Γιώργος Μαυραγάνης

Γενικός Διευθυντής φορολογικού τμήματος KPMG

H E.E. με ψήφισμά της δίνει κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση των καταστρατηγήσεων της φορολογικής νομοθεσίας μέσω εικονικών συναλλαγών.

Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου ECOFIN, που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 8 Ιουνίου 2010, το Συμβούλιο εξέδωσε ψήφισμα (10597/10) για το συντονισμό της φορολογικής πολιτικής των κρατών μελών όσον αφορά τις διατάξεις για την καταπολέμηση των καταστρατηγήσεων της φορολογικής νομοθεσίας. Το ψήφισμα περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη, σχεδιασμό κανόνων για ελεγχόμενες αλλοδαπές εταιρείες (CFC) και κανόνων υποκεφαλαιοδότησης (Thin Capitalization) προκειμένου να ορίσουν την έννοια του όρου των «εξολοκλήρου εικονικών συναλλαγών».

Κατά την ίδια συνεδρίαση, οι υπουργοί της Ε.Ε. αποφάσισαν ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας της Ε.Ε. για τη φορολογία των επιχειρήσεων, o οποίος αντιμετωπίζει τον επιζήμιο φορολογικό ανταγωνισμό, θα πρέπει να ισχύει και για τις τρίτες χώρες και το Συμβούλιο κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αρχίσει διάλογο με την Ελβετία και το Λιχτενστάιν όσον αφορά την εφαρμογή του Κώδικα και σε αυτά τα δύο μη κράτη μέλη της Ε.Ε. Το ψήφισμα αυτό εκδόθηκε με σκοπό να παρασχεθούν διευκρινίσεις σχετικά με την έννοια του όρου «εξολοκλήρου εικονικές συναλλαγές» και τις αμφιβολίες σχετικά με την έννοια του όρου αυτού, τις οποίες διετύπωσε το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε σχέση με τους περιορισμούς στις ελευθερίες της Συνθήκης για σκοπούς φοροαποφυγής. Όσον αφορά τους κανόνες για τις CFC, το ψήφισμα περιλαμβάνει έναν κατάλογο περιπτώσεων, που υποδεικνύουν ότι τα κέρδη μπορεί να έχουν μεταφερθεί εικονικά σε μια CFC.

Παραδείγματα περιλαμβάνουν περιπτώσεις όπου υπάρχουν ανεπαρκείς έγκυροι οικονομικοί ή εμπορικοί λόγοι για τον προσδιορισμό του κέρδους, με αποτέλεσμα να μην αντικατοπτρίζεται η οικονομική πραγματικότητα ή να υφίσταται μια εταιρεία η οποία δεν έχει πραγματική εγκατάσταση με σκοπό την ενάσκηση πραγματικών οικονομικών δραστηριοτήτων.

Σχετικά με την υποκεφαλαιοδότηση, το ψήφισμα ανέφερε ότι η αρχή των ίσων αποστάσεων πρέπει να ακολουθείται και να περιλαμβάνει έναν κατάλογο περιπτώσεων, χωρίς να περιορίζεται σε αυτές, όπως τα παρακάτω παραδείγματα που υποδηλώνουν ότι έχει πραγματοποιηθεί εικονική μεταφορά κερδών:

• όταν υπάρχει υψηλός δείκτης δανείων προς ίδια κεφάλαια,

• όταν το καταβαλλόμενο ποσό των καθαρών καταβληθέντων τόκων υπερβαίνει ένα ορισμένο όριο των κερδών προ τόκων και φόρων (ΕΒΙΤ) ή των κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA)

• όταν το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας συγκριτικά με αυτό του ομίλου αποδεικνύει ότι το χρέος είναι υπερβολικό.

Οι κατευθυντήριες γραμμές του ψηφίσματος δεν παρέχουν λεπτομέρειες σχετικά με την έννοια καθενός από αυτούς τους όρους. Συνεπώς, κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να εφαρμόσει τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές με βάση το εσωτερικό του δίκαιο. Σε κάθε περίπτωση η πρωτοβουλία αυτή του ECOFIN αποτελεί την έναρξη μιας προσπάθειας καταπολέμησης του φαινομένου της φοροαποφυγής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.