Συνέντευξη του Olivier Boutellis-Taft, διευθύνοντος συμβούλου της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Λογιστών (FEE) για την 30ή επέτειο λειτουργίας της και τη μετονομασία
της σε Accountancy Europe
Επιμέλεια μετάφρασης: Μαρία Τυροβολά, Γραφείο Διεθνών Σχέσεων ΣΟΕΛ
Για να σηματοδοτήσει την 30ή επέτειο της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Λογιστών (FEE) –και τη μετονομασία της σε «Accountancy Europe» (Λογιστική Ευρώπη)– ο διευθύνων σύμβουλος Olivier Boutellis-Taft εξηγεί πώς τα συνθήματα «εμπιστοσύνη, ακεραιότητα, διαφάνεια» αποτελούν τα σημερινά ζητούμενα και βρίσκονται στο προσκήνιο περισσότερο από ποτέ.
Μια επέτειος, ειδικά ένα σημαντικό ορόσημο, όπως τα 30 χρόνια εκπροσώπησης των ευρωπαίων λογιστών, ελεγκτών και συμβούλων, είναι η κατάλληλη στιγμή για να ατενίσουμε το μέλλον κάνοντας και μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν. Μπορείτε να ξεκινήσετε λέγοντάς μας γιατί σχηματίστηκε η FEE και τι νομίζετε ότι έχει επιτευχθεί από το 1986;
Είμαι εδώ 10 χρόνια, αλλά υποψιάζομαι ότι το ίδιο ίσχυε και για τα 20 προηγούμενα χρόνια. Συστάθηκε ώστε οι λογιστές να απευθύνονται σε λογιστές. Στη συνέχεια, προστέθηκαν στην εξίσωση οι ρυθμιστικές αρχές, και έτσι οι λογιστές συνομιλούσαν με τις ρυθμιστικές αρχές, και στη συνέχεια με άλλους εμπειρογνώμονες στον τομέα και με τους πολιτικούς, που προστέθηκαν στους συμμετέχοντες. Αλλά, αρχικά, η FEE αποτελούσε ένα είδος συλλόγου όπου οι λογιστές απευθύνονταν σε λογιστές.
Τώρα είμαστε πιο εξωστρεφείς. Εξακολουθούμε να είμαστε ειδικοί στον τομέα μας, οι πολιτικοί εξακολουθούν να έρχονται σε μας για συμβουλές, αλλά εμείς, ως λογιστές, ελεγκτές και σύμβουλοι, αφουγκραζόμαστε και συναναστρεφόμαστε τους ενδιαφερόμενους φορείς, τους πολιτικούς, τις ΜΚΟ, καθώς και την κοινωνία στο σύνολό της. Και, πράγματι, η κοινωνία μάς μιλάει.
Αν το παλιό επιχειρηματικό μοντέλο ήταν λίγο όπως εκείνο των Ηνωμένων Εθνών, τώρα είναι πιο Google. Επίπεδη ιεραρχία και επεκτεινόμενη εμπειρία που καταρρίπτει γυάλινους πύργους, που απευθύνεται σε περισσότερους ανθρώπους. Ίσως στο παρελθόν θα είχαμε οκτάωρες συναντήσεις, τέσσερις φορές το χρόνο, όπου 200 άνθρωποι μιλούσαν ο ένας στον άλλο. Τώρα μπορούμε να έχουμε ένα ψηφιακό εργαστήριο όπου ανταλλάσσονται ιδέες. Ένα έγγραφο μπορεί να συνδημιουργείται σε απευθείας σύνδεση, ας πούμε, δύο ώρες.
Γιατί είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή για μια «επανεκκίνηση»;
Είμαστε –τελικά– οι πάροχοι εμπιστοσύνης. Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει ότι το λογιστικό επάγγελμα έχει περάσει από μια περίοδο έντονου δημόσιου ελέγχου. Όπως λέει και η παροιμία: «Ποτέ μη χάνουμε μια κρίση». Αυτό είναι μια τεράστια ευκαιρία για να ανακαλύψουμε εκ νέου τον εαυτό μας.
Ως επάγγελμα, υπάρχουμε ώστε να εξυπηρετούμε το δημόσιο συμφέρον για την κοινωνία στο σύνολό της. Η ανανεωμένη μετονομασία και σήμανση καθιστά σαφές ότι οι άνθρωποι αποτελούν το επίκεντρο αυτού που κάνουμε, «επειδή οι άνθρωποι μετράνε». Αυτό είναι κάτι περισσότερο από απλά ένα λογότυπο –αν και αλλάζουμε το λογότυπό μας (και το όνομά μας και το σύνθημά μας, επίσης).
Ατενίζοντας το μέλλον, ποιες φαίνεται να είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει το επάγγελμα;
Η αυτοματοποίηση. Άνθρωποι και μηχανές. Άνθρωποι και τεχνητή νοημοσύνη. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι πραγματικά πρόκειται να μετρήσουν ακόμη περισσότερο, επειδή πρόκειται να γίνουν πιο στρατηγικοί.
Οι υπολογιστές μπορούν να κάνουν την επεξεργασία, αλλά είναι οι άνθρωποι που κάνουν τη διερμηνεία. Οι μηχανές δεν μπορούν να παρέχουν ούτε τις αξίες ούτε την εμπιστοσύνη. Έχουμε την ικανότητα να επεξεργαζόμαστε και να ερμηνεύουμε τα δεδομένα. Ασκούμε την κρίση μας, όχι μόνο τη λογιστική των εγχειριδίων.
Είναι μια ευκαιρία, αλλά και μια απειλή, φυσικά. Λέμε στα μέλη μας «κάντε την τεχνολογία να δουλεύει για εσάς», παρά να περιμένετε για να δείτε. Βοηθάμε προτείνοντας ιδέες.
Ίσως άδικα, στο παρελθόν η μεγαλύτερη ανησυχία των λογιστών ήταν ότι η εικόνα τους ήταν «βαρετή». Τώρα, περισσότερο ανησυχητικό φαίνεται το ερώτημα –υπό το πρίσμα των LuxLeaks και των Panama Papers, εάν είναι «αξιόπιστοι». Είναι αυτό δίκαιο;
Η εμπιστοσύνη είναι το πιο βασικό πράγμα που οι επαγγελματίες λογιστές μπορούν να προσθέσουν στην κοινωνία. Το να μην παραβλέπει αλλά να επιλύει τα ζητήματα που μπορούν να καταστρέψουν την εμπιστοσύνη αυτή, αποτελεί μέρος του να είναι ένα επάγγελμα κινείται βασισμένο σε αρχές. Μερικές φορές αυτό σημαίνει την αποσαφήνιση του ρόλου μας, όπως σχετικά με τη φορολογική πολιτική. Ως επαγγελματικοί φορείς, τα μέλη μας εξασφαλίζουν την ποιότητα των εργασιών των ελεγκτών – λογιστών και τη δεοντολογική συμπεριφορά τους.
Μιλήσατε για συνεργασία με μη κυβερνητικές οργανώσεις, που συχνά στο παρελθόν υπήρξαν πολύ επικριτικές για το επάγγελμα;
Οι ΜΚΟ είναι η φωνή της κοινωνίας –τώρα περισσότερο από ποτέ πρέπει να ακούσουμε την κοινωνία, και να δεσμευτούμε.
Έχουμε δουλέψει όλα αυτά τα χρόνια για την οικοδόμηση σχέσεων με οργανώσεις όπως η Oxfam και η Transparency International. Με τη Transparency International, για παράδειγμα, εργαζόμαστε για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος. Επίσης, επί διαδικασιών διερεύνησης νέων πελατών ως προς την εκπλήρωση νομικών υποχρεώσεων στην Ε.Ε. και την τήρηση κανονισμών περί ξεπλύματος χρήματος, παρέχοντας επίσης στοιχεία από την πρακτική στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τους αρέσει (και έτσι πρέπει) οι λογιστές να είναι σκληρά εργαζόμενοι, ασκώντας καθημερινά τα καθήκοντά τους. Τα μέλη μας στέλνουν εμπειρογνώμονες από όλη την Ευρώπη προκειμένου να συμβάλουν στους τομείς όπου μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά. Η εμπειρία αυτών των σχεδόν ενός εκατομμύριου λογιστών στην πράξη, είναι αυτό που φέρνουμε στο τραπέζι.
Πού βρίσκεται η Accountancy Europe ως προς τη χώρα προς χώρα αναφορά, ένα άλλο καυτό, πολύ επίκαιρο θέμα αυτή τη στιγμή;
Ήμασταν πάντα υπέρ της διαφάνειας. Θα πρέπει να είναι εμφανές πού μια εταιρεία είναι ενεργή, και πού καταβάλλει φόρο. Η φορολογία αποτελεί σοβαρό ζήτημα για το σύνολο της κοινωνίας και, συνεπώς, αποτελεί θέμα για δημόσια συζήτηση. Το να αφουγκραζόμαστε την κοινωνία των πολιτών και να βοηθούμε στην αντιμετώπιση των προβλημάτων με τους φορείς χάραξης πολιτικής είναι αναπόσπαστο μέρος της προσέγγισής μας.
Και η ευρωκρίση δεν έχει φύγει ακόμα, έστω κι αν δεν είναι στα πρωτοσέλιδα;
Όχι. Πολύς λόγος γίνεται για τα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και συζητείται εντόνως ο ρόλος των λογιστικών προτύπων, το δημόσιο χρέος, η λογιστική του δημόσιου τομέα, καθώς και τα δημόσια οικονομικά.
Όταν πρόκειται για διαφορετικά πρότυπα στην ευρωπαϊκή λογιστική του δημόσιου τομέα, μπορούμε να παρέχουμε τεράστια πληροφόρηση, εμπειρία, και γνώση.
Μια άλλη προφανής ερώτηση είναι πώς η FEE, και τώρα Accountancy Europe, καταφέρνει να εκπροσωπεί τα μέλη των Ινστιτούτων μελών της, όταν τα πρόσωπα αυτά κυμαίνονται από μέλη τεράστιων πολυεθνικών εταιρειών μέχρι εκπροσώπους μονοπρόσωπων ελεγκτικών γραφείων. Πώς γεφυρώνετε αυτά που τους χωρίζουν σε μεγάλους και μικρούς;
Προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό, αν και δεν είναι εύκολο –αλλά η διαφορετικότητα είναι η δύναμή μας. Εμείς αντιπροσωπεύουμε τους επαγγελματίες του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και εκείνους που εργάζονται σε πολυεθνικές μεγάλες επιχειρήσεις εξίσου με τους επαγγελματίες που είναι ιδιοκτήτες μονοπρόσωπων γραφείων ή εκπροσωπούν οικογενειακές επιχειρήσεις.
Οι μικρότερες επιχειρήσεις είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικές, δεδομένου ότι εξυπηρετούν ΜμΕ που αποτελούν το 99% των ευρωπαϊκών εταιρειών. Προσπαθούμε να ενσωματώνουμε την προοπτική των λογιστών ΜμΕ σε ό,τι κάνουμε. Επιπλέον, λαμβάνουμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που στοχεύουν στις ΜμΕ, για παράδειγμα αναφορικά με την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, καθώς και μια σειρά εγγράφων για την ενημέρωση λογιστών ΜμΕ για το πώς να υποστηρίξουν καλύτερα τους πελάτες τους.
Τέλος, σχετικά με το φύλο και τη φυλετική ισότητα, νομίζετε ότι το επάγγελμα έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει;
Τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα, αλλά φυσικά αυτό ποικίλλει από χώρα σε χώρα. Αν κοιτάξετε τα μέλη μας σε όλη την Ευρώπη, γενικά αντανακλούν την κοινωνία. Λογιστές ήταν πάντα οι άνθρωποι που κάνουν τους αριθμούς να εργάζονται για τους άλλους ανθρώπους. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία υποβάθρων στον τομέα της λογιστικής, ένα πολύ ευρύτερο φάσμα απ’ ό,τι μπορείτε να φανταστείτε, και θα υπάρξει μόνο μεγαλύτερη εξειδίκευση στο μέλλον, από ειδικούς στη μηχανική μέχρι ειδικούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα και, φυσικά, μεγαλύτερο υπόβαθρο τεχνολογίας, περισσότεροι «σπασίκλες».
Εμείς προσελκύουμε νέους στο επάγγελμα, και αυτό είναι σημαντικό. Πρέπει να συνεχίσουμε την προσέλκυση του καλύτερου και του λαμπρότερου που έχει να προσφέρει η επόμενη γενιά.