4/1961)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 6/4/1962)

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 21/6/1962)

Δοθέντα θέματα λογιστικής εις τον διαγωνισμό δοκίμων ορκωτών λογιστών (1958)

«1) ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ. Υποκατάστημά τι προέβη, εις το τέλος χρήσεως τίνος, εις την κατάρτησιν του οριστικού ισοζυγίου, κατόπιν των σχετικών εγγραφών τακτοποιήσεως (πράξεις απογραφής). Εκ της συσχετίσεως των λ/σμών εξόδων και εσόδων και της συγκεντρώσεως των αποτελεσματικών τοιούτων, προέκυψεν αύξησις της καθαράς περιουσίας του υποκαταστήματος, μεταφερθείσα εις πίστωσιν του λ/σμού Κεντρικόν Κατάστημα. Το οριστικόν ισοζύγιον απεστάλη προς το Κεντρικόν διά την κατάρτησιν των τελικών εγγραφών τούτου.

Ερωτάται: κατά πόσους τρόπους είναι δυνατή η ενσωμάτωσις των εγγραφών του υποκαταστήματος εις την γενικήν λογιστικήν της επιχειρήσεως (Κεντρικού), ποίος τούτων είναι ο ορθός και διατί.

2) ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΝ ΘΕΜΑ. Το νέον ν. διάταγμα «περί τροποποιήσεως κ.λπ. του Ν.Δ. 3323/1955 περί φορολογίας του εισοδήματος» διαλαμβάνει τα ακόλουθα:

Άρθρ. 9.1. Η προκύπτουσα υπεραξία εκ της πωλήσεως μηχανημάτων ή εν γένει βιομηχανικών εγκαταστάσεων δεν υπόκειται εις φόρον εισοδήματος εφ’ όσον ήθελε χρησιμοποιηθή υπό της επιχειρήσεως ως πρόσθετος απόσβεσις ετέρων μηχανημάτων ή εν γένει βιομηχανικών εγκαταστάσεων αυτής. 2. … 3. Δι’ αποφάσεως του Υπουργού των Οικονομικών ορίζεται ο τρόπος λογιστικής εμφανίσεως της υπεραξίας ως και των αποσβέσεων των παλαιών και νέων εγκαταστάσεων εις τα βιβλία των επιχειρήσεων κ.λπ.»

Τούτων τεθέντων, έστω ότι επιχείρησις τις: α) διαθέτει πάγια στοιχεία τιμής κτήσεως δρχ. 100.000, ομοιομόρφως και συμμέτρως αποσβεσθέντα κατά 40%, β) ότι εκποιεί μηχάνημά τι τιμής κτήσεως δρχ. 26.000 διά δρχ. 20.000 μετρητοίς.

Ζητείται: Να εμφανίσητε τας σχετικάς εγγραφάς, κατά το πνεύμα του ν. διατάγματος (λ/σμοί εις σχήμα Τ μόνον).

3) ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ: Υποδείξατε μέτρα διοικητικής φύσεως προληπτικά διαχειριστικών ανωμαλιών (υπεξαιρέσεων κ.λπ.) και ενισχυτικά του μονίμου εσωτερικού λογιστικού ελέγχου.

4) ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ: Εις τα βιβλία της βιομηχανικής επιχειρήσεως Α –η οποία πλην της ιδίας παραγωγής αναλαμβάνει και την επ’ αμοιβή εκβιομηχάνισιν διά λογαριασμόν τρίτων– απαντάται η ακόλουθος εγγραφή:

Παραγωγή (Χ) 100.000

Επεξεργασία διά λ/σμόν τρίτων (Χ) 30.000

Εις πρώτας ύλας αναλωθείσας (Π) 130.000

Γενομένου ελέγχου και εξ αντιπαραβολής προς τα βιβλία των τρίτων προκύπτει ότι ούτοι παρέδωσαν προς εκβιομηχάνησιν πρώτας ύλας δρχ. 30.000, των οποίων ουδεμία μνεία εμφανίζεται εις τα βιβλία της Α.

Τίνες αι δυναταί εξηγήσεις της διαπιστουμένης ανωμαλίας;

5) ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΙΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ: Καταρτίσατε ισολογισμόν Ανωτ. Βιομηχανικής εταιρείας περιλαμβάνοντα 10 στοιχεία ενεργητικού και τουλάχιστον 6 στοιχεία παθητικού. Βάσει τούτου καθορίσατε:

Τον βαθμόν της γενικής δανειακής επιβαρύνσεως.

