Grant Thornton
Το 2011, η Grant Thornton ανέθεσε στην EIU να ερευνήσει την ανάπτυξη του επιχειρηματικού περιβάλλοντος σε 50 χώρες, οι οποίες επιλέχθηκαν βάσει οικονομικής σπουδαιότητας, μεγέθους και γεωγραφικής ποικιλομορφίας1. Πέντε παράμετροι αναγνωρίστηκαν ως «κλειδοκράτορες» της οικονομικής δυναμικότητας2: περιβάλλον επιχειρηματικής λειτουργίας, επιστήμη και τεχνολογία, εργασία & ανθρώπινο κεφάλαιο, οικονομία & ανάπτυξη και επενδυτικό περιβάλλον.
Στη συνέχεια, έγιναν συνεντεύξεις με 406 ανώτερα στελέχη, από ένα ευρύ φάσμα χωρών και κλάδων, για να καθοριστούν ποιες πτυχές αυτών των παραμέτρων θεωρούν περισσότερο σημαντικές για την επιχειρηματική ανάπτυξη. Αυτό επέτρεψε τη στάθμιση κάθε παραμέτρου σύμφωνα με την αντιληπτική της σημασία. Αναλύοντας την αλλαγή σε κάθε μία παράμετρο από το 2007 μέχρι το 2010, η πρώτη προσέγγιση του δείκτη Global Dynamism Index (GDI) 2011 καθόρισε ποιες χώρες σημειώνουν καλύτερη ανάκαμψη από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Χρησιμοποιώντας την προηγούμενη προσέγγιση ως σημείο αναφοράς, η τρέχουσα προσέγγιση του δείκτη GDI 2012 εξετάζει την πρόοδο κάθε χώρας κατά τους τελευταίους 12 μήνες. Αντί να παρέχει ένα μέτρο οικονομικής επιτυχίας εν μέσω υψηλής οικονομικής αναταραχής, αυτή η προσέγγιση παρέχει μια αληθινή απεικόνιση της δύναμης κάθε χώρας ως τόπο ανάπτυξης της επιχειρηματικής δυναμικότητας.
Βασικά συμπεράσματα
Κύριες επισημάνσεις σε επίπεδο χωρών:
- Η Σιγκαπούρη αναδεικνύεται ως η πιο δυναμική οικονομία στον κόσμο.
- Η Φινλανδία, η Σουηδία, το Ισραήλ και η Αυστρία ολοκληρώνουν την πρώτη πεντάδα.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατατάσσονται στη 10η θέση και η Κίνα στην 20ή.
- Η Χιλή είναι η πρώτη χώρα στη Λατινική Αμερική, καταλαμβάνοντας τη 12η θέση.
- Η Βενεζουέλα, η Νιγηρία και η Ελλάδα βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις του δείκτη
Κύριες επισημάνσεις σε επίπεδο γεωγραφικών περιοχών3:
- Οι σκανδιναβικές χώρες είναι οι πιο δυναμικές παγκοσμίως.
- Η Βόρεια Αμερική, οι χώρες G7, η Δυτική Ευρώπη και η περιοχή Ασίας – Ειρηνικού είναι, επίσης, πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
- Η Ανατολική Ευρώπη βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο και ακολουθούν η Λατινική Αμερική και οι χώρες G8.
- Η Μέση Ανατολή και η Αφρική είναι τελευταίες στην κατάταξη των γεωγραφικών περιοχών.
Κορυφαίες οικονομίες από άποψη δυναμικότητας:
- Επιχειρηματικό περιβάλλον λειτουργίας: Φινλανδία, Ιρλανδία, Σουηδία.
- Επιστήμη και τεχνολογία: Ισραήλ, Φινλανδία, Σουηδία.
- Εργασία και ανθρώπινο κεφάλαιο: Αργε- ντινή, Σλοβακία, Ουρουγουάη.
- Οικονομία και ανάπτυξη: Αργεντινή, Κίνα, Ουρουγουάη.
- Επενδυτικό περιβάλλον: Σιγκαπούρη, Φινλανδία, Γαλλία.
Αποτελέσματα του δείκτη GDI 2012
Η δημοσίευση του GDI 2012 πραγματοποιείται σε μια εποχή κατά την οποία συνεχίζεται η παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα. Στην Ευρώπη τα αυστηρά μέτρα λιτότητας που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των τεράστιων ελλειμμάτων του προϋπολογισμού φαίνεται να πνίγουν τις όποιες προοπτικές ανάπτυξης. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ η επιστροφή της κομματικής πόλωσης εμποδίζει κάθε σημαντική συζήτηση για την αντιμετώπιση της συνεχόμενης αύξησης του δημοσίου χρέους. Στην Ιαπωνία οι αναιμικοί ρυθμοί ανάπτυξης επιδεινώθηκαν από τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι τον Μάρτιο του 2011.
Οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πιο υγιείς στις αναδυόμενες οικονομίες. Πράγματι, τα επόμενα πέντε χρόνια το ΔΝΤ 
αναμένει ότι οι αναδυόμενες οικονομίες θα αναπτυχθούν περίπου κατά 7,8% ανά έτος, σε σύγκριση με 3,2% στις αναπτυγμένες οικονομίες. Ωστόσο, οι χώρες αυτές έχουν να αντιμετωπίσουν εσωτερικά προβλήματα προσαρμογής. Στην Ινδία η κυβέρνηση μάχεται τα σκάνδαλα διαφθοράς, τον υψηλό πληθωρισμό, την υποτίμηση της ρουπίας και τη σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης. Στη Βραζιλία η ανάπτυξη περιορίστηκε στο τέλος του 2011 και η κυβέρνηση προβαίνει τώρα σε ραγδαία περικοπή των επιτοκίων, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη βιομηχανία.
Η Τουρκία λειτουργεί σήμερα με έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών άνω του 10%, το οποίο χρηματοδοτείται από δυνητικά επικίνδυνες εισροές «ζεστού» χρήματος4 από το εξωτερικό. Ακόμη και στην Κίνα, ο στοχευόμενος ρυθμός ανάπτυξης έχει μειωθεί και η ακριβής έκταση του επιπέδου των επισφαλών απαιτήσεων που έχει αναλάβει η τοπική αυτοδιοίκηση, ως μέρος του μεγάλου προγράμματος παρακίνησης του 2008, δεν έχει καθοριστεί ακόμη.
Οι 10 χώρες που βρίσκονται στην κορυφή του δείκτη GDI ποικίλλουν, δείχνοντας ότι υπάρχουν πολλοί δρόμοι προς τη 
δυναμικότητα. Υπάρχουν τρεις χώρες από την περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού: Αυστραλία, Σιγκαπούρη και Κορέα· πέντε επιπλέον χώρες από την Ευρώπη: Αυστρία, Γερμανία, Φινλανδία, Σουηδία και Ελβετία· οι ΗΠΑ από τη Βόρεια Αμερική και το Ισραήλ από τη Μέση Ανατολή. Αυτές οι δέκα χώρες αντιπροσωπεύουν ένα ευρύ φάσμα οικονομικών και πολιτικών συνθηκών, αλλά αυτό που τις ενώνει είναι το ότι θεωρούνται βιομηχανοποιημένες, αποδεικνύοντας ότι ένα δυναμικό επιχειρηματικό περιβάλλον δεν μπορεί να δημιουργηθεί μέσα σε μια νύχτα.
Η Σιγκαπούρη, μια μικρή, ανοιχτή οικονομία που βιομηχανοποιήθηκε ραγδαία τις δεκαετίες 1970 και 1980, βρίσκεται στην κορυφή του δείκτη GDI. Η Σιγκαπούρη φαίνεται σωστά τοποθετημένη για να λειτουργήσει ως πύλη για τις δυναμικές επιχειρήσεις των ανεπτυγμένων αγορών που αναζητούν μεγαλύτερες αποδόσεις στις προσφορές των ταχέως αναπτυσσόμενων αγορών της Ασίας. Η οικονομία της έρχεται πρώτη στο επενδυτικό περιβάλλον παγκοσμίως και δεν πέφτει κάτω από την 11η θέση σε καμία από τις 5 παραμέτρους.
Τη Σιγκαπούρη ακολουθούν δυο σκανδιναβικές χώρες, με τη Φινλανδία να προηγείται οριακά της Σουηδίας. Η κρίση της ευρωζώνης προφανώς και έχει τραυματίσει τις οικονομίες και στις δύο χώρες, αλλά ο GDI δείχνει ότι τα μακροπρόθεσμα θεμελιώδη μεγέθη τους για ανάπτυξη είναι ισχυρά. Και οι δύο χώρες βρίσκονται στις τρεις πρώτες θέσεις τόσο στον τομέα του λειτουργικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος όσο και της επιστήμης και τεχνολογίας, με τη Φινλανδία να βρίσκεται πίσω μόνο από τη Σιγκαπούρη, σε ό,τι αφορά το επενδυτικό της περιβάλλον.
Η Κορέα βρίσκεται στην καλύτερη θέση ανάμεσα στις χώρες G8, την ομάδα με τις μεγαλύτερες ανεπτυγμένες αγορές. Ωστόσο, η Κίνα είναι το μοναδικό μέλος αυτής της ομάδας που βρίσκεται πάνω από τη μέση του δείκτη. Πράγματι, η Ινδία, η Ινδονησία και η Ρωσία βρίσκονται στις τελευταίες 10 θέσεις, αποδεικνύοντας ότι η δυναμικότητα δεν είναι απλά ένα ακόμη μέτρο ανάπτυξης.
Περιβάλλον επιχειρηματικής λειτουργίας
Το περιβάλλον επιχειρηματικής λειτουργίας μιας χώρας –εμπορικοί νόμοι, κανονισμοί, νομικοί και πολιτικοί θεσμοί– παρέχει τα θεμέλια για την επιχειρηματική ανάπτυξη. Ένα φτωχό λειτουργικό περιβάλλον, που αποτυγχάνει να προσφέρει βασικές εγγυήσεις και ασφάλεια, αποτελεί μεγαλύτερο ρίσκο για τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Αντιστρόφως, οι χώρες εκείνες με ανοιχτές πολιτικές εμπορίου και σαφώς ορισμένο ανταγωνισμό και νομικά συστήματα, προσφέρουν μια πολύ καλύτερη πλατφόρμα για τις δυναμικές επιχειρήσεις.
Οι επιχειρηματίες που έλαβαν μέρος στην έρευνα υπέδειξαν το εξωτερικό εμπόριο και τα συναλλαγματικά καθεστώτα και ελέγχους ως τον σημαντικότερο παράγοντα του επιχειρηματικού λειτουργικού περιβάλλοντος μιας χώρας, με την πολιτική για την επιχειρηματικότητα και τον ανταγωνισμό και το νομικό και το κανονιστικό ρίσκο να ακολουθούν. Η πολιτική σταθερότητα αναγνωρίστηκε ως ο λιγότερο σημαντικός παράγοντας.
Οι χώρες μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια για να αναπτύξουν ένα υγιές περιβάλλον επιχειρηματικής λειτουργίας και γι’ αυτό δεν προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι βλέπουμε τις αναπτυγμένες οικονομίες να καταλαμβάνουν τις πρώτες δέκα θέσεις. Πράγματι, στις πρώτες πέντε θέσεις κατατάσσονται ευρωπαϊκές χώρες, δείχνοντας τη βαθύτερη δύναμη των χωρών στην περιοχή, παρά την τωρινή έλλειψη ανάπτυξης. Η Φινλανδία, η Ιρλανδία, η Σουηδία, η Ολλανδία και η Δανία είναι όλες πολύ ανοιχτές οικονομίες, με ισχυρά και διαφανή συστήματα ανταγωνισμού και νομοθετικών ρυθμίσεων. Από αυτές τις πέντε χώρες, η Ιρλανδία είναι αυτή που έχει υποφέρει περισσότερο από την ευρωπαϊκή κρίση, αλλά έχει καταφέρει να κρατήσει χαμηλά τα επίπεδα του φόρου των επιχειρήσεων, γεγονός που την καθιστά ελκυστική επιλογή για επιχειρηματικές επενδύσεις.
Ενώ όλες οι χώρες της G7 βρίσκονται στις πρώτες 30 θέσεις της κατάταξης, όλες οι χώρες της ομάδας των G8 κατατάσσονται στις τελευταίες 20, υποδεικνύοντας ότι το περιβάλλον επιχειρηματικής λειτουργίας σε αυτές τις ανεπτυγμένες αγορές παραμένει το «κλειδί» για την ανάπτυξη. Η πρόσφατη δήμευση της YPF, μιας πετρελαϊκής εταιρείας που βρισκόταν υπό τη διοίκηση της ισπανικής εταιρείας Repsol, από την Αργεντινή αναδεικνύει τα ρίσκα που μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες όταν αποφασίσουν να επενδύσουν σε αγορές με διαφορετικές νομοθετικές ρυθμίσεις.
Η Ρωσία και η Ινδία είναι δυο χώρες που υποφέρουν από υψηλά επίπεδα διαφθοράς και βρίσκονται στις τελευταίες πέντε θέσεις αυτής της παραμέτρου. Στην Ινδία η ανάκληση της απόφασης να επιτρέπεται σε έναν ξένο όμιλο να αγοράσει το 51% κάποιας τοπικής λιανικής επιχείρησης δείχνει πόσο «κλειστοί» παραμένουν ορισμένοι κλάδοι. Στην Κίνα, όπου εγείρονται ερωτήματα σχετικά με τον ανταγωνισμό, λόγω του όγκου και της κυριαρχίας των κρατικών επιχειρήσεων, υπάρχει επίσης ένα από τα λιγότερο δυναμικά επιχειρηματικά περιβάλλοντα.
Η Χιλή, όπου έχουν γίνει τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια για να ελαττωθούν οι διαδικασίες, τα κόστη και οι ημέρες που απαιτούνται για να ιδρυθεί μια επιχείρηση5, είναι η υψηλότερα κατατασσόμενη αναδυόμενη αγορά, καταλαμβάνοντας τη 14η θέση παγκοσμίως. Στο ίδιο επίπεδο με τη Χιλή βρίσκεται και η Ελβετία, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ισπανία βρίσκονται χαμηλότερα. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 35η θέση, κάτω από την Κορέα, το Μεξικό και την Ουρουγουάη.
Επιστήμη και τεχνολογία
Η παράμετρος «Επιστήμη και τεχνολογία» μετράει την ικανότητα των υποδομών μιας χώρας να υποστηρίζουν την ανάπτυξη
των δυναμικών επιχειρήσεων. Η ανάπτυξη του Διαδικτύου έχει σταδιακά καταργήσει τα γεωγραφικά και οικονομικά εμπόδια του ανταγωνισμού, αλλά η συνεχώς αυξανόμενη σημασία του για τη λειτουργία των δυναμικών επιχειρήσεων αποδεικνύει ότι η ελλιπής συνδεσιμότητα μπορεί να «κρατήσει πίσω» τις επιχειρήσεις. Ομοίως, οι μεγάλες επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D) είναι πολύ πιθανό να ενισχύσουν τις προοπτικές ανάπτυξης μιας χώρας, τόσο μέσω της δημιουργίας νέων επιχειρηματιών όσο και μέσω της προσέλκυσης επιχειρήσεων.
Οι 10 πρώτες χώρες του δείκτη GDI με βάση αυτήν την παράμετρο προέρχονται από διάφορα σημεία του κόσμου. Οι οικονομίες τους είναι διαφορετικού μεγέθους και βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ανάπτυξης. Όμως, αυτό που τις ενώνει είναι η θέλησή τους να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των τεχνολογικών εξελίξεων.
Το Ισραήλ διαθέτει μακράν το πιο δυναμικό περιβάλλον επιστήμης και τεχνολογίας, κυρίως λόγω της μεγάλης αναλογίας του
ποσοστού του ΑΕΠ που δαπανάται σε R&D (4,3%) –κριτήριο που οι επιχειρηματίες όρισαν ως το πιο σημαντικό. Τη δεκαετία του 1990 το Ισραήλ υποδέχτηκε περισσότερους από ένα εκατομμύριο μετανάστες από την πρώην Σοβιετική Ένωση, πολλοί από τους οποίους ήταν αναγνωρισμένοι επιστήμονες και μηχανικοί. Η κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε αυτήν την εισροή εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού δημιουργώντας μια σειρά από φορολογικά κίνητρα για επιχορήγηση αρχικού κεφαλαίου και επιχειρηματικά αναπτυξιακά προγράμματα, ώστε να αναπτύξει τη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας.
Στις Σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες ταυτίζονται με καινοτομίες όπως η κινητή τηλεφωνία, υπάρχει επίσης μια μακρά παράδοση επένδυσης σε R&D, τόσο μέσω των επιχειρήσεων όσο και μέσω των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Η Φινλανδία, η Σουηδία και η Δανία έχουν όλες λάβει πολύ καλή βαθμολογία στην αναλογία του ποσοστού του ΑΕΠ που δαπανάται για R&D, όπως επίσης και στην ποιότητα των υποδομών πληροφορικής τεχνολογίας (ΙΤ). Όσον αφορά την υπόλοιπη Ευρώπη, η Γερμανία, η οποία αποτελεί πατρίδα μερικών από τις πιο ανεπτυγμένες μηχανολογικές επιχειρήσεις παγκοσμίως, και η Ελβετία, έχουν και οι δύο να προσφέρουν πολλά στις δυναμικές επιχειρήσεις της γεωγραφικής περιοχής.
Η Κορέα είναι η χώρα της Ασίας που βρίσκεται στην υψηλότερη κατάταξη σε αυτόν τον τομέα, μπροστά από την Ιαπωνία και την Ταϊβάν, στην πρώτη δεκάδα. Η δομή των επιχειρήσεων στην Κορέα είναι ασυνήθιστη. Οι 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις –το «Chaebol»– διαθέτουν περίπου το 55% του κεφαλαίου της αγοράς. Αυτές οι εταιρείες, όπως η Samsung και η Hyundai, έχουν μεγάλες, καθετοποιημένες εφοδιαστικές αλυσίδες που τις βοηθούν να παραμένουν στο προσκήνιο των τεχνολογικών καινοτομιών. Αναλογικά, η Ιαπωνία είναι τέταρτη σε δαπάνες για R&D ανάμεσα στις 50 χώρες του GDI, αν και αυτό έχει προφανώς αποτύχει να μεταφραστεί σε οικονομική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.
Ενώ οι υποδομές ΙΤ είναι γενικά καλύτερες στις ανεπτυγμένες αγορές, πολλές αναδυόμενες οικονομίες δαπανούν μεγάλα ποσά για να μειώσουν τη διαφορά. Για παράδειγμα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αύξησαν τις δαπάνες στον τομέα αυτό πάνω από 70% κατά την περίοδο 2010-2011. Ακολουθούν η Ουρουγουάη με ποσοστό αύξησης δαπανών ύψους 31%, η Κίνα με 23% και η Νιγηρία με 22%. Ομοίως, η μεγαλύτερη αύξηση ευρυζωνικών συνδρομητών το 2011 παρατηρήθηκε στην Αίγυπτο, στις Φιλιππίνες και, για μία ακόμη φορά, στην Ουρουγουάη.
Εργατικό και ανθρώπινο κεφάλαιο
Χωρίς το σωστό εργατικό δυναμικό για να υλοποιήσει ένα όραμα ανάπτυξης, κανένας επιχειρηματίας δεν είναι ικανός να 
επιτύχει οικονομίες κλίμακας στην επιχείρησή του. Οι καλύτεροι εργαζόμενοι δεν αυξάνουν μόνο την παραγωγικότητα αλλά μπορούν επίσης να εξοικονομήσουν χρήμα και χρόνο στην επιχείρηση. Κάποιες από τις πιο δυναμικές εταιρείες παγκοσμίως φτάνουν στα άκρα προκειμένου να εξασφαλίσουν τους καλύτερους υπαλλήλους και η λειτουργία είναι αμφίδρομη: οι καλύτεροι άνθρωποι θα προσελκύονται κυρίως από τις πιο δυναμικές εταιρείες.
Όταν ρωτήθηκαν, οι επιχειρηματίες όρισαν ως σημαντικότερο παράγοντα την αναφερόμενη ανάπτυξη της αναλογίας εργατικής παραγωγικότητας – απόδοσης ανά εργαζόμενο. Ακολουθούν η διάρκεια σχολικής ζωής (πόσο χρόνο αφιερώνει το μέσο παιδί στην εκπαίδευση) και το ποσοστό ανεργίας. Η μικρότερη βαρύτητα δόθηκε στην αναλογία του πληθυσμού κάτω των 30 ετών.
Συνολικά, οι χώρες στις αναδυόμενες οικονομίες έχουν καλύτερη βαθμολογία σε αυτήν την παράμετρο από αυτές των ήδη ανεπτυγμένων αγορών, κυρίως επειδή η ανάπτυξη της 
παραγωγικότητας ευνοείται στις αναδυόμενες οικονομίες, αφού ξεκινούν από χαμηλότερο επίπεδο. Η Λατινική Αμερική, η περιοχή Ασίας – Ειρηνικού, οι G8 και η Ανατολική Ευρώπη βρίσκονται στις υψηλότερες θέσεις σε αυτόν τον τομέα, αν και οι Σκανδιναβικές χώρες βρίσκονται και πάλι στην κορυφή.
Η Αργεντινή βαθμολογείται καλύτερα για τη δυναμικότητα των εργασιακών και του ανθρώπινου κεφαλαίου που διαθέτει, λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας κατά 6,3% το 2011. Το προσδόκιμο σχολικής ζωής στην Αργεντινή είναι 16,1 έτη και ξεπερνάει αυτό του Καναδά, της Γερμανίας και της Σουηδίας. Η αύξηση της εργατικής παραγωγικότητας στη Σλοβακία ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακή το 2011 (10,3%), κατατάσσοντας τη χώρα στη 2η θέση. Την 3η θέση καταλαμβάνει μια ακόμη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η Ουρουγουάη, χάρη στην ισχυρή ανάπτυξη της εργατικής παραγωγικότητας και στο χαμηλό ποσοστό ανεργίας.
Οι έξι από τις υπόλοιπες επτά χώρες της πρώτης δεκάδας προέρχονται από την περιοχή της Ασίας -Ειρηνικού. Η Κίνα βίωσε τη δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση της εργατικής παραγωγικότητας (8,3%) το 2011, αλλά έμεινε πίσω λόγω του χαμηλού προσδόκιμου σχολικής ζωής –στην τελευταία πεντάδα σε παγκόσμια κατάταξη. Αντιστρόφως, ενώ η Νέα Ζηλανδία και η Αυστραλία έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό προσδόκιμου σχολικής ζωής στην έρευνα, γνώρισαν πολύ μικρότερη ανάπτυξη της εργατικής παραγωγικότητας το 2011. Η 6η θέση που καταλαμβάνει η Κορέα δικαιολογείται από το χαμηλό ποσοστό ανεργίας (3,4%) και το υψηλό προσδόκιμο σχολικής ζωής.
Την υψηλότερη θέση ανάμεσα στις χώρες G7 στην παράμετρο αυτή καταλαμβάνει η Γερμανία (22η θέση). Πολλές ανεπτυγμένες αγορές βρίσκονται ήδη αντιμέτωπες με δυσμενή δημογραφικά στοιχεία, με τη γήρανση του πληθυσμού να αυξάνει τους εξαρτημένους δείκτες και να ασκεί πίεση στους πόρους. Τρεις τέτοιες χώρες –η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Γερμανία– βρίσκονται στο τέλος της κατάταξης όσον αφορά την αναλογία πληθυσμού κάτω των 30. Και ενώ οι χώρες G7 καταλαμβάνουν τις πρώτες 30 θέσεις σε ό,τι αφορά το προσδόκιμο σχολικής ζωής, εντούτοις κατατάσσονται στις τελευταίες 30 θέσεις σε ό,τι αφορά τους ρυθμούς αύξησης εργατικής παραγωγικότητας στο 2011.
Με εξαίρεση το Ισραήλ, που καταλαμβάνει τη 18η θέση, οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής βαθμολογούνται πολύ χαμηλά σε αυτήν την παράμετρο. Συγκεκριμένα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Νότια Αφρική, η Αίγυπτος και η Νιγηρία κατατάσσονται στις τελευταίες τέσσερις θέσεις. Πάνω από το 50% του πληθυσμού τους έχει ηλικία κάτω των 30, αλλά το προσδόκιμο σχολικής ζωής έχει μέσο όρο κάτω από τα 14 έτη σε κάθε μία από αυτές και τα ποσοστά ανεργίας –ειδικά στη Ν. Αφρική και τη Νιγηρία– είναι πολύ υψηλά. Ο βασικός κίνδυνος σε αυτές τις χώρες είναι ότι εφόσον οι νέοι άνθρωποι δεν έχουν σωστή εκπαίδευση και επαγγελματικές ευκαιρίες, τα οφέλη της δημογραφικής μετάβασης –ενίσχυση των προοπτικών ανάπτυξης μέσω αύξησης της αναλογίας εργαζομένων/εξαρτώμενων μελών (παιδιά και ηλικιωμένοι)– θα χαθούν.
Οικονομία και ανάπτυξη
Ακόμη και πριν την παγκόσμια οικονομική κρίση, οι κυβερνήσεις και οι επιχειρηματίες στις ανεπτυγμένες αγορές 
συζητούσαν για τη σημασία της ανάγκης να δραστηριοποιηθούν στις ταχύτατα αναπτυσσόμενες αναδυόμενες αγορές. Καθώς οι κυβερνήσεις και οι καταναλωτές αποπληρώνουν τις οφειλές τους στις ανεπτυγμένες αγορές και οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι απογοητευτικοί, η ανάγκη αυτή άρχισε να μεγαλώνει.
Για τις δυναμικές επιχειρήσεις, οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες προσφέρουν στον καταναλωτή, στις επιχειρήσεις και στον δημόσιο τομέα ζήτηση που έρχεται σε συμφωνία με τις φιλοδοξίες τους. Το πόσο γρήγορα επεκτείνεται μια οικονομία, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, αναγνωρίζεται ως παράγοντας-κλειδί της συγκεκριμένης παραμέτρου του δυναμισμού, σύμφωνα με τους επιχειρηματίες. Το πόσο γρήγορα αυξάνεται η καταναλωτική ζήτηση επίσης θεωρήθηκε σημαντικό, με τη μεταβολή της αξίας του χρηματιστηρίου να λαμβάνει χαμηλότερη βαθμολογία.
Όπως ήταν αναμενόμενο, δεδομένων των γεγονότων από το 2008, οι αναδυόμενες οικονομίες προηγούνται των 
ανεπτυγμένων στην παράμετρο αυτή. Οι χώρες G8 έλαβαν μεγαλύτερη βαθμολογία από αυτές της Λατινικής Αμερικής, της περιοχής Ασίας – Ειρηνικού, της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Με την κρίση χρέους να φαίνεται ατέλειωτη, η Δυτική Ευρώπη βρίσκεται στην τελευταία θέση της κατάταξης ανά γεωγραφική περιοχή.
Η Αργεντινή καταλαμβάνει την πρώτη θέση για τον δυναμισμό του οικονομικού και αναπτυξιακού της περιβάλλοντος. Η οικονομία της αυξήθηκε κατά 9% το 2011, κατατάσσοντάς τη στη δεύτερη θέση μετά την Κίνα μόνο (ανάμεσα στις 50 χώρες που συμπεριλαμβάνει ο δείκτης GDI), ενώ η καταναλωτική ζήτηση αυξήθηκε κατά 23% την ίδια περίοδο (περισσότερο από κάθεμια από τις 50 χώρες). Παρόλα αυτά, οι πρόσφατες προσπάθειές της να καλύψει τις αυξήσεις μισθών, να περικόψει τις επιδοτήσεις και να στηρίξει το εμπορικό ισοζύγιο, είναι πιθανό να οδηγήσουν σε πτώση του ρυθμού ανάπτυξης κάτω από 4% μέσα στα επόμενα 5 χρόνια.
Η Αργεντινή ηγείται μιας ισχυρής παρουσίας της Λατινικής Αμερικής, με την Ουρουγουάη (3η), τη Χιλή (4η) και την Κολομβία (10η) να βρίσκονται όλες στην πρώτη δεκάδα. Το «βαρύ πυροβολικό», η Βραζιλία και το Μεξικό, καταλαμβάνουν την 20ή και 21η θέση αντίστοιχα.
Η ανερχόμενη παγκόσμια υπερδύναμη, η Κίνα, κατατάσσεται δεύτερη σε αυτήν την παράμετρο δυναμικότητας. Η οικονομία της κατέγραψε αύξηση μεγαλύτερη του 9% το 2011, ενώ η καταναλωτική ζήτηση αυξήθηξε κατά 21%. Σε μια προσπάθεια να μειώσει την εξάρτησή της από εξαγωγές και επενδύσεις και να ευνοήσει την εγχώρια κατανάλωση, ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας της έπεσε από 8% (σταθερό από το 2005) σε 7,5%.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες χώρες της Ασίας – Ειρηνικού, η Ινδία (5η) και η Ινδονησία (6η) βρίσκονται επίσης σε καλή θέση στη συγκεκριμένη κατηγορία. Στην Ινδία η ανάπτυξη αναμένεται να μειωθεί το 2012 εν όψει των αντίξοων παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών και του επίμονα υψηλού πληθωρισμού που περιορίζουν την ιδιωτική κατανάλωση. Σχετικά με την Ινδονησία, η σημαντική αύξηση των εξαγωγών και της καταναλωτικής ζήτησης θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τον ρυθμό ανάπτυξής της.
Την καλύτερη θέση σε αυτήν την παράμετρο, ανάμεσα στις ανεπτυγμένες αγορές, καταλαμβάνει η Σουηδία (14η), όπου η αύξηση του ΑΕΠ και της καταναλωτικής ζήτησης συνεχίστηκε σταθερά το 2011, παρά τη γενικότερη επιβράδυνση της περιοχής. Η Γερμανία (25η) κατατάσσεται υψηλότερα ανάμεσα στις χώρες G7. Η οικονομία της αυξήθηκε κατά 3% το 2011, πολύ περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της ευρωζώνης, και η καταναλωτική της ζήτηση αυξήθηκε κατά 9%. Η οικονομία του Καναδά βγήκε σχετικά σώα από την οικονομική κρίση, κατατάσσοντάς τον στην 31η θέση, μπροστά από τις Ηνωμένες Πολιτείες (38η).
Στην τελευταία δεκάδα βρίσκονται επτά χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Τις τελευταίες θέσεις καταλαμβάνουν δύο χώρες που είδαν τις οικονομίες τους να συρρικνώνονται το 2011, η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Και οι δυο έλαβαν τεράστια πακέτα διάσωσης, αλλά παραμένουν στο μάτι του κυκλώνα της ευρωπαϊκής καταιγίδας. Οι προβλέψεις για το 2012 δείχνουν περαιτέρω μείωση της παραγωγής, καθώς τα μέτρα διάσωσης «δαγκώνουν». Άλλες ευρωπαϊκές χώρες που φαίνεται ότι θα βιώσουν τη συρρίκνωση της οικονομίας τους φέτος, καθώς οι κυβερνήσεις πιέζουν μέσω μαζικών δημοσιονομικών προσαρμογών, είναι η Ιταλία (46η), η Ιρλανδία (45η) και η Ισπανία (43η) –οι οποίες κατατάσσονται επίσης χαμηλά στην παράμετρο αυτή.
Η Ιαπωνία (48η) –όπου το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,9% το 2011, μετά τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι– και η Βενεζουέλα (44η) –όπου η καταναλωτική ζήτηση έπεσε κατά 22%, καθώς ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός μείωσε την αγοραστική δύναμη– προσφέρουν επίσης λιγότερες ευκαιρίες στις δυναμικές επιχειρήσεις όσον αφορά την παράμετρο αυτή.
Επενδυτικό περιβάλλον
Τα φιλόδοξα προγράμματα ανάπτυξης είναι σημαντικά για τις δυναμικές επιχειρήσεις, αλλά χωρίς τη χρηματοδότηση για να 
τα υλοποιήσουν θα έχουν πολύ μικρή συνεισφορά στην κερδοφορία. Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 έδειξε καθαρά ότι μια μεγάλη συρρίκνωση της ρευστότητας οδηγεί σε μεγάλη μείωση της παραγωγής. Τα δισεκατομμύρια ευρώ που παρείχε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις τράπεζες πολλών χωρών, τα οποία (τουλάχιστον) καθυστέρησαν την τοπική κατάρρευση, παρέχουν επιπλέον απόδειξη για τη σημασία της χρηματοδότησης για ανάπτυξη.
Οι δυναμικές επιχειρήσεις πρέπει να επενδύσουν για να μείνουν πάνω από το μέσο όρο, επομένως χρειάζονται το επενδυτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργούν να είναι τόσο ευέλικτο και γρήγορο όσο αυτές. Οι επιχειρηματίες όρισαν το υγιές δημοσιονομικό ρυθμιστικό σύστημα ως τον πιο σημαντικό παράγοντα του επενδυτικού περιβάλλοντος μιας χώρας. Ακολουθούν παράγοντες όπως η διαθεσιμότητα πιστώσεων –δηλαδή πρόσβαση σε μεσοπρόθεσμο κεφάλαιο και το επίπεδο των πιστώσεων του ιδιωτικού τομέα (ως ποσοστό του ΑΕΠ)– ο ισχύων φορολογικός συντελεστής και η ανάπτυξη στις άμεσες επενδύσεις. Στην αύξηση και αξία των εξαγορών και συγχωνεύσεων δόθηκε χαμηλότερη βαρύτητα.
Οι ανεπτυγμένες οικονομίες τείνουν να τα πηγαίνουν καλύτερα από τις αναπτυσσόμενες στην παράμετρο αυτή. Η Βόρεια 
Αμερική αναδεικνύεται ως το καλύτερο επενδυτικό περιβάλλον και την ακολουθούν οι Σκανδιναβικές χώρες, οι G7 και οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Ενδιαφέρον προκαλεί ότι οι χώρες G8 βρίσκονται στην τελευταία θέση της περιφερειακής κατάταξης, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης του τομέα αυτού.
Σε επίπεδο χωρών, η Σιγκαπούρη έχει το πιο δυναμικό επενδυτικό περιβάλλον, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τη δεύτερη σε κατάταξη Φινλανδία και από την τρίτη, Γαλλία. Η Σιγκαπούρη βαθμολογείται υψηλότερα σε όρους ποιότητας του χρηματοπιστωτικού ρυθμιστικού συστήματος, ελαφρότερης εταιρικής φορολογικής επιβάρυνσης και υψηλού επιπέδου πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα. Η Φινλανδία και η Γαλλία ισοβαθμούν στην πρώτη θέση με τη Σιγκαπούρη σε όρους επιπέδου πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα, ενώ έρχονται τέταρτες στην κατάταξη για την ποιότητα των χρηματοπιστωτικών ρυθμιστικών τους συστημάτων και για την πρόσβαση σε μεσοπρόθεσμο κεφάλαιο.
Μια ακόμη ευρωπαϊκή χώρα, η Αυστρία, βρίσκεται τέταρτη στην κατάταξη στην παράμετρο αυτή, αλλά η συνολική βαθμολογία της περιοχής είναι χαμηλή λόγω του Ηνωμένου Βασιλείου, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιρλανδίας, οι οποίες καταλαμβάνουν τις τελευταίες 15 θέσεις. Πράγματι, παρά το γεγονός ότι το Λονδίνο είναι αναμφισβήτητα η οικονομική πρωτεύουσα του κόσμου, το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται πάνω μόλις από την Ινδονησία, τη Βενεζουέλα, τη Ρωσία, τη Νιγηρία και την Αργεντινή σε ό,τι αφορά τη δυναμικότητα του επενδυτικού περιβάλλοντος.
Στη Βόρεια Αμερική, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες (8η) όσο και ο Καναδάς (13η) έχουν καλές επιδόσεις. Ενώ η εταιρική φορολογική επιβάρυνση είναι άνω του μέσου όρου και στις δύο χώρες, ισοβαθμούν στην πρώτη θέση της κατάταξης για πρόσβαση σε μεσοπρόθεσμο κεφάλαιο. Επιπλέον, ο Καναδάς βρίσκεται στην τρίτη θέση για την ποιότητα του χρηματοπιστωτικού ρυθμιστικού συστήματός του και οι Ηνωμένες Πολιτείες καταλαμβάνουν την πρώτη θέση τόσο στην αξία των εξαγορών και συγχωνεύσεων όσο και στις πιστώσεις του ιδιωτικού τομέα.
Η Χιλή είναι η υψηλότερα κατατασσόμενη αναδυόμενη οικονομία, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση συνολικά γι’ αυτήν την παράμετρο. Κατατάσσεται πρώτη για τις πιστώσεις στον ιδιωτικό τομέα και τέταρτη για την ποιότητα του χρηματοπιστωτικού ρυθμιστικού της συστήματος και την πρόσβαση σε μεσοπρόθεσμο κεφάλαιο. Η Πολωνία έρχεται δεύτερη σε κατάταξη ανάμεσα στις αναδυόμενες οικονομίες, χάρη στις χαμηλές εταιρικές φορολογικές επιβαρύνσεις και στο υγιές χρηματοπιστωτικό ρυθμιστικό της σύστημα. Από τις χώρες G8, η Κορέα βρίσκεται υψηλότερα (18η), μπροστά από τη Βραζιλία (24η), ενώ η Ινδία (43η) και η Ρωσία (48η) καταλαμβάνουν τις χαμηλότερες θέσεις.
Μεθοδολογία
Δείκτες
Η επιλογή των κατηγοριών και των δεικτών έγινε με βάση την ανάλυση των ειδικών από τη μονάδα Economist Intelligence Unit (EIU). Οι δείκτες προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως: την EIU, την Παγκόσμια Τράπεζα, την Thomson Financial και την UNESCO. Βλ. σχήμα στη σελ. 46 για τον πλήρη κατάλογο των δεικτών και των πηγών.
Η μοντελοποίηση των δεικτών και των κατηγοριών δίνει αποτέλεσμα 0-100 για κάθε χώρα, όπου το 100 αντιπροσωπεύει το πιο δυναμικό περιβάλλον και το 0 το λιγότερο δυναμικό. Η συνολική βαθμολογία, όπως επίσης και οι βαθμολογίες ανά κατηγορία, είναι μέσοι όροι από τις κανονικοποιημένες βαθμολογίες για κάθε δείκτη. Έπειτα, κάθε χώρα κατατάσσεται σύμφωνα με αυτές τις βαθμολογίες. Οι βαθμολογίες των δεικτών κανονικοποιούνται και στη συνέχεια ομαδοποιούνται ανά κατηγορίες για να μπορεί να πραγματοποιηθεί σύγκριση ευρύτερων εννοιών ανάμεσα στις χώρες. Η κανονικοποίηση επαναπροσδιορίζει τον πρώτο δείκτη σε κοινή μονάδα για να μπορεί να αθροιστεί.
Οι δείκτες στους οποίους μια υψηλότερη τιμή σημαίνει ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον, π.χ. πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ, έχουν κανονικοποιηθεί με βάση την εξίσωση: x = (x-Min(x)) / (Max(x) – Min(x)), όπου Min(x) και Max(x) είναι αντίστοιχα η χαμηλότερη και η υψηλότερη τιμή για κάθε μία από τις 50 χώρες για κάθε δείκτη. Η κανονικοποιημένη τιμή μετατρέπεται μετά από 0-1 σε κλίμακα 0-100 για να γίνει άμεσα συγκρίσιμη με τους άλλους δείκτες. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι η χώρα με τη μεγαλύτερη τιμή στον αρχικό δείκτη θα λάβει βαθμολογία 100 και αυτή με τη χαμηλότερη τιμή αρχικού δείκτη θα λάβει 0. Οι δείκτες στους οποίους μια μεγαλύτερη τιμή σημαίνει ένα λιγότερο ευνοϊκό περιβάλλον, π.χ. ανεργία, έχουν κανονικοποιηθεί με βάση την εξίσωση: x = (x-Max(x)) / (Max(x) – Min(x)).
Η έρευνα
Η έρευνα στα 406 υψηλόβαθμα στελέχη διεξήχθη από την ομάδα Thought Leadership της Grant Thornton και την EIU. Η κατανομή του δείγματος φαίνεται παρακάτω: 29% των ερωτηθέντων ήταν CEOs, 23% ήταν άλλα ηγετικά στελέχη ή μέλη Διοικητικού Συμβουλίου και οι υπόλοιποι κατείχαν άλλες ανώτερες θέσεις λήψης αποφάσεων.
49% των επιχειρήσεων που αντιπροσωπεύονται στην έρευνα είχαν παγκόσμια ετήσια έσοδα άνω των 500 εκατ. δολαρίων
33% των ερωτηθέντων ήταν από τη Βόρεια Αμερική, ακολούθησε η περιοχή Ασίας – Ειρηνικού (26%) και η Ευρώπη (26%), η Μέση Ανατολή και Αφρική (8%) και η Λατινική Αμερική (7%).
19 διαφορετικοί τομείς αποτυπώθηκαν στην έρευνα, με κυριότερους τις οικονομικές υπηρεσίες (14%), τις επαγγελματικές υπηρεσίες (11%), την τεχνολογία (10%) και τη βιομηχανία (9%).
Στους συμμετέχοντες ζητήθηκε να αποδώσουν σημαντικότητα σε κάθε έναν από τους δείκτες για τις επιχειρήσεις τους, η οποία αποτυπώνεται στο σχήμα στη σελ. 46 . Κάθε κατηγορία σταθμίστηκε εξίσου.
Υποσημειώσεις
1. Η πλήρης λίστα των συμμετεχόντων χωρών δημοσιεύεται στη σελ. 44.
2. Για τους σκοπούς της παρούσας έρευνας, ως δυναμικότητα ορίζεται το σύνολο των αλλαγών στην οικονομία που συνέβαλαν στην ανάκαμψη από την οικονομική ύφεση του 2008-09 και είναι πιθανό να οδηγήσουν σε ένα γρήγορο ρυθμό μελλοντικής ανάπτυξης.
3. Η πλήρης λίστα των χωρών ανά γεωγραφική περιοχή/ομάδα δημοσιεύεται στη σελ. 44.
4. Το «ζεστό χρήμα» αναφέρεται σε κερδοσκοπικές ροές κεφαλαίων που κινούνται πολύ γρήγορα μέσα και έξω από τις αγορές.
5. Ease of doing business index 2012, World Bank.