Το σημερινό Eurogroup δεν θα σημάνει το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, πράγμα γνωστό από ημέρες, αλλά το επεσήμανε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Ο ίδιος δήλωσε ότι «επιδίωξη μας είναι να γεφυρωθούν όσες διαφορές απομένουν στα ζητήματα της τεχνικής συμφωνίας και του δημοσιονομικού για το 2019, ώστε στο σημερινό EG να αναγνωριστεί η πρόοδος που έχει συντελεστεί». Από την άποψη αυτή, πρόσθετο ενδιαφέρον και βαρύτητα αποκτούν οι συναντήσεις με τους κορυφαίους των θεσμών που ακούγεται πως θα έχει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, πριν την έναρξη της συνεδρίασης του Eurogroup, δηλαδή.
Το οικονομικό επιτελείο προσέρχεται στη σημερινή συνεδρίαση με στόχο να διαπιστωθεί σημαντική πρόοδος στη διαπραγμάτευση, κάτι που θα ανακοινωθεί, γεγονός που θα ανάψει με τη σειρά του το «πράσινο φως» για την επιστροφή των εκπροσώπων των θεσμών στην Αθήνα για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Σε εκκρεμότητα παραμένουν ακόμα τα εργασιακά (ομαδικές απολύσεις, συλλογικές διαπραγματεύσεις), καθώς γνωστή είναι η στάση στα θέματα αυτά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Σε εκκρεμότητα και το αφορολόγητο, τα μέτρα ελάφρυνσης των πολιτών, η προσωπική διαφορά στις συντάξεις, και τα ενεργειακά.
Ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης, σύμφωνα με την Ναυτεμπορική, μιλώντας για τη συμφωνία είπε «είναι τεχνικά δυνατόν, δεν είναι απαραίτητα και πολιτικά εφικτό». Με τον τρόπο αυτό ο αξιωματούχος «φωτογράφισε» το πού βρίσκονται οι δυσκολίες, δηλαδή το ότι η κυβέρνηση έχει δυσκολίες στο να αποδεχθεί τη συμφωνία.
Πάντως, αν οι επαφές και τηλεδιασκέψεις μεταξύ των θεσμών και της κυβέρνησης σημειώσουν κάποια πρόοδο δεν αποκλείεται σήμερα στο Eurogroup να αποφασιστεί η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα, ανέφερε. Αναφορικά με την ουσία, όπως είπε ο αξιωματούχος, δεν έχουν αλλάξει πολλά πράγματα σε σχέση με τη συζήτηση που είχε γίνει στο τελευταίο Εurogroup, στις 20 Φεβρουαρίου, παρά το γεγονός ότι μεσολάβησε η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα επί ένα 10ήμερο.
Όλοι συμφωνούν ότι η επόμενη ημερομηνία είναι το Eurogroup της 7ης Απριλίου. Αν ολοκληρωθεί τότε σε τεχνικό επίπεδο η αξιολόγηση στη συνέχεια θα αναλάβουν δράση οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι θα πρέπει να συμφωνήσουν μεταξύ τους σε σχέση με τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, κάτι που ζητάει το ΔΝΤ για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα. Στο πλαίσιο αυτό, η ευκαιρία για επαφές μεταξύ των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ θα δοθεί στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του διεθνούς οργανισμού (18-22 Απριλίου). Εκεί θα μπορούσε να συμφωνηθεί η συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Συνεπώς η συνολική συμφωνία θα μπορούσε να επιτευχθεί μεταξύ του τελευταίου δεκαήμερου του Απριλίου και του Εurogroup της 22ας Μαΐου.
Για το τρέχον ελληνικό πρόγραμμα ο Ντάισελμπλουμ σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Αllgemeine Zeitung εκτίμησε πως θα πρέπει να διατηρηθεί η σημερινή κατανομή των καθηκόντων. Ο ίδιος αναμένει ότι το ΔΝΤ θα αποφασίσει να μετάσχει στο πρόγραμμα. Θα ήταν «πολύ ευπρόσδεκτο», αν αυτό γινόταν πριν από το καλοκαίρι, αναφέρει και εκτιμά πως μια γρήγορη ολοκλήρωση της εν εξελίξει δεύτερης αξιολόγησης από τους πιστωτές είναι μάλλον δύσκολο και προσθέτει πως δεν πιστεύει πως οι θεσμοί θα την ολοκληρώσουν πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup στη Μάλτα, τον Απρίλιο.
Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής
Το χρέος διατηρεί την οικονομία εγκλωβισμένη σε ένα αλληλοτροφοδοτούμενο υφεσιακό «σπιράλ» προκαλώντας ντόμινο παρενεργειών στη φορολογία, στις επενδύσεις και στην αποταμίευση επισημαίνει το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην έκθεσή του με τίτλο «Η παγίδα του χρέους», σύμφωνα με την οποία το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι χωρίς σοβαρή αναδιάρθρωση του η χώρα απειλείται με χρεοκοπία.
Η έκθεση εντοπίζει τα αδιέξοδα στην ελληνική οικονομία υπό το βάρος του δυσβάστακτου χρέους, «αλλά και του χαμηλού επιπέδου των θεσμών της χώρας». Ειδικότερα όπως αναφέρει:
• Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, το υψηλό χρέος μειώνει τον ρυθμό ανάπτυξης του κατά κεφαλήν πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα κατά περίπου 3% (σε ετήσια βάση).
Αντιθέτως, αν το πρωτογενές πλεόνασμα αυξηθεί 1%, ο ρυθμός ανάπτυξης του κατά κεφαλήν πραγματικού ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 0,32%. Σημαντικά θετική συμβολή στην αύξηση του κατά κεφαλήν πραγματικού ΑΕΠ διαπιστώνεται ότι έχει τόσο ο συνολικός βαθμός παραγωγικότητας όσο και η συμμετοχή σε νομισματική ένωση.
• Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως η αναδιάρθρωση του υπερβολικού χρέους μιας χώρας καθίσταται επιτακτική όταν είναι φανερό ότι η εξυπηρέτησή του δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της δημοσιονομικής προσαρμογής ή της αναμενόμενης ανάπτυξης, ενώ και η παροχή ρευστότητας (μέσω νέων δανείων) δεν είναι αποτελεσματική λύση, μακροχρόνια.
• Η καθυστέρηση της αναγνώρισης της αναδιάρθρωσης ως μέρους της λύσης στο χρέος, μπορεί να οδηγήσει σε χειρότερες καταστάσεις, όπως έχει συμβεί από το 2010 και ένθεν στην Ελλάδα.
• Οταν το χρέος είναι υπερβολικό και δυσβάστακτο, στον βαθμό που κάθε «κέρδος» από μεταρρυθμίσεις ή επενδύσεις κατευθύνεται για την εξυπηρέτησή του και δεν το καρπώνονται οι πολίτες, αυτό αποτελεί αντικίνητρο για τη χώρα για να υλοποιηθούν τα βήματα αυτά».
• Η παρούσα κατάσταση (της συνεχούς ανατροφοδότησης των δανείων με νέα δάνεια) οδηγεί σε αδιέξοδο, τόσο για την Ελλάδα όσο και για τους δανειστές. Ετσι, μια βέλτιστη λύση θα ήταν μια αναδιάρθρωση χρέους μετά την οποία η Ελλάδα θα μπορεί να εξυπηρετεί το υπόλοιπο χρέος της, μέσω των αγορών, έχοντας αποτρέψει ενδεχόμενη χρεοκοπία, ενώ και οι δανειστές θα απεμπλακούν από το υπάρχον ατέρμονο «γαϊτανάκι» αλληλοτροφοδότησης των δανείων.
Από την άλλη πλευρά, μια αναδιάρθρωση χρέους χωρίς βαθιές τομές δεν θα βοηθήσει και είναι απαραίτητες κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, καθώς μόνο έτσι θα διασφαλιστεί ότι δεν θα φθάσουμε πάλι σε καταστάσεις χρεοκοπίας και αναξιοπιστίας.
• Ως προς το πώς το χρέος επηρεάζει την ανάπτυξη, τα βασικά κανάλια, σύμφωνα με διάφορους ερευνητές είναι η μείωση συσσώρευσης κεφαλαίου – επενδύσεων, αποταμιεύσεων και της συνολικής παραγωγικότητας των συντελεστών παραγωγής.
Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 50% περίπου μεταξύ 2009-2014, ενώ οι ιδιωτικές επενδύσεις κατά 70% περίπου. Αντίστοιχα, η αποταμίευση (ετήσια) μειώθηκε περίπου στο μισό, ενώ έντονα πτωτικά κινήθηκε και η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής.
• Επιπρόσθετα, μία σοβαρή κρίση χρέους μπορεί να προκαλέσει βαθιά τραπεζική κρίση, δεδομένου ότι όταν οι τράπεζες κατέχουν μεγάλο μέρος του χρέους μιας χώρας (το οποίο πλέον δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί), η μείωση της αξίας του -καθώς και μια πιθανή αναδιάρθρωσή του- θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στο ενεργητικό των τραπεζών, καθιστώντας τη στήριξή τους (π.χ. μέσω ανακεφαλαιοποίησης) απαραίτητη.
Οι προσφορές για την Hellenic Seaways
Όπως είναι γνωστό, σήμερα Δευτέρα, λήγει η προθεσμία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για το 40,44% της HSW, το οποίο κατέχει η Πειραιώς. Στους τρεις ενδιαφερόμενους (Μινωικές Γραμμές, Fortress, Eagle Mind Shipping-Ηλιόπουλος) παρέχεται η δυνατότητα να αποκτήσουν, με το ίδιο τίμημα ανά μετοχή, πρόσθετο ποσοστό της τάξης του 9,6%, το οποίο ανήκει σε εταιρείες συμφερόντων Γ. Σ. Βαρδινογιάννη και Α. Αγαπητού.
Πρόκειται για όρο που κράτησε ζωντανό το ενδιαφέρον για το διαγωνισμό. Οι δύο εκ των τριών ενδιαφερομένων (Fortress, Ηλιόπουλος) μπορούν να αποκτήσουν το 50,04% της HSW και εν συνεχεία να διαπραγματευτούν με τον έτερο μεγαλομέτοχο, Μινωικές Γραμμές, είτε συνεργασία, είτε την απόκτηση του ποσοστού του.
Στον αντίποδα, η εταιρεία του ομίλου Γκριμάλντι, κατέχοντας ήδη το 48,53% της HSW μπορεί να περιοριστεί στην κατάθεση προσφοράς για το 40,44%, που κατέχει η Πειραιώς.
Νταισελμπλουμ για ΔΝΤ
Η σημερινή δομή της τρόικας του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει να τερματιστεί, τονίζει ο επικεφαλής του Eurogroup και πρώην υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Γερούν Ντάισελμπλουμ σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Αllgemeine Zeitung», η οποία θα δημοσιευθεί στο φύλλο της Δευτέρας.
«Νομίζω ότι θα ήταν πολύ χρήσιμο αν ο ESM μακροπρόθεσμα γινόταν το ευρωπαϊκό ΔΝΤ. Θα πρέπει να αποκτήσει έναν σαφή ηγετικό ρόλο στα μελλοντικά προγράμματα» δήλωσε ο Ντάισελμπλουμ στη Frankfurter Allgemeine Zeitung. Αυτό σημαίνει επίσης ότι η σημερινή δομή της τρόικα του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να διαλυθεί πλέον εντελώς, διευκρινίζει. «Η ΕΚΤ βλέπει το ρόλο της τρόικας όλο και πιο άβολα, και νομίζω σωστά», υπογράμμισε ο Ντάισελμπλουμ και επισήμανε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει άλλα «σημαντικά καθήκοντα», στα οποία και θα πρέπει να επικεντρωθεί. Ο ΕΜΣ θα πρέπει να «αποκτήσει την τεχνική εμπειρία που διαθέτει σήμερα μόνο το ΔΝΤ», υποστηρίζει.
(πηγές: ANA-MΠΕ, Naftemporiki.gr, Έθνος της Κυριακής, Capital.gr)