Την σχέσιν παγίων προς κυκλοφορικά.

Τον βαθμόν ρευστότητος (κατά την αμερικανικήν ορολογίαν).

Του κύκλου εργασιών ανερχουμένου εις το διπλάσιον του απασχολουμένου κεφαλαίου, των δε εξόδων και βαρών χρήσεως εις τα 80% του κύκλου εργασιών, υπολογίσατε την σχετικήν αποδοτικότητα λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι εις τα βάρη περιλαμβάνεται και ο τόκος των ιδίων κεφαλαίων.

6) ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ. Κατόπιν κατασχέσεως της περιουσίας οφειλέτου τινός και εκπλειστηριασμού αυτής περιήλθον εις χείρας Αν. Εταιρείας ίδιαι αυτής μετοχαί. Τεμάχια 100, ονομαστικής αξίας δρχ. 5.000 εκάστη, αποκτηθείσαι διά δρχ. 350.000 (εκπλειστηρίασμα). Συμφώνως τω νόμω (2190/1920) αύται εξεποιήθησαν συντόμως αποδώσασαι δρχ. 386.000, μείον προμηθείας χρηματιστού (κ.λπ.) 1%.

Ζητούνται αι σχετικαί εγγραφαί εις τα βιβλία της ανωνύμου εταιρείας.

7) ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΕΓΓΡΑΦΩΝ: Εις επιχείρησιν τινά και μετά τον τερματισμόν απασών των τελικών εγγραφών, το πιστωτικόν υπόλοιπον του λογαριασμού Αποτελέσματα Χρήσεως ανήλθεν εις δρχ. 397.685, διετέθη δε ως εξής:

Διά… Τακτικόν αποθεματικόν δρχ. 20.000

Έκτακτον αποθεματικόν δρχ. 10.000

Ποσοστά Δ. Συμβουλίου δρχ. 15.000

Μερίσματα πληρωτέα δρχ. 200.000

Φόρος καθ. Προσόδου δρχ. 140.000

Υπόλοιπον εις νέον δρχ. 12.685

397.685

Μετά την καταχώρησιν του σχετικού άρθρου εγένετο αντιληπτόν ότι ο λογαριασμός «Προμήθειαι Πρακτόρων» έχων χρεωστικόν υπόλοιπον δρχ. 187.500 μετεφέρθη (εις τα Αποτελέσματα) και εξισώθη εσφαλμένως διά δρχ. 178.500 (συνεπεία αναψηφισμού).

Παραθέσατε τας ενδεδειγμένας διορθωτικάς εγγραφάς (διατηρουμένης της αρχικής αναλογίας των διανεμουμένων ποσών)»4.

(Εφημερίδα «Ελευθερία», 15/10/1961)

ΠΗΓΕΣ

1. «Ο θεσμός των ορκωτών λογιστών, ιδία εν Ελλάδι», υπό Ιωάννου Μ. Καμπαλούρη, ορκωτού λογιστού, 20.6.1966.

2. Περιοδικό «Λογιστής», έτους 1956, σελ. 409.

3. «Σώμα Ελλήνων Ορκωτών Λογιστών (1956-1976)».

4. Περιοδικό «Λογιστική Επιθεώρηση», Μάιος 1958, σελ. 56.

5. «Οικονομική και Λογιστική Εγκυκλοπαίδεια», τόμος Η, λήμμα «Ορκωτός Λογιστής», σελ. 231-232.

O πρώτος που ασχολήθηκε ειδικότερα με την Ελεγκτική ήταν ο Ιωάννης Χρυσοχού του Λεωνίδα (1892-1972). Καθηγητής της Οργανωτικής και Ελεγκτικής στην Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή (ΑΒΣΠ) από το 1945. Δημοσίευσε σωρεία μελετών εις ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά λογιστικού, οργανωτικού και ελεγκτικού περιεχομένου και πλούτισε την ελληνική βιβλιογραφία με εντελώς νέα δι’ αυτήν συγγράμματα

Το 1957 εγκρίθηκε ο τύπος και το περιεχόμενο του παρά των ορκωτών λογιστών εκδιδόμενου πιστοποιητικού μετά τον έλεγχο εκάστης επιχειρήσεως, από το Εποπτικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του υπουργού Εμπορίου Παναγή Παπαληγούρα. και το ίδιο έτος εκτελέστηκαν οι πρώτες εργασίες από το ΣΟΛ, συνολικά 104 εργασίες

Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι εκτιμήσεις αναφορικά με τις επερχόμενες ημερομηνίες δημοσίευσης των εργασιών σε εξέλιξη του IASB. Η ημερομηνία έναρξης ισχύος των τροποποιήσεων και των νέων προτύπων εκτιμάται σε 6 – 18 μήνες μετά την ημερομηνία δημοσίευσής τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, μπορεί να επιτραπεί νωρίτερη εφαρμογή των τροποποιήσεων ή νέων Προτύπων.

Ενεργές εργασίες

Τρέχουσα δραστηριότητα

Εντός 3 μηνών

Εντός 6 μηνών

Μετά από 6 μήνες

Ερευνητικές Εργασίες

Γνωστοποιήσεις: Αρχές γνωστοποιήσεων

Σχέδιο

Δημοσίευση ΣΣ (Αναμένεται τον Μάρτιο)

Βασικές Οικονομικές Καταστάσεις

Ανάλυση

Δημοσίευση ΣΣ ή ΠΠ

Συνενώσεις επιχειρήσεων που υπάγονται υπό κοινό έλεγχο

Ανάλυση

Δημοσίευση ΣΣ

Δυναμική Διαχείριση Κινδύνων

Ανάλυση

Δημοσίευση ΣΣ

Χρηματοοικονομικά μέσα με χαρακτηριστικά Ιδίων Κεφαλαίων

Σχέδιο

Δημοσίευση ΣΣ

Υπεραξία και απομείωση

Ανάλυση

Καθορισμός προσανατολισμού της εργασίας

Επιτόκιο προεξόφλησης

Σχέδιο

Δημοσίευση Σύνοψης Βασικών Αποτελεσμάτων της Έρευνας

Πληρωμές βασιζόμενες σε Συμμετοχικούς Τίτλους

Σχέδιο

Δημοσίευση Σύνοψης Βασικών Αποτελεσμάτων της Έρευνας

Διαδικασία Καθορισμού Προτύπων και τα έργα σχετικά με αυτήν

Θεωρητικό Πλαίσιο Κατάρτισης (Conceptual Framework)

Σχέδιο

Δημοσίευση Θεωρητικού Πλαισίου Κατάρτισης

Αρχές γνωστοποιήσεων – Δήλωση εφαρμογής του Επιπέδου σημαντικότητας (Materiality)

Σχέδιο

Δημοσίευση Δήλωσης εφαρμογής (αναμένεται τον Ιούνιο)

Αρχές γνωστοποιήσεων: Ορισμός του Επιπέδου σημαντικότητας (προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 και στο ΔΛΠ 8)

Σχέδιο

Δημοσίευση ΠΠ (αναμένεται τον Ιούνιο)

Ασφαλιστικές Συμβάσεις

Σχέδιο

Έκδοση ΔΠΧΑ (αναμένεται τον Μάιο)

Νομοθετικός προσδιορισμός τιμών

Ανάλυση

Δημοσίευση ΣΣ

IASB: Σχέδιο Δράσης και Εκτιμώμενο Χρονοδιάγραμμα

Εξελίξεις στα IFRS

Τροποποίηση των ΔΠΧΑ Προτύπων

Τροποποιήσεις (περιορισμένης έκτασης στο πεδίο εφαρμογής) και ΕΔΔΠΧΑ Διερμηνείες

Τρέχουσα δραστηριότητα

Εντός 3 μηνών

Εντός 6 μηνών

Μετά από 6 μήνες

Λογιστικές Πολιτικές και Εκτιμήσεις

(προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 8)

Σχέδιο

Δημοσίευση ΣΣ

Ταξινόμηση υποχρεώσεων

(προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1)

Ανάλυση

Έκδοση ΔΠΧΑ τροποποίηση

Ορισμός της Επιχείρησης / Προηγούμενες Συμμετοχές σε από κοινού δραστηριότητες (Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 3 και ΔΠΧΑ 11)

Ανάλυση

Καθορισμός προσανατολισμού της εργασίας

Βελτιώσεις στο ΔΠΧΑ 8 Λειτουργικοί Τομείς

(Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 8 και ΔΛΠ 34)

Σχέδιο

Δημοσίευση ΣΣ (αναμένεται τον Μάρτιο)

Τροποποίηση του Προγράμματος, Περικοπές ή Διακανονισμός /Διαθεσιμότητα Επιστροφής

(Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 19 και ΕΔΔΠΧΠ 14)

Ανάλυση

Έκδοση

ΔΠΧΑ

τροποποίηση

Eνσώματα: Ενέργειες πριν την προβλεπόμενη χρήση

(Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 16)

Σχέδιο

Δημοσίευση ΣΣ

Χαρακτηριστικά προπληρωμής με αρνητικές αποδόσεις

(Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 9)

(Προηγούμενη ονομασία «Επιλογές συμμετρικής προπληρωμής»)

Σχέδιο

Δημοσίευση ΠΠ (αναμένεται τον Απρίλιο)

Αβεβαιότητες στην Φορολογία Εισοδήματος

(Σχέδιο ΕΔΔΠΧΑ Διερμηνείας)

Σχέδιο

Έκδοση

ΕΔΔΠΧΑ

Διερμηνείας (αναμένεται τον Ιούνιο)

Ετήσιες Βελτιώσεις 2015-2017

(η περίοδος λήψης σχολίων ολοκληρώθηκε την 12η Απριλίου 2017)

Δημόσια Διαβούλευση

Καθορισμός προσανατολισμού της εργασίας

Επικαιροποίηση Ταξινόμησης ΔΠΧΑ Ασφαλιστικές Συμβάσεις

Σχέδιο

Δημοσίευση Επικαιροποίησης

(αναμένεται τον Μάιο)

ΕΜΕ του ΔΠΧΑ 13 Επιμέτρηση σε εύλογες αξίες

Ανάλυση

Δημοσίευση

αιτήματος παροχής πληροφοριών

(αναμένεται τον Μάιο)

ΕΜΕ των προτύπων ΔΠΧΑ 10-12 αναφορικά με τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο

Διεξαγωγή ΕΜΕ

Ολοκληρωμένες εργασίες ΔΠΧΑ

Διαδικασία Καθορισμού Προτύπων και τα έργα σχετικά με αυτήν

Ημερομηνία έκδοσης

Ημερομηνία έναρξης ισχύος

Επιπλέον Πληροφορίες

ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα

Ιούλιος 2014 1η Ιανουαρίου 2018

ΔΠΧΑ 14 Μεταβατικοί λογαριασμοί Ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων

Ιανουάριος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

ΔΠΧΑ 15 Έσοδα από Συμβάσεις με Πελάτες.

Μάιος 2014 1η Ιανουαρίου 2018 Τον Σεπτέμβριο του 2015, το IASB αποφάσισε την αναβολή της ημερομηνίας έναρξης ισχύος του Προτύπου κατά ένα χρόνο έως την 1η Ιανουαρίου 2018.

Επεξηγήσεις στο ΔΠΧΑ 15 Έσοδα από Συμβάσεις με Πελάτες

Απρίλιος 2016 1η Ιανουαρίου 2018

ΔΠΧΑ 16 Μισθώσεις

Ιανουάριος 2016 1η Ιανουαρίου 2019

2015 Τροποποιήσεις για τα ΔΠΧΑ για Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις

Μάιος 2015 1η Ιανουαρίου 2017

Ολοκληρωμένες Εργασίες – Τροποποιήσεις περιορισμένου σκοπού

Ημερομηνία έκδοσης

Ημερομηνία έναρξης ισχύος

Λογιστική Απεικόνισης της Απόκτηση Συμμετοχής σε μία Κοινοπραξία

(τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 11)

Μάιος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Διευκρινήσεις αναφορικά με Αποδεκτές Μεθόδους Αποσβέσεων

(τροποποιήσεις στα ΔΛΠ 16 και ΔΛΠ 38)

Μάιος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Γεωργία: Καρποφόρες Φυτείες

(τροποποιήσεις στα ΔΛΠ 16 και ΔΛΠ 41)

Ιούνιος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Η Μέθοδος Καθαρής Θέσης στις Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις

(τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 27)

Αύγουστος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Πωλήσεις ή Εισφορές στοιχείων του ενεργητικού μεταξύ επενδυτή και συγγενούς ή κοινοπραξίας

(τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10 και ΔΛΠ 28)

Σεπτέμβριος 2014 -* Τον Δεκέμβριο του 2015, η IASB αποφάσισε να αναβάλει την ημερομηνία έναρξης ισχύος αυτής τροποποιήσεως επ’αόριστoν, αναμένοντας τα αποτελέσματα της έρευνας της λογιστικής μεθόδου της καθαρής θέσης

Ετήσιες Βελτιώσεις 2012-2014

ΔΠΧΑ 5 Μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού κατεχόμενα προς Πώληση και Διακοπείσες Δραστηριότητες

Αλλαγές στις μεθόδους της Πώλησης

ΔΠΧΑ 7 Χρηματοοικονομικά Μέσα – Γνωστοποιήσεις

Συμβάσεις υπηρεσίας

Εφαρμογή των απαιτήσεων του ΔΠΧΑ 7 στις Ενδιάμεσες Οικονομικές Καταστάσεις

ΔΛΠ 19 Παροχές σε Εργαζομένους

Επιτόκιο προεξόφλησης

ΔΛΠ 34 Ενδιάμεσες Οικονομικές Αναφοράς

Γνωστοποιήσεις πληροφοριών στην ενδιάμεση οικονομική αναφορά.

Σεπτέμβριος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Επενδυτικές Οντότητες: Εφαρμόζοντας την Εξαίρεσης της Ενοποίησης

(τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 12 και ΔΛΠ 28)

Δεκέμβριος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Γνωστοποιήσεις (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1)

Δεκέμβριος 2014 1η Ιανουαρίου 2016

Αναγνώριση της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης για μη πραγματοποιημένες ζημιές

(Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 12)

Ιανουάριος 2016 1η Ιανουαρίου 2017

Γνωστοποιήσεις (Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 7)

Ιανουάριος 2016 1η Ιανουαρίου 2017

Ετήσιες Βελτιώσεις 2014-2016

ΔΠΧΑ 12 Γνωστοποίηση συμμετοχών σε άλλες οντότητες:

Διευκρινήσεις του πεδίου εφαρμογής του Προτύπου

ΔΠΧΑ 1 Πρώτη Εφαρμογή ΔΠΧΑ

Διαγραφή βραχυπρόθεσμων εξαιρέσεων για οικονομικές οντότητες που υιοθετούν τα πρότυπα για πρώτη φορά

ΔΛΠ 28 Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες

Επιμέτρηση συγγενής επιχείρησης ή κοινοπραξίας στην εύλογη αξία

Δεκέμβριος 2016Δεκέμβριος 2016Δεκέμβριος 2016 1η Ιανουαρίου 20171η Ιανουαρίου 20181η Ιανουαρίου 2018

Ταξινόμηση και Επιμέτρηση Συναλλαγών Πληρωμής βασιζόμενων σε Συμμετοχικούς Τίτλους

(Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 2)

Ιούνιος 2016 1η Ιανουαρίου 2018

Εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα και του ΔΠΧΑ 4 Ασφαλιστήρια Συμβόλαια

(Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 4)

Σεπτέμβριος 2016 1η Ιανουαρίου 2018

Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα και εξέταση της προκαταβολής

Δεκέμβριος 2016 1η Ιανουαρίου 2018

Μεταφορές επενδυτικών ακινήτων

(Προτεινόμενες τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 40)

Δεκέμβριος 2016

1η Ιανουαρίου 2018

Σημείωση: Οι εργασίες αυτές αποτελούν μέρος του Μνημονίου Συνεννόησης (Memorandum of Understanding) το οποίο και θέτει τα βασικά σημεία που συμφωνήθηκαν μεταξύ FASB και IASB προκειμένου να επιτευχθεί η σύγκλιση των Προτύπων.

Συντομογραφίες: ΠΠ: Προσχέδιο Προτύπου, ΣΣ: Σχέδια Συζήτησης, ΔΛΠ: Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο, IASB: International Accounting Standards Backup, ΔΠΧΑ: Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, FASB: Financial Accounting Standards Board, ΕΜΕ: Επισκοπήσεις μεταγενέστερα της εφαρμογής

Ετικέτες